“Tôi nghĩ chúng tôi đã giải quyết được những mối quan ngại của nông dân,” Bessent nói với Martha Raddatz trên chương trình This Week của ABC News, về cuộc gặp với Li Chenggang, quan chức thương mại hàng đầu của Trung Quốc, và Phó Thủ tướng Trung Quốc Hạ Lệnh Phong (He Lifeng).
Các nông dân đậu nành Mỹ đã bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến thuế quan giữa Tổng thống Trump và Trung Quốc. Trong khi Mỹ thường là nhà cung cấp đậu nành lớn nhất cho Trung Quốc, Trung Quốc đã mua hơn 1 triệu tấn đậu nành từ Argentina vào tháng trước sau khi nước Nam Mỹ này đình chỉ thuế xuất khẩu 26% đối với đậu nành, theo Reuters.
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), nông dân Mỹ đã bán 12,64 tỷ USD đậu nành cho Trung Quốc trong năm ngoái, nhiều hơn hơn 10 tỷ USD so với đối tác thương mại gần nhất, Liên minh châu Âu.
Trong thập kỷ qua, xuất khẩu đậu nành sang Trung Quốc đạt đỉnh vào năm 2022, khi nông dân Mỹ xuất khẩu 17,92 tỷ USD sản phẩm sang quốc gia Đông Á này.
Bessent cho biết: “Các nông dân đậu nành của chúng ta sẽ cảm thấy rất hài lòng về những gì đang diễn ra, cả cho mùa vụ này lẫn các mùa vụ sắp tới trong vài năm tới.”
Đầu tháng này, ông Trump nói trên Truth Social rằng ông dự định sử dụng “một phần nhỏ” doanh thu từ thuế quan để hỗ trợ các nông dân đậu nành bị ảnh hưởng bởi các cuộc chiến thương mại. Bộ trưởng Nông nghiệp Brooke Rollins thông báo hôm thứ Năm rằng USDA sẽ mở lại tất cả 2.100 văn phòng Cơ quan Dịch vụ Nông trại (Farm Service Agency).
Các văn phòng này, vốn đóng cửa do chính phủ đóng cửa, cung cấp hỗ trợ thảm họa và các khoản vay cho nông dân và người chăn nuôi.
Dự kiến, ông Trump sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc vào thứ Năm, kết thúc chuyến công du năm ngày đến châu Á bắt đầu tại Malaysia vào Chủ nhật.
Bessent nói với ABC News rằng các nhà đàm phán của hai nước “đã đạt được một khuôn khổ đáng kể” liên quan đến việc áp thuế 100% sắp tới của Mỹ đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, mà tổng thống đã công bố đầu tháng này nhằm phản ứng trước việc Trung Quốc siết chặt các quy định về khai thác và sản xuất khoáng sản đất hiếm.
Mỹ và Trung Quốc đạt “khuôn khổ” thỏa thuận thương mại để tránh mức thuế 100%, Bessent nói
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cũng cho biết hôm Chủ nhật 26/10 rằng Mỹ và Trung Quốc có khả năng sẽ tránh được mức thuế 100% đối với hàng hóa Trung Quốc sau khi các nhà đàm phán đạt được một kế hoạch cho thỏa thuận thương mại khả thi.
Bessent nói với Kristen Welker của NBC News rằng “sau hai ngày đàm phán” với Đại diện Thương mại Quốc tế Trung Quốc Lý Thành Cường tại Malaysia, một “khuôn khổ” của thỏa thuận đã được thống nhất. Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến sẽ gặp nhau tại Hàn Quốc vào thứ Năm, kết thúc chuyến công du 5 ngày của Trump tại châu Á.
Đầu tháng này, Trump thông báo sẽ áp thuế 100% đối với hàng hóa Trung Quốc từ ngày 1/11. Quyết định này được đưa ra sau khi Bắc Kinh yêu cầu các thực thể nước ngoài phải có giấy phép để xuất khẩu bất kỳ sản phẩm nào chứa trên 0,1% khoáng sản đất hiếm, dù là khai thác tại Trung Quốc hay sản xuất qua quy trình của nước này.
Trung Quốc kiểm soát khoảng 70% trữ lượng đất hiếm trên toàn cầu.
“Tổng thống Trump đã trao cho tôi một lợi thế đàm phán lớn với mối đe dọa thuế 100%, và tôi tin rằng chúng tôi đã đạt được một khuôn khổ rất quan trọng để tránh điều đó và cho phép chúng tôi thảo luận nhiều vấn đề khác với phía Trung Quốc,” Bessent nói với NBC.
Trước đó vào Chủ nhật, Trump đã ký các thỏa thuận thương mại với Campuchia, Thái Lan và Malaysia bên lề Hội nghị Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại Kuala Lumpur.
Bessent cũng nói với NBC News rằng Trump có khả năng sẽ gặp Tập tại Bắc Kinh trước Tết Nguyên đán vào ngày 17/2. Tổng thống cũng cho biết hai bên sẽ gặp nhau khi Tập tới Mỹ vào mùa thu tới nhân Hội nghị Nhóm 20 (G20).
“Chúng tôi đã đồng ý gặp nhau. Chúng tôi sẽ gặp họ sau này tại Trung Quốc, và sẽ gặp ở Mỹ, tại Washington hoặc Mar-a-Lago,” Trump nói với các phóng viên.
Tuần trước, Trump dự đoán ông và Tập sẽ đạt thỏa thuận về “mọi thứ,” nhấn mạnh nỗ lực của Mỹ trong việc hạn chế dòng chảy fentanyl từ Trung Quốc, tăng mua đậu nành Mỹ và giảm căng thẳng hạt nhân.
Quốc hội chịu áp lực về việc trả lương quân nhân khi 8 tỷ USD của Trump sắp cạn
Thời gian đang cạn dần để tìm ra giải pháp tiếp theo nhằm đảm bảo các quân nhân được trả lương trong thời kỳ chính phủ đóng cửa, khi khoản 8 tỷ USD mà chính quyền Trump huy động được để chi trả lương cho binh sĩ dự kiến sẽ hết vào cuối tháng này.
Sau khi các Thượng nghị sĩ Dân chủ hôm thứ Năm bác bỏ dự luật của Thượng nghị sĩ Ron Johnson (Cộng hòa – Wisconsin) nhằm chi trả lương cho quân nhân đang tại ngũ và nhân viên liên bang buộc phải làm việc trong thời gian chính phủ đóng cửa, các thành viên quân đội, hải quân và không quân có thể sẽ không nhận được tiền lương ngày 31/10.
Hiện nay, khi tình trạng đóng cửa chính phủ đã bước sang tuần thứ tư và chưa có dấu hiệu kết thúc, chính quyền Trump sẽ cần xác định nguồn tài chính mới để chi trả cho lực lượng vũ trang nếu Quốc hội không đưa ra giải pháp kịp thời.
“Tôi biết ơn việc Tổng thống Trump đã trả lương cho quân nhân đến thời điểm này, nhưng tôi lo ngại số tiền đó sẽ cạn vào cuối tháng 10 và quân đội của chúng ta sẽ không được trả lương đúng hạn,” Dân biểu Jen Kiggans (Cộng hòa – Virginia), cựu phi công trực thăng hải quân, cho biết. Bà là người đã giới thiệu dự luật độc lập “Đạo luật Trả lương cho Quân nhân” (Pay Our Troops Act) hồi tháng trước, song dự luật này chưa đạt được tiến triển đáng kể.
Ngày 11/10, Tổng thống Trump chỉ thị Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth sử dụng 8 tỷ USD từ các quỹ đã được phân bổ trước đây cho nghiên cứu, phát triển, thử nghiệm và đánh giá (RDT&E) của Ngũ Giác Đài để chi trả lương giữa tháng cho quân nhân.
Tuy nhiên, chu kỳ trả lương đó tiêu tốn khoảng 6,5 tỷ USD, chỉ còn lại 1,5 tỷ USD cho kỳ lương sắp tới vào ngày 31/10, vốn dự kiến sẽ tốn 6–7 tỷ USD, theo Todd Harrison, chuyên gia cao cấp tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ (AEI).
“Theo tôi hiểu, khoản tiền ban đầu rút từ quỹ RDT&E chỉ đủ để chi trả cho kỳ lương ngày 15/10,” ông Harrison nói với tờ The Hill.
Ông cho biết thêm rằng vẫn còn nhiều quỹ khác từ các năm trước mà Bộ Quốc phòng có thể tạm sử dụng để duy trì việc trả lương thêm vài tháng, nhưng “về cơ bản họ chỉ đang mượn tạm của Peter để trả cho Paul.”
“Khi ngân sách được khôi phục, họ sẽ phải hoàn lại số tiền này về đúng tài khoản ban đầu,” ông nói thêm.
Bộ Quốc phòng chưa phản hồi yêu cầu bình luận của The Hill về việc liệu họ đã xác định được nguồn chi trả khác hay chưa.
Tranh cãi gay gắt trong Quốc hội
Hạn chót sắp tới khiến các nhà lập pháp hai đảng đều lo lắng, sau khi Thượng viện bỏ phiếu 54–45 bác bỏ dự luật của Thượng nghị sĩ Johnson – còn gọi là Đạo luật Công bằng khi Đóng cửa (Shutdown Fairness Act) – vốn nhằm đảm bảo lương cho các nhân viên liên bang thiết yếu, bao gồm cả quân nhân.
Ba Thượng nghị sĩ Dân chủ là Jon Ossoff và Raphael Warnock (Georgia) cùng John Fetterman (Pennsylvania) đã phá vỡ hàng ngũ để ủng hộ dự luật của phe Cộng hòa, song dự luật vẫn không đạt được 60 phiếu cần thiết để thông qua.
Dù các nhân viên liên bang được đảm bảo nhận trả lương bù sau khi chính phủ mở cửa lại, dự luật này sẽ giúp họ tạm thời có thu nhập trong giai đoạn chưa nhận được lương.
Tuy nhiên, các Thượng nghị sĩ Dân chủ — những người kiên quyết yêu cầu phe Cộng hòa gia hạn trợ cấp theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA) và đàm phán để chấm dứt việc đóng cửa — cho rằng dự luật này chỉ làm giảm áp lực lên phe Cộng hòa, kéo dài tình trạng bế tắc.
Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer (New York) gọi dự luật của Johnson là “một trò lừa,” cảnh báo rằng nó sẽ trao cho Tòa Bạch Ốc quá nhiều quyền trong việc quyết định ai được trả lương và ai bị tạm nghỉ.
“Chúng tôi sẽ không cho phép Donald Trump biến sinh kế của người dân thành công cụ chính trị,” ông Schumer nói.
Phe Dân chủ thay vào đó ủng hộ dự luật của Thượng nghị sĩ Chris Van Hollen (Maryland), trong đó quy định trả lương cho toàn bộ nhân viên liên bang trong thời gian chính phủ đóng cửa — nhưng dự luật này cũng bị chặn lại hôm thứ Năm.
“Phe Cộng hòa dường như chỉ muốn để Trump chọn ai được trả và ai không, nhưng mọi nhân viên liên bang, quân nhân và nhà thầu đều xứng đáng được nhận lương,” ông Van Hollen tuyên bố.
Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal (Dân chủ – Connecticut) cũng nói rằng ông bỏ phiếu chống lại dự luật của Johnson vì:
“Chúng ta nên trả lương cho tất cả các nhân viên thiết yếu — không chỉ quân đội, mà cả nhân viên ICE, TSA và kiểm soát không lưu — mà không để tổng thống tự chọn ‘người yêu thích’ của mình.”
Thời gian gấp rút và lựa chọn hạn chế
Tình hình càng thêm khó khăn khi Thượng viện sẽ rời Washington từ chiều thứ Năm đến thứ Hai, trong khi Tổng thống Trump sắp khởi hành chuyến công du nhiều ngày đến châu Á bắt đầu từ thứ Sáu.
Khi được hỏi về khả năng thay thế nếu quân nhân không được trả lương vào ngày 31/10, Thượng nghị sĩ Johnson nói rằng Trump “chỉ có giới hạn nhất định” trong việc rút tiền từ các quỹ khác như đã làm đầu tháng này.
“Chỉ có một số quỹ mà ông ấy có quyền sử dụng. Ông ấy không phải là vua — quyền hạn của ông ấy có giới hạn,” Johnson nói.
“Tôi đoán là những quỹ đó cũng sắp cạn, và đó là lý do tại sao vấn đề này trở nên quan trọng.”
Trước đó, Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện John Thune (Cộng hòa – Nam Dakota) đã cố gắng thúc đẩy một dự luật tài trợ riêng cho Bộ Quốc phòng, nhưng bị phe Dân chủ chặn lại.
Tuần tới, phe Cộng hòa có thể thúc đẩy bỏ phiếu riêng về việc chi trả lương cho quân nhân, kiểm soát viên không lưu và nhân viên Cục An ninh Giao thông (TSA), cũng như các chương trình hỗ trợ dinh dưỡng quan trọng, chẳng hạn như Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP), trước khi các chương trình này bị ngưng vào ngày 1/11.
Hạn cấp vốn SNAP về thực phẩm dinh dưỡng bổ túc ảnh hưởng đến 40 triệu người.
Hơn 40 triệu người Mỹ có thu nhập thấp đang nhận tem phiếu thực phẩm (chương trình SNAP) dự kiến sẽ nhận được ít hỗ trợ hơn – hoặc không có gì – trong vài ngày tới.
Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) đang đe dọa giữ lại hàng tỷ đô la từ Quỹ dự phòng Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) – vốn đã được Quốc hội phê duyệt để dùng trong các tình huống khẩn cấp – nếu việc đóng cửa chính phủ kéo dài sang tháng 11.
Theo các chuyên gia, hiện có từ 5 đến 6 tỷ USD trong quỹ này — không đủ để chi trả 8 tỷ USD trợ cấp SNAP dự kiến vào tháng tới, nhưng có thể dùng để thanh toán một phần, giúp người dân giảm bớt chi phí thực phẩm.
Tuy nhiên, USDA hôm thứ Sáu đã ra hướng dẫn nói rằng họ sẽ không sử dụng quỹ đó để chi trả trợ cấp SNAP nếu chính phủ vẫn đóng cửa sau ngày 31/10 — một động thái được cho là nhằm gây áp lực lên các Thượng nghị sĩ Dân chủ để họ ủng hộ dự luật chi tiêu của đảng Cộng hòa nhằm mở lại chính phủ.
Theo một bản ghi nhớ được Axios công bố đầu tiên, USDA cho biết lý do đơn giản: quỹ dự phòng được thiết lập để ứng phó với các sự kiện bất ngờ như thiên tai, còn việc đóng cửa hiện nay không đủ điều kiện vì nó là “khủng hoảng do phe Dân chủ tạo ra”. Do đó, dùng tiền này cho SNAP sẽ là bất hợp pháp.
“Quỹ dự phòng được dùng cho các tình huống khẩn cấp như chương trình SNAP khẩn cấp cho các khu vực bị thiên tai – chẳng hạn bão, lốc xoáy, lũ lụt – xảy ra đột ngột và không thể lường trước,” bản ghi nhớ viết.
Tài liệu này mâu thuẫn với kế hoạch ứng phó đóng cửa mà USDA đã chuẩn bị từ đầu năm, trong đó khẳng định bộ có nghĩa vụ pháp lý phải tiếp tục chi trả trợ cấp SNAP ngay cả khi chính phủ ngừng hoạt động.
Kế hoạch đó giờ đã bị xóa bỏ. Bộ trưởng USDA Brooke Rollins gần đây đã nói rằng trách nhiệm hiện thuộc về các Thượng nghị sĩ Dân chủ, họ cần bỏ phiếu chấm dứt đóng cửa để giải phóng quỹ này.
“Hàng triệu gia đình dễ tổn thương, đói khát sẽ không được tiếp cận chương trình này vì chính phủ đóng cửa,” Rollins nói với phóng viên gần đây.
Phe Dân chủ phản đối mạnh mẽ
Các Dân chủ và những người ủng hộ SNAP đã chỉ trích gay gắt quyết định này, cho rằng pháp luật quy định rõ USDA phải sử dụng quỹ dự phòng, đồng thời lên án chính quyền không hành động sớm hơn để ngăn việc trợ cấp bị gián đoạn.
“USDA lẽ ra đã phải chuẩn bị sẵn sàng để dùng số tiền đó từ nhiều tuần trước,” bà Sharon Parrott, giám đốc Trung tâm Ngân sách và Ưu tiên Chính sách, nói.
“Thay vì vậy, họ lại chọn không dùng, chỉ để giành lợi thế chính trị.”
Chi phí quản lý SNAP được chia giữa các bang và chính phủ liên bang, nhưng Washington chi trả toàn bộ tiền trợ cấp. Các bang đã chuẩn bị cho tình huống xấu nhất – một số cảnh báo rằng sẽ không có khoản trợ cấp nào sau ngày 31/10, trong khi một số khác nói rằng việc cắt giảm có thể đến sớm hơn.
Tình trạng thiếu hụt này ảnh hưởng trên toàn quốc, từ Texas, Oklahoma đến California và New York, nơi các quan chức đã đưa cảnh báo rằng trợ cấp SNAP sẽ tạm dừng trong tháng 11, ngay cả trước khi bản ghi nhớ của USDA được công bố.
Một số bang như Virginia đã tuyên bố sẽ dùng ngân sách bang để tạm thời bù đắp phần thiếu hụt, nhưng USDA nói rằng họ sẽ không hoàn trả số tiền đó, và nhiều bang không có đủ khả năng tài chính để tự chi trả.
Phe Dân chủ cáo buộc chính quyền Trump “tàn nhẫn và phi pháp”
Các nhà lập pháp Dân chủ ở Quốc hội đã lên án mạnh mẽ việc đe dọa cắt trợ cấp thực phẩm, cáo buộc chính quyền cố tình làm trầm trọng thêm hậu quả của việc đóng cửa dù có khả năng giảm nhẹ tác động.
“Đây có lẽ là hành động tàn nhẫn và trái pháp luật nhất mà chính quyền Trump thực hiện — đóng băng nguồn tài trợ đã được luật phê duyệt để nuôi người Mỹ đang đói, trong khi rót hàng chục tỷ đô la sang Argentina và vào phòng khiêu vũ của ông ta,”
hai Dân biểu Rosa DeLauro (Connecticut) và Angie Craig (Minnesota) tuyên bố hôm thứ Sáu.
Một số chương trình khác được cứu trợ, nhưng SNAP thì không.
Chính quyền Trump đã tìm nguồn tài trợ tạm thời cho một số chương trình khác — như WIC (chương trình hỗ trợ phụ nữ và trẻ em) — nhưng không làm điều tương tự cho SNAP.
Quỹ dự phòng SNAP hiện có khoảng 6 tỷ USD, bao gồm ngân sách từ năm tài khóa 2024 và 2025, nhưng thiếu 3 tỷ USD cho năm 2026 vì Quốc hội vẫn bế tắc về dự luật chi tiêu, nguyên nhân chính gây ra việc đóng cửa chính phủ.
Khi được hỏi tại sao USDA không sử dụng quỹ dự phòng sau ngày 1/11, người phát ngôn USDA chỉ nhắc lại lập trường của Rollins, nói rằng số phận của SNAP nằm trong tay các Thượng nghị sĩ Dân chủ.
“Các Thượng nghị sĩ Dân chủ đang đến bước ngoặt: tiếp tục chiều theo phe cực tả hay mở lại chính phủ để các bà mẹ, trẻ em và người dễ tổn thương có thể nhận được trợ cấp kịp thời,” phát ngôn viên USDA viết trong email.
Phe Dân chủ đã yêu cầu được báo cáo về tác động của việc đóng cửa đối với SNAP, nhưng bị từ chối, với lý do rằng “đảng của họ gây ra tình hình này.”
Trump muốn thu nhỏ chính phủ, cắt “chương trình của phe Dân chủ”
Cuộc chiến về SNAP diễn ra khi Trump và giám đốc ngân sách Russell Vought đang tận dụng việc đóng cửa để đẩy nhanh kế hoạch cắt giảm quy mô chính phủ liên bang, bao gồm sa thải hàng loạt nhân viên công.
“Chúng tôi chỉ cắt các chương trình của phe Dân chủ, tôi nói thật,” Trump phát biểu đầu tháng này, coi đây là “cơ hội chưa từng có” để loại bỏ các chương trình mà ông phản đối.
Mặc dù vậy, chính quyền vẫn chuyển tiền để giữ một số chương trình khác — chẳng hạn WIC, hỗ trợ khoảng 6 triệu người, bao gồm phụ nữ mang thai, mẹ cho con bú và trẻ em dưới 5 tuổi.
Để duy trì WIC trong tháng 10, chính quyền đã dùng 300 triệu USD từ nguồn thu thuế quan, nhưng nguồn tiền đó cũng sắp cạn, và không có dấu hiệu họ sẽ làm điều tương tự cho tháng 11.
Đảng Cộng hòa nói “Dân chủ đang kìm trợ cấp người nghèo”
Đảng Cộng hòa nói rằng họ muốn mở lại chính phủ để đảm bảo người dân nhận được trợ cấp, đồng thời cáo buộc phe Dân chủ là bên ngăn cản.
“Có khoảng 42 hoặc 43 triệu người Mỹ phụ thuộc vào SNAP. Thật vô lý khi họ bị đem ra làm con tin,”
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Louisiana) nói hôm thứ Năm.
Phe Dân chủ phản pháo: “Cộng hòa không có tư cách nói về đạo đức”
Lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries (New York) phản ứng gay gắt, cho rằng Đảng Cộng hòa đã mất quyền nói về đạo đức khi họ cắt giảm SNAP tới 186 tỷ USD trong “Đạo luật Một Gói Đẹp Đẽ” — gói cắt giảm thuế và chính sách ưu tiên của GOP được thông qua mùa hè.
“Đó là mức cắt giảm SNAP lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ. Và bây giờ họ lại bảo quan tâm đến nạn đói ư? Khi họ lấy đi thức ăn của trẻ em, người già, phụ nữ và cựu binh nghèo để tặng quà thuế cho tỷ phú?” Jeffries nói.
“Thật lố bịch. Người dân Mỹ không tin điều đó.”
Thị trưởng Ontario bảo vệ quảng cáo Reagan sau khi Trump áp thuế 10% lên Canada
Một thị trưởng thuộc tỉnh Ontario, Canada đã lên tiếng bảo vệ một đoạn quảng cáo do chính quyền tỉnh tài trợ, trong đó trích lời cựu Tổng thống Ronald Reagan để chỉ trích chính sách thuế quan của Tổng thống Trump.
Đoạn quảng cáo này đã khiến ông Trump tức giận, và ông tuyên bố sẽ áp thêm mức thuế 10% đối với hàng xuất khẩu của Canada sang Hoa Kỳ.
“Tôi ủng hộ cách tiếp cận của Thủ hiến,” Thị trưởng thành phố Brampton, Patrick Brown, nói hôm Chủ nhật trên chương trình “Rosemary Barton Live” của CBC, nhắc đến Thủ hiến Ontario Doug Ford. “Đôi khi bạn cần ném một viên đá xuống hồ để tạo gợn sóng. Ông ấy đã làm được — và có phản ứng thật.”
“Nó đã thu hút rất nhiều sự chú ý. Và những lời nói đó là sự thật, dù họ cố tình bóp méo, nói rằng đó chỉ là một phần bài phát biểu — nhưng Ronald Reagan đã coi thuế quan là loại thuế sẽ khiến nước Mỹ phải trả giá lâu dài.”
Tuần trước, ông Trump đã đình chỉ các cuộc đàm phán thương mại với Canada sau khi chính quyền Ontario công bố đoạn quảng cáo này. Quảng cáo, được ra mắt vào đầu tháng này, đánh dấu sự khởi đầu cho “chiến dịch quảng cáo mới” của chính phủ Ontario nhằm gửi thông điệp phản đối chính sách thuế quan của Hoa Kỳ — vốn là trọng tâm trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump.
Đoạn quảng cáo nhanh chóng bị chỉ trích vì sử dụng phần âm thanh cắt ghép từ phát biểu của Reagan về thuế quan. Tổng thống Trump đã gọi quảng cáo là “GIẢ TẠO” trong một bài đăng trên mạng xã hội, đồng thời tuyên bố chấm dứt đàm phán thương mại với quốc gia láng giềng phía bắc.
“Dựa trên hành vi tệ hại của họ, MỌI CUỘC ĐÀM PHÁN THƯƠNG MẠI VỚI CANADA TỪ GIỜ BỊ CHẤM DỨT,” ông Trump viết trên Truth Social.
Vào thứ Bảy, ông Trump đã áp thêm mức thuế 10% đối với Canada, ngoài các mức thuế hiện có, sau khi đoạn quảng cáo được phát sóng trong Giải Bóng chày Thế giới (World Series) — trận đấu giữa Los Angeles Dodgers và Toronto Blue Jays của Canada.
Chính sách thuế quan của ông Trump trong năm qua đã làm căng thẳng quan hệ với các đồng minh khác của Mỹ như Liên minh châu Âu (EU) và Mexico, đồng thời gây ra bất ổn kinh tế và làm chao đảo thị trường.
Tờ The Hill đã liên hệ Tòa Bạch Ốc để xin bình luận về sự việc.
Các thượng nghị sĩ hai đảng đặt câu hỏi về các vụ tấn công tàu thuyền Venezuela.
Các thượng nghị sĩ thuộc cả hai đảng đang bày tỏ lo ngại về cách Tổng thống Trump đơn phương tiến hành các cuộc tấn công quân sự nhằm vào các tàu được cho là của băng đảng ma túy ở vùng biển Caribe.
Trong các chương trình truyền hình chính trị ngày Chủ nhật, nhiều nhà lập pháp đã đặt câu hỏi về tính hợp pháp của chiến dịch quân sự này của Mỹ — vốn trong những tháng gần đây đã thực hiện cuộc tấn công thứ 10 vào các tàu bị cáo buộc vận chuyển ma túy với mục tiêu đến Mỹ — mà không có sự cho phép của Quốc hội.
Dù các nghị sĩ Dân chủ chỉ trích gay gắt hơn, một số nghị sĩ Cộng hòa cũng bày tỏ lo ngại.
Trong chương trình “Fox News Sunday,” Thượng nghị sĩ Rand Paul (Cộng hòa – Kentucky) nói rằng Quốc hội chưa được cung cấp bằng chứng nào chứng minh cho các tuyên bố của chính quyền Trump về việc buôn ma túy, và chưa hề bỏ phiếu cho phép các hành động này.
“Cho đến nay, họ chỉ cáo buộc rằng những người đó là tội phạm ma túy. Không ai nói họ là ai, không có bằng chứng nào được công bố, không biết họ có vũ trang hay không. Và chúng tôi chưa thấy bất kỳ bằng chứng nào,” Paul nói.
“Vì vậy, ở thời điểm này, tôi gọi đây là các vụ hành quyết ngoài pháp luật,” ông nói thêm. “Đây là điều giống như Trung Quốc hoặc Iran làm với tội phạm ma túy – xử tử ngay mà không công bố bằng chứng. Điều đó là sai.”
Theo chỉ đạo của Trump, quân đội Mỹ đã tiến hành các cuộc tấn công vào tàu bị nghi buôn lậu ma túy ở biển Caribe, ngoài khơi Venezuela, và gần đây là ở Đông Thái Bình Dương.
Tổng thống Trump cũng đã cho phép CIA hoạt động tại Venezuela, còn Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã điều một tàu sân bay cùng nhóm tấn công đến Nam Mỹ vào tuần trước. Những động thái này làm gia tăng căng thẳng với chính quyền độc tài của Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro.
Trump hôm thứ Năm nói rằng ông có thể sẽ báo cáo Thượng viện về chiến dịch quân sự, nhưng gạt bỏ ý kiến cho rằng ông cần được Quốc hội cho phép, như Hiến pháp quy định.
“Tiếp theo sẽ là tấn công trên bộ, và chúng tôi có thể sẽ đến Thượng viện, có thể đến Quốc hội để nói cho họ biết. Nhưng tôi không thể tưởng tượng họ sẽ phản đối điều đó,” Trump nói. “Tôi nghĩ họ sẽ thích nó, trừ những kẻ cực tả điên rồ.”
Trong buổi phỏng vấn hôm Chủ nhật, Rand Paul hoan nghênh ý tưởng báo cáo cho Quốc hội, nhưng nói rằng:
“Một buổi báo cáo không đủ để vượt qua yêu cầu của Hiến pháp. Hiến pháp nói rõ: khi tiến hành chiến tranh, Quốc hội phải bỏ phiếu cho phép.”
Thượng nghị sĩ Tim Kaine (Dân chủ – Virginia), người cùng xuất hiện với Paul trên “Fox News Sunday”, đồng tình với đồng nghiệp Cộng hòa:
“Nếu chúng ta chuẩn bị tham chiến — dù là chống lại các tàu ở Nicaragua nằm trong danh sách bí mật mà tổng thống không công khai, hay là tấn công trên bộ vào Venezuela — thì điều đó phải được thực hiện sau khi có tranh luận và bỏ phiếu tại Quốc hội.”
“Nhóm tấn công của tàu sân bay Ford đang được triển khai có rất nhiều người Virginia,” Kaine nói thêm. “Họ không nên bị đưa vào chỗ nguy hiểm trừ khi Quốc hội có can đảm bỏ phiếu xem liệu cuộc chiến đó có vì lợi ích quốc gia hay không.”
Kaine, Paul và Adam Schiff (Dân chủ – California) đã giới thiệu một nghị quyết về quyền tuyên chiến trong tháng này nhằm ngăn Trump sử dụng vũ lực ở Venezuela sau khi ông gợi ý khả năng triển khai bộ binh.
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham (Cộng hòa – Nam Carolina), một đồng minh thân cận của Trump, nói trong chương trình “Face the Nation” của CBS rằng ông đã nói chuyện với Trump hôm thứ Bảy, và tổng thống dự định sẽ báo cáo cho Quốc hội sau khi trở về từ chuyến công du châu Á. Graham lưu ý rằng tấn công trên bộ tại Venezuela “hoàn toàn có thể xảy ra.”
Tuy nhiên, Graham bác bỏ quan điểm cho rằng tổng thống đã vượt quá thẩm quyền:
“Tôi hoàn toàn không đồng ý với Rand Paul,” ông nói. “Các thượng nghị sĩ khác xứng đáng được biết thêm thông tin, và họ sẽ nhận được. Nhưng không có quy định nào yêu cầu Quốc hội phải tuyên chiến trước khi tổng tư lệnh có thể sử dụng vũ lực.”
Thượng nghị sĩ Mark Kelly (Dân chủ – Arizona) nói trên chương trình “This Week” của ABC News rằng tính hợp pháp của các hành động quân sự này là đáng nghi ngờ.
“Nó rất đáng nghi. Tòa Bạch Ốc và Bộ Quốc phòng không thể đưa ra lời giải thích hợp lý nào về tính hợp pháp của việc này. Họ lúng túng khi cố gắng biện minh. Cả hai đảng đều đặt nhiều câu hỏi, và cuộc họp đó diễn ra không tốt,” Kelly nói.
Ông cũng nói rằng bằng chứng ông thấy không ủng hộ tuyên bố của chính quyền Trump rằng các tàu bị tấn công chở fentanyl. Có bằng chứng cho thấy một số tàu chở các loại ma túy khác, nhưng không phải fentanyl.
“Chúng tôi được trình bày một số bằng chứng không phù hợp với câu chuyện mà Tòa Bạch Ốc đang kể với người dân Mỹ,” Kelly nói.
Thượng nghị sĩ Ruben Gallego (Dân chủ – Arizona) còn đi xa hơn, so sánh chiến dịch quân sự của Trump với “giết người.”
Khi được hỏi trong chương trình “Meet the Press” của NBC News liệu ông có đồng ý rằng các cuộc tấn công này phù hợp với luật pháp quốc tế như chính quyền Trump tuyên bố hay không, ông trả lời:
“Không, đó là giết người.”
“Rất đơn giản,” ông nói thêm. “Nếu tổng thống cho rằng họ phạm pháp, ông ấy nên dùng lực lượng Tuần duyên. Nếu đó là hành động chiến tranh, thì hãy dùng quân đội, và phải nói chuyện với Quốc hội trước. Nhưng đây là giết người — giết người được Tòa Bạch Ốc cho phép.”
Đầu tuần này, Thượng nghị sĩ James Lankford (Cộng hòa – Oklahoma) cũng đặt câu hỏi về việc chính quyền né tránh Quốc hội.
“Chính quyền cần phải cung cấp thông tin cho Quốc hội. Đó là điều cần thiết. Nếu chuyện này xảy ra mà chính quyền Biden làm như vậy, tôi sẽ cực kỳ tức giận,” Lankford nói trong chương trình “Ceasefire” của C-SPAN hôm thứ Năm.
Ông xuất hiện cùng Thượng nghị sĩ Chris Coons (Dân chủ – Delaware), người cũng nói rằng ông bị sốc khi biết về các cuộc tấn công này qua báo chí chứ không qua báo cáo nội bộ.
“Tôi là thành viên của Ủy ban Tình báo, còn ông ấy là thành viên cấp cao của Ủy ban Quốc phòng. Đây lẽ ra phải là sự tham vấn tiêu chuẩn,” Lankford nói. “Không cần xin phép, nhưng ít nhất cũng phải nói: ‘Tôi muốn thông báo cho các ông biết điều này đang xảy ra, vì sao, như thế nào và chúng tôi biết những gì.’”
Paul đề xuất ủy ban lưỡng đảng giữa cuộc chiến về trợ cấp Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (ACA)
Thượng nghị sĩ Rand Paul (Cộng hòa - Kentucky) đã kêu gọi Tổng thống Trump thành lập một ủy ban đặc biệt gồm các thượng nghị sĩ của cả hai đảng nhằm giải quyết vấn đề trợ cấp chăm sóc sức khỏe sắp hết hạn — trọng tâm của cuộc bế tắc khiến chính phủ Mỹ đang đóng cửa.
Trong chương trình “Fox News Sunday”, thượng nghị sĩ theo chủ nghĩa tự do này gợi ý rằng đảng Dân chủ có thể đồng ý mở cửa lại chính phủ trong vòng một tháng, trong thời gian đó ủy ban sẽ đưa ra các đề xuất nhằm giải quyết các khoản tín dụng thuế mở rộng của ACA – dự kiến sẽ hết hạn vào cuối năm nay, có thể khiến phí bảo hiểm y tế tăng đối với hàng triệu người dân Mỹ.
“Tôi đề xuất Tổng thống Trump bổ nhiệm ba thượng nghị sĩ Cộng hòa và ba thượng nghị sĩ Dân chủ vào một ủy ban chính thức để tìm ra giải pháp trong vòng một tháng và quay lại với một kế hoạch,” Paul nói.
“Đổi lại, tôi nghĩ đảng Dân chủ cần mở cửa lại chính phủ trong một tháng, và chúng ta cần trả lương cho công chức, cho binh sĩ.”
Chính phủ liên bang đã đóng cửa từ đầu tháng, và chưa có nỗ lực đáng kể nào nhằm đạt được thỏa thuận.
Các thượng nghị sĩ Dân chủ kiên quyết yêu cầu Quốc hội phải bỏ phiếu gia hạn trợ cấp ACA trước khi họ đồng ý với dự luật chi tiêu tạm thời của đảng Cộng hòa để tài trợ và mở cửa lại chính phủ.
Paul là thượng nghị sĩ Cộng hòa duy nhất trong vài tuần qua bỏ phiếu phản đối đề xuất chi tiêu của đảng mình, với lý do lo ngại thâm hụt ngân sách tăng cao. Ông cũng từng phản đối dự luật thuế và chi tiêu quy mô lớn của tổng thống hồi đầu năm vì lý do tương tự.
Thượng nghị sĩ bang Kentucky cho biết ông phản đối việc gia hạn trợ cấp ACA, nhưng thừa nhận có “vấn đề” với chi phí bảo hiểm y tế. Ông cho rằng các khoản trợ cấp này góp phần làm tăng phí bảo hiểm, trong khi các tập đoàn bảo hiểm lớn ngày càng giàu hơn.
“Khi chúng ta mở rộng trợ cấp ObamaCare, điều xảy ra là phí bảo hiểm vẫn tiếp tục tăng, và các công ty bảo hiểm lớn thì ngày càng giàu hơn,” Paul nói.
Ông cũng gợi ý khả năng hợp pháp hóa việc thương lượng tập thể của người tiêu dùng, chứ không chỉ theo ngành nghề.
“Hiện tại, bạn không thể đến Costco hay Sam’s Club để mua bảo hiểm. Bạn phải thuộc cùng một ngành nghề – như thợ mộc, chăn nuôi, v.v. Chúng ta nên cho phép bất kỳ ai tham gia. Costco có 44 triệu thành viên. Nếu ai đó có thể thương lượng cho 44 triệu người này, giá sẽ giảm,” Paul nói.
“Nhưng hiện nay, các khoản trợ cấp của đảng Dân chủ đang cho phép một người kiếm 225.000 USD/năm nhận được 1.200 USD trợ cấp. Nếu bạn kiếm 225.000 USD/năm, bạn không cần chính phủ hỗ trợ tiền bảo hiểm.”
“Tôi không nghĩ các khoản trợ cấp này hiệu quả. Tôi sẵn sàng thảo luận. Tôi nghĩ nếu để tôi và Thượng nghị sĩ Kaine ngồi lại, chúng tôi có thể tìm ra điều gì đó. Và đó là một phần của giải pháp,” ông nói thêm, ám chỉ Thượng nghị sĩ Tim Kaine (Dân chủ - Virginia), người đã cùng ông tham gia phỏng vấn sáng Chủ nhật.
Trump đang cố gắng chuyển Mỹ sang “một thứ gì đó gần như nhà nước độc tài toàn trị”.
Thượng nghị sĩ Chris Murphy (D-Connecticut) cho biết ông nghĩ Tổng thống Trump đang cố gắng chuyển đất nước sang “một thứ gì đó gần như nhà nước toàn trị.”
Trong một cuộc phỏng vấn trên chương trình State of the Union của CNN, nhà phê bình Trump thẳng thắn này bày tỏ lo ngại rằng việc chính phủ đóng cửa liên tục đang cho phép Trump thực hiện nhiều “quyền lực như vua” hơn và đưa ra các quyết định đáng ra thuộc về Quốc hội.
“Một trong những lý do khiến Tổng thống Trump từ chối đàm phán là vì ông ấy thích việc chính phủ đang đóng cửa,” Murphy nói, “bởi ông ấy nghĩ rằng mình có thể thực hiện quyền lực như vua, mở các bộ phận của chính phủ mà ông ấy muốn, và trả lương cho những nhân viên trung thành với ông ấy.”
“Ý tôi là, đây là một nhà lãnh đạo đang cố gắng chuyển chính phủ của chúng ta từ nền dân chủ sang một thứ gì đó gần như nhà nước toàn trị. Và đây là điều thường xảy ra ở các nhà nước toàn trị,” Murphy nói thêm. “Nhà lãnh đạo, chế độ chỉ quyết định những gì được cấp kinh phí và những gì không, thường phối hợp với những người bạn giàu có của họ.”
Murphy cũng phản bác ý kiến cho rằng Trump quan tâm đến việc trả lương cho quân đội Mỹ hơn các nghị sĩ Dân chủ chỉ vì chính phủ nhận được khoản quyên góp 130 triệu USD ẩn danh để chi trả lương cho quân nhân, một tình huống mà một số nhà lập pháp và chuyên gia cho rằng có thể gây ra những lo ngại pháp lý.
“Tôi chỉ không muốn sống trong một thế giới mà Donald Trump và một nhóm tỷ phú quyết định phần nào của chính phủ hoạt động và phần nào không, đó là lý do tôi muốn ông ấy ngồi vào bàn đàm phán ngay ngày mai, để chúng ta có thể mở lại chính phủ và để Quốc hội được bầu dân chủ quyết định những gì được cấp kinh phí, chứ không phải một nhóm những người siêu giàu,” Murphy nói.
Tòa Bạch Ốc trong một tuyên bố gửi The Hill gọi nghị sĩ Dân chủ từ Connecticut này là “một kẻ ngốc thường xuyên nói dối người Mỹ.”
Người phát ngôn Tòa Bạch Ốc Abigail Jackson nói với The Hill:
“Thực tế là: Tổng thống Trump muốn chính phủ mở cửa và các nghị sĩ Dân chủ có thể bỏ phiếu để mở lại bất cứ lúc nào, nhưng họ đã nói rằng họ muốn lợi dụng những gia đình đang gặp khó khăn để phục vụ chương trình cực tả của họ. Điều đó thật đáng ghê tởm.”
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
www.Vietpressusa.us