Cuộc thăm dò, được thực hiện vào cuối tháng 10, cho thấy 37% người Mỹ được hỏi ủng hộ cách Tổng thống thực hiện công việc, so với 63% cho biết họ không ủng hộ.
Đây là sự thay đổi đáng kể so với cuộc thăm dò CNN trước đó vào tháng 7, khi 42% ủng hộ và 58% không ủng hộ. Vào tháng 4, con số lần lượt là 41% và 59%; và vào tháng 3 là 45% và 54%.
Gần thời điểm đầu nhiệm kỳ hai của Trump, vào giữa tháng 2, ông đạt 47% ủng hộ và 52% không ủng hộ.
Cuộc thăm dò mới nhất cũng tiến gần đến mức thấp nhất mọi thời đại của Trump, được ghi nhận vào tháng 1/2021, ngay sau vụ tấn công vào Điện Capitol. Khi đó, chỉ 34% ủng hộ nhiệm vụ của ông, giảm từ 42% chỉ ba tháng trước đó.
Khảo sát hôm thứ Hai 03/11 cho thấy hiệu suất của tổng thống Trump giảm sút đặc biệt trong các nhóm: người trẻ, người cao tuổi, người da màu và người có thu nhập thấp.
Trong nhóm tuổi 18–34, tỷ lệ ủng hộ giảm 12 điểm, xuống còn 29% ngày hôm nay.
Trong nhóm 35–49, giảm 14 điểm xuống còn 35%.
Trong nhóm 65 tuổi trở lên, giảm 14 điểm xuống còn 39%.
Chỉ trong nhóm tuổi 50–64, tỷ lệ ủng hộ tương đối ổn định: 46%, giảm chỉ 1 điểm kể từ tháng 2.
Trump cũng chứng kiến mức giảm 14 điểm xuống còn 22% ở nhóm người da màu, so với mức giảm 9 điểm xuống còn 46% ở người da trắng.
Những người kiếm dưới 50.000 USD/năm cũng giảm thiện cảm với Trump: từ 45% vào tháng 2 xuống còn 31% hiện nay.
Nhóm kiếm từ 50.000 USD/năm trở lên giảm nhẹ hơn, từ 49% xuống còn 41%.
Trên toàn quan điểm chính trị, mức giảm lớn nhất xuất hiện ở người độc lập, với chỉ 28% ủng hộ Trump, giảm từ 43% vào tháng 2.
Trong khi đó, Đảng Cộng hòa chỉ giảm 4 điểm, còn 84% trong khảo sát mới nhất.
Ở Đảng Dân chủ, chỉ 3% ủng hộ Trump, giảm từ 11% vào tháng 2.
Khảo sát được thực hiện từ ngày 27–30/10 với 1.245 người tham gia. Sai số thống kê là 3,1 điểm phần trăm.
5 điều cần theo dõi khi Tòa án Tối cao xem xét thuế quan của Trump.
Thuế quan diện rộng của Tổng thống Trump sẽ được Tòa án Tối cao xem xét vào thứ Tư, đặt sáng kiến kinh tế quan trọng nhất của ông vào tay các thẩm phán.
Câu hỏi chính của vụ việc là liệu Trump có thể sử dụng quyền hạn khẩn cấp để biện minh cho các mức thuế toàn cầu của mình một sự mở rộng quyền lực hành pháp chưa từng được kiểm nghiệm khi ông tìm cách tái định hình thương mại toàn cầu.
Một phán quyết của tòa phúc thẩm từ 50 năm trước có thể đóng vai trò quan trọng liên quan đến những tuyên bố của Trump về chính sách trọng tâm này.
Dưới đây là 5 điều cần theo dõi trong phiên tranh luận.
1. Tác động của thuế quan thời Nixon
Trump biện minh phần lớn chương trình thuế quan rộng lớn của mình bằng cách viện dẫn Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA), cho phép tổng thống “điều chỉnh” nhập khẩu để ứng phó với một số trường hợp khẩn cấp nhất định.
Các doanh nghiệp nhỏ và các bang do Đảng Dân chủ lãnh đạo sẽ lập luận rằng Quốc hội chưa bao giờ dự tính “điều chỉnh” lại bao gồm cả thuế quan khi thông qua IEEPA năm 1977.
Không tổng thống nào trước Trump từng viện dẫn luật này để áp thuế, vì vậy Tòa án Tối cao chưa từng quyết định vấn đề này. Câu trả lời có thể phụ thuộc vào cách các thẩm phán nhìn nhận một phán quyết 50 năm trước dưới thời Tổng thống Nixon.
Tháng 8/1971, Nixon áp mức thuế tạm thời 10% dựa trên một điều khoản gần như giống hệt trong tiền thân của IEEPA Đạo luật Giao dịch với Kẻ thù.
Cuối cùng, tòa phúc thẩm đã giữ nguyên hành động của Nixon trong vụ United States kiện Yoshida International Inc.
Dự kiến phiên tranh luận thứ Tư sẽ nhắc nhiều đến vụ Yoshida.
Tổng Luật sư D. John Sauer, đại diện cho chính quyền Trump, sẽ lập luận rằng Quốc hội đã biết về phán quyết này khi tái ban hành ngôn ngữ tương tự trong IEEPA, nên họ hiểu rằng “điều chỉnh” bao gồm cả việc áp thuế.
Nguyên đơn nhấn mạnh rằng phán quyết Yoshida vẫn bác bỏ quyền lực thuế quan không giới hạn của tổng thống, và vì thế không thể được viện dẫn để biện minh cho phạm vi thuế quan rất rộng mà Trump đã áp.
2. “Vấn đề dai dẳng,” “tình trạng khẩn cấp,” hay cả hai?
Ngay cả khi IEEPA cho phép áp thuế, luật này chỉ trao quyền cho Trump nếu ông xử lý một tình trạng khẩn cấp quốc gia được tuyên bố, gây ra “mối đe dọa bất thường và đặc biệt.” Trump viện dẫn hai trường hợp.
Ông nêu tình trạng fentanyl tràn vào Mỹ để áp thuế lên Canada, Trung Quốc và Mexico (từ tháng 2). Và từ tuyên bố “Ngày Giải phóng” hồi tháng 4, ông tuyên bố tình trạng khẩn cấp về thâm hụt thương mại để áp thuế diện rộng lên các nước trên thế giới.
Nguyên đơn cho rằng không trường hợp nào trong số này là khẩn cấp.
Một số luật sư của bên kiện cho rằng tình trạng khẩn cấp về thâm hụt thương mại càng yếu hơn, vì lệnh của Trump nhấn mạnh rằng thâm hụt đã “dai dẳng” trong nhiều thập kỷ — từ này xuất hiện trong tiêu đề và gần chục lần trong văn bản.
Chính quyền Trump sẽ phản bác rằng thâm hụt đã đến điểm bùng phát, phá hủy sản xuất Mỹ và khiến chuỗi cung ứng dễ tổn thương hơn khi phụ thuộc vào đối thủ địa chính trị.
Sauer cho rằng tòa án thậm chí không cần xem xét điều này vì thẩm phán không có vị trí để đánh giá lại các kết luận của tổng thống về tình trạng khẩn cấp.
3. Học thuyết “câu hỏi lớn” (Major Questions Doctrine)
Nếu Tòa án Tối cao đồng ý rằng ngôn ngữ pháp lý không cho phép các hành động rộng như Trump thực hiện, như vậy là đủ để bác bỏ thuế quan.
Nếu không, bên kiện có “kế hoạch B.”
Học thuyết “câu hỏi lớn” — mà tòa thường dùng để bác bỏ các hành động đơn phương của chính quyền Obama và Biden — cho rằng các biện pháp có ý nghĩa kinh tế và chính trị lớn phải được Quốc hội ủy quyền rõ ràng.
Các doanh nghiệp nhỏ kiện thuế quan toàn cầu của Trump cho rằng học thuyết này áp dụng ở đây. Ngay cả nếu cách diễn giải IEEPA của Trump hợp lý, tòa vẫn có thể bác bỏ vì nó không đáp ứng tiêu chuẩn cao của học thuyết.
Các luật sư của công ty đồ chơi Learning Resources lập luận rằng IEEPA không hề cho thấy Quốc hội muốn trao cho tổng thống “quyền lực không giới hạn” trong việc áp thuế.
Họ nhấn mạnh luật năm 1977 không đề cập đến “thuế quan,” “thuế nhập khẩu,” “thuế suất,” hay các thuật ngữ tương tự.
Tòa phúc thẩm liên bang đã phán quyết hồi tháng 8 rằng quan điểm của chính quyền “vi phạm học thuyết câu hỏi lớn.”
4. Ảnh hưởng từ các nhóm bên ngoài
Các tổ chức bên ngoài đã gửi hơn 40 bản tóm tắt amicus (bạn của tòa).
Không phải thẩm phán nào cũng đọc hết — Justice Amy Coney Barrett cho biết thư ký pháp lý sẽ chọn lọc những bản hữu ích.
Hầu hết bản tóm tắt đều ủng hộ bên kiện, bao gồm cả các cựu Chủ tịch Fed Ben Bernanke và Janet Yellen, các doanh nghiệp nhỏ khác, Phòng Thương mại Mỹ, các viện nghiên cứu tự do, nhóm của cựu Phó Tổng thống Mike Pence và hơn 200 Dân biểu Quốc hội.
Một số ít ủng hộ Trump, gồm hai hạ Dân biểu Darrell Issa và Brian Mast, Trung tâm Luật và Công lý ACLJ của Jay Sekulow, và Viện Chính sách America First.
5. Không có Trump, nhưng liệu ông có gây phân tâm?
Trump và các luật sư của ông không hề giấu nhẹm tính chất quan trọng của vụ việc.
Ông cảnh báo rằng thua kiện có thể gây thảm họa kinh tế, và ông gọi đây là một trong những vụ quan trọng nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Trump từng cân nhắc tự mình đến dự tranh luận nhưng sau đó quyết định không tham dự để “không làm phân tâm.” Ông sẽ ở Miami.
Nếu đến, ông sẽ là tổng thống đương nhiệm đầu tiên dự một phiên tranh luận tại Tòa án Tối cao.
Cho dù không có mặt, phiên tranh luận vẫn đánh dấu một cuộc đối đầu lớn giữa chính quyền Trump và tòa án có đa số bảo thủ 6–3, trong đó có ba thẩm phán do Trump bổ nhiệm.
Từ đầu nhiệm kỳ hai, các vụ kiện liên quan đến Trump thống trị chương trình làm việc của Tòa án Tối cao và chính quyền gần như luôn chiến thắng.
Tuy nhiên, phiên tranh luận thứ Tư là lần đầu tiên tòa xem xét nội dung của một chính sách kinh tế lớn trong nhiệm kỳ hai của Trump.
Trump bị tố tham nhũng vì ân xá cho tỷ phú Zhao chủ nhân Biance đang làm ăn chung với gia đình Trump về tiền Crypto.
Tổng thống Trump đã tìm cách tạo khoảng cách với nhà sáng lập Binance, Changpeng Zhao, sau khi phải đối mặt với làn sóng chỉ trích vì đã ân xá cho tỷ phú tiền điện tử mà công ty của ông có quan hệ kinh doanh với dự án tài chính số của gia đình Trump.
Những bình luận của tổng thống khiến công chúng chú ý trở lại đến lợi ích tài chính của gia đình Trump trong ngành tiền điện tử, cũng như những tuyên bố lặp lại của Trump rằng cựu Tổng thống Biden không biết mình đã ân xá cho ai vào cuối nhiệm kỳ.
Trong cuộc phỏng vấn với “60 Minutes” phát sóng hôm Chủ nhật, Trump khẳng định ông không quen biết Zhao, khi được hỏi về sự liên quan của gia đình mình với Binance và liệu điều đó có cấu thành tham nhũng hay không.
“Kỳ rồi nhé? Tôi không biết ông ấy là ai,” Trump nói khi được phóng viên Norah O’Donnell hỏi tại sao ông ân xá cho Zhao. “Tôi biết ông ta bị kết án bốn tháng hay gì đó. Và tôi nghe nói đó là cuộc săn phù thủy của Biden.”
“Nhưng người đàn ông này bị chính quyền Biden đối xử rất tệ. Họ kết án tù ông ấy. Ông ấy được kính trọng. Ông ấy là một người rất thành công,” Trump nói thêm. “Họ tống ông ấy vào tù, và thật sự họ đã gài ông ấy. Đó là ý kiến của tôi. Tôi được kể như vậy.”
Những bình luận của Trump về Zhao và lý do ân xá đã khiến các Dân biểu Dân chủ cảnh giác, họ nhanh chóng chỉ ra rằng tổng thống Trump đã dành nhiều tháng để đặt nghi vấn về tính hợp lệ trong các lệnh ân xá của Biden.
Tuần trước, các Dân biểu Cộng hòa tại Hạ viện đã kêu gọi Bộ Tư pháp điều tra các lệnh ân xá của Biden.
“Ai đang điều hành WhiteHouse vậy?” cựu phát ngôn viên Biden, Andrew Bates, đăng trên X để đáp lại phát biểu của Trump.
Trump từng tuyên bố việc Biden dùng máy ký tự động (autopen) để phê duyệt hàng loạt lệnh ân xá vào cuối nhiệm kỳ chứng tỏ Biden không thực sự kiểm soát hay biết mình làm gì. Trump giữ lập trường đó trong cuộc phỏng vấn Chủ nhật 02/11, khẳng định người tiền nhiệm của mình “không có manh mối gì.”
“Ông ấy dùng máy ký tự động một cách bất hợp pháp để ân xá cho người ta,” Trump nói. “Lệnh ân xá duy nhất mà có vẻ ông ấy tự ký là của con trai Hunter. … Nhưng tất cả những lệnh ân xá còn lại, tôi nghĩ đều chỉ là lãng phí thời gian.”
Khi được hỏi về sự đối lập trong các phát biểu hôm thứ Hai, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R-La.) nói ông chưa xem bình luận của tổng thống Trump.
Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện James Comer (R-Ky.), người dẫn đầu các cuộc điều tra Biden, cũng hạ thấp mức độ quan trọng của những lời Trump nói.
“Ừ, tôi đoán ông ấy biết chứ. Nhưng nếu ông ấy nói không, tôi phải xem lại chính xác ông ấy đã nói gì,” Comer trả lời, theo CBS News.
Biden khẳng định ông hoàn toàn nhận thức và kiểm soát các lệnh ân xá được ban hành trong nhiệm kỳ, và rằng việc dùng autopen chỉ để xử lý khối lượng lệnh cần ký. Có vẻ Trump đã tự tay ký lệnh ân xá cho Zhao, theo tài liệu mà Bộ Tư pháp công bố.
Chỉ trích lớn nhất từ phía Dân chủ và những người phản đối Trump sau vụ ân xá Zhao xoay quanh điều họ cho là hành vi tham nhũng trắng trợn của Donald Trump.
“Tổng thống Trump ân xá cho nhà sáng lập Binance Changpeng Zhao là ví dụ mới nhất về việc tổng thống dùng quyền ân xá để thưởng cho các nhà tài trợ giàu có và đồng minh của Trump, đồng thời làm giàu cho chính bản thân mình,” Thượng Nghị sĩ Adam Schiff (D-Calif.) nói.
Tòa Bạch Ốc bác bỏ cáo buộc rằng lệnh ân xá là tham nhũng.
“Tổng thống Trump đã thực thi quyền hiến định của mình khi ban hành lệnh ân xá cho ông Zhao, người bị truy tố bởi chính quyền Biden trong cuộc chiến chống tiền điện tử của họ,” Thư ký báo chí Karoline Leavitt nói.
Leavitt cũng nói chính quyền Biden đã yêu cầu mức hình phạt vượt ngoài khung hướng dẫn đối với Zhao.
Các cáo buộc tham nhũng chủ yếu xoay quanh giao dịch 2 tỷ USD giữa công ty đầu tư MGX của UAE và Binance hồi đầu năm nay, được thực hiện bằng một đồng stablecoin mới từ dự án tiền điện tử của gia đình Trump mang tên World Liberty Financial.
Trump và các con trai của ông ra mắt World Liberty Financial cuối năm ngoái, khi Trump – lúc đó là ứng viên tổng thống – ôm lấy ngành tiền điện tử Crypto trong những tháng cuối chiến dịch tranh cử 2024. Eric Trump và Donald Trump Jr. vẫn tham gia điều hành kể từ khi Trump trở lại Tòa Bạch Ốc.
“Các con trai tôi tham gia Crypto nhiều hơn tôi,” Trump nói với O’Donnell trong cuộc phỏng vấn. “Tôi biết rất ít về nó.”
Khi bị hỏi thêm về chuyện ông có biết Zhao hay không, tổng thống nói: “Norah, tôi chỉ có thể nói thế này: các con tôi làm Crypto. Tôi mừng vì điều đó, vì Crypto có lẽ là một ngành tuyệt vời.”
Leavitt hôm thứ Hai bác bỏ các cáo buộc xung đột lợi ích, gọi chúng là “vô trách nhiệm.”
“Tổng thống hay gia đình ông đều chưa từng và sẽ không bao giờ tham gia vào xung đột lợi ích,” Leavitt nói. “Thông qua các hành động hành pháp, ủng hộ luật như GENIUS Act và những chính sách hợp lý khác, chính quyền đang thực hiện lời hứa biến Hoa Kỳ thành thủ đô Crypto của thế giới.”
Thương vụ Binance – World Liberty Financial bị chú ý sau những thông tin cho rằng Zhao đang vận động để được ân xá từ Tòa Bạch Ốc vốn đang thân thiện hơn với Crypto. Zhao nhận tội vào năm 2023 vì không duy trì hệ thống chống rửa tiền hiệu quả và bị kết án bốn tháng tù.
Binance cũng trả 4,3 tỷ USD để dàn xếp với Bộ Tư pháp, cơ quan cáo buộc sàn giao dịch tiền số điện tử này không triển khai các biện pháp ngăn rửa tiền và vi phạm lệnh trừng phạt.
“Các gia đình Mỹ đang vật lộn để trả tiền chợ và tiền thuê nhà. Nhân viên liên bang không có lương. Người dân khắp cả nước đang chứng kiến phí bảo hiểm y tế tăng vọt,” Thượng Nghị sĩ Elizabeth Warren (D-Mass.) nói tuần trước.
“Nhưng Tổng thống Donald Trump tập trung vào điều gì? Ông ấy đã ân xá cho một tỷ phú tiền điện tử Crypto bị kết án, người đang giúp gia đình Trump giàu hơn nữa.”
Quyết định ân xá cũng bị phản đối bởi một số nhân vật thường ủng hộ Trump. Nhà đầu tư Joe Lonsdale cho rằng tổng thống “được cố vấn rất tệ,” trong khi nhà hoạt động cực hữu Laura Loomer nói đây là “một ý tưởng ân xá tệ hại nữa mà chắc chắn ai đó đang được trả rất nhiều tiền để thúc đẩy.”
Vài ngày sau khi Zhao được ân xá, Binance thông báo niêm yết stablecoin USD1 của World Liberty Financial, làm dấy lên thêm cáo buộc tham nhũng.
“Một tuần sau khi Trump ân xá cho chủ Binance (vì hàng loạt tội liên quan đến tài trợ khủng bố và tội phạm tình dục), Binance bắt đầu quảng bá Crypto của Trump,” Thượng Nghị sĩ Chris Murphy (D-Conn.) viết trên X. “Tòa Bạch Ốc là một cỗ máy tham nhũng 24/7.”
Binance phản bác cáo buộc và khẳng định họ thực hiện “thẩm định toàn diện và xem xét pháp lý” trước khi niêm yết tài sản, đồng thời nhấn mạnh các sàn lớn khác cũng đã niêm yết USD1 và token WLFI.
“Thật đáng tiếc khi những quyết định kinh doanh thường lệ lại bị chính trị hóa một cách bất công,” Binance nói.
World Liberty Financial cũng bác bỏ cáo buộc cho rằng họ liên quan đến lệnh ân xá cho Zhao, gọi các cáo buộc đó là “quá đáng và hoàn toàn sai sự thật.”
“Binance là sàn giao dịch tiền số lớn nhất thế giới theo khối lượng giao dịch và họ niêm yết hàng trăm loại tiền điện tử, bao gồm token WLFI và stablecoin USD1 – cũng như nhiều đồng tiền cạnh tranh khác,” người phát ngôn David Wachsman nói.
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
www.Vietpressusa.us