Quảng cáo của Canada vốn khiến ông Trump tức giận trích dẫn các đoạn trong bài phát biểu năm 1987 của cựu Tổng thống Ronald Reagan về “thương mại tự do và công bằng” khi ông Reagan tuyên bố áp thuế lên Nhật Bản.
Các nhà phê bình cho rằng quảng cáo này đã sắp xếp lại thứ tự các đoạn trích, làm sai lệch ý nghĩa gốc. Quảng cáo do chính quyền Ontario tổ chức và được phát sóng trong trận đầu tiên của World Series vào tối thứ Sáu giữa Toronto Blue Jays và Los Angeles Dodgers.
“Ronald Reagan YÊU THUẾ QUAN vì lý do an ninh quốc gia và kinh tế, nhưng Canada lại nói ông ấy không hề như vậy! Quảng cáo đó phải được gỡ NGAY LẬP TỨC, nhưng họ vẫn để phát sóng tối qua trong World Series, dù biết đó là SỰ GIẢ MẠO,” Tổng thống Trump viết trên Truth Social hôm nay thứ Bảy 25/10.
“Vì hành vi bóp méo sự thật nghiêm trọng và thái độ thù địch của họ, tôi đang tăng thêm 10% thuế đối với Canada trên mức hiện tại. Cảm ơn sự chú ý của quý vị!” ông nói thêm.
Hiện nay, thép và nhôm nhập khẩu từ Canada đã chịu thuế 50%, các mặt hàng khác bị thuế 35%, nhưng những sản phẩm nằm trong Hiệp định thương mại Mỹ - Mexico - Canada (USMCA) 2020 thì được miễn trừ.
Tòa Bạch Ốc chưa phản hồi yêu cầu bình luận của The Hill về cách áp dụng mức thuế bổ sung này.
Thủ hiến Ontario Doug Ford cho biết hôm thứ Sáu rằng, sau cuộc trao đổi với Thủ tướng Canada Mark Carney, quảng cáo sẽ được gỡ vào thứ Hai để nối lại đàm phán thương mại, nhưng vẫn sẽ phát trong hai trận đầu của World Series cuối tuần này.
Trong quảng cáo, Reagan nói:
“Khi ai đó nói ‘hãy áp thuế lên hàng nhập khẩu nước ngoài,’ điều đó nghe có vẻ yêu nước — như đang bảo vệ sản phẩm và việc làm của người Mỹ. Và đôi khi, trong ngắn hạn, điều đó hiệu quả — nhưng chỉ trong một thời gian ngắn.”
Ngay sau đó, Reagan nói thêm trong quảng cáo:
“Về lâu dài, những rào cản thương mại như vậy gây hại cho mọi người lao động và người tiêu dùng Mỹ.”
Tuy nhiên, trong bài phát biểu thật, câu này của Reagan thực tế đứng trước đoạn được phát đầu tiên trong quảng cáo, cho thấy nội dung đã bị đảo lộn.
Ford lâu nay phản đối việc Mỹ áp thuế lên Canada, thậm chí đe dọa ngừng xuất khẩu điện sang Mỹ đầu năm nay để phản đối mức thuế cao của chính quyền Trump.
“Canada và Hoa Kỳ là bạn bè, là hàng xóm, là đồng minh. Tổng thống Ronald Reagan hiểu rằng chúng ta mạnh mẽ hơn khi đứng cùng nhau,” Ford viết trên X (Twitter) sáng thứ Sáu, kèm liên kết tới video bài phát biểu đầy đủ của Reagan trên YouTube.
“Chúa phù hộ Canada và phù hộ Hoa Kỳ,” ông nói thêm.
Dù vậy, ông Trump cho rằng quảng cáo có Reagan được dựng nhằm tác động đến phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ về việc ông mở rộng sử dụng thuế quan.
“Mục đích duy nhất của SỰ GIẢ MẠO này là hy vọng của Canada rằng Tòa án Tối cao Hoa Kỳ sẽ ‘cứu họ’ khỏi các mức thuế mà họ đã lợi dụng suốt nhiều năm để gây hại cho Mỹ,” ông Trump viết.
“Giờ đây, Hoa Kỳ có thể tự bảo vệ mình trước các loại thuế cao và áp bức của Canada (và cả phần còn lại của thế giới!),” ông nói thêm.
Trump cũng cho biết ông có ý định tham dự phiên điều trần của Tòa án Tối cao về vấn đề thuế quan, vì phán quyết này có thể ảnh hưởng lớn đến chính sách đối ngoại của ông.
Ngày càng nhiều dân Mỹ đổ lỗi cho Đảng Cộng hòa về tình trạng đóng cửa chính phủ.
Đảng Cộng hòa đang phải đối mặt với các cuộc thăm dò công chúng cho thấy người dân Mỹ cho rằng chính họ là Đảng Cộng hòa — chứ không phải Đảng Dân chủ — phải chịu trách nhiệm lớn hơn cho việc chính phủ bị đóng cửa, dù họ vẫn khẳng định rằng mình đang giữ “chính nghĩa” trong cuộc chiến này.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R–Louisiana) và các Dân biểu Cộng hòa nhấn mạnh rằng dự luật chi tiêu tạm thời (stopgap) do họ soạn thảo và Hạ viện thông qua không chứa “điều khoản đầu độc đảng phái”, và chỉ nhằm tài trợ cho chính phủ đến ngày 21/11. Tuy nhiên, Thượng viện do Đảng Dân chủ kiểm soát đã 12 lần chặn dự luật này, yêu cầu đàm phán về các vấn đề y tế — đặc biệt là việc gia hạn trợ cấp của Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA) tức ObamaCare sắp hết hạn vào cuối năm nay.
Trong cuộc họp báo hôm thứ Tư, Johnson cho rằng Đảng Dân chủ mới là bên đáng trách và cáo buộc truyền thông “che chắn” cho họ:
“Nếu Đảng Cộng hòa thật sự phải chịu trách nhiệm cho việc đóng cửa này, thì đó sẽ là tin hàng đầu trên mọi kênh truyền thông chính thống, trên trang nhất của mọi tờ báo mỗi ngày,” Johnson nói.
“Người dân Mỹ không ngu ngốc. Chúng tôi ở đây mỗi ngày để kêu gọi lương tri của họ và trình bày sự thật.”
Tuy nhiên, hầu hết các cuộc thăm dò đều cho thấy nhiều người Mỹ đổ lỗi cho Đảng Cộng hòa hơn là Đảng Dân chủ.
Thăm dò Reuters/Ipsos (15–20/10): 50% người trưởng thành đổ lỗi cho các Dân biểu Cộng hòa, trong khi 43% đổ lỗi cho các Dân biểu Dân chủ.
Thăm dò Quinnipiac (16–20/10): 45% cử tri đã đăng ký cho rằng Đảng Cộng hòa chịu trách nhiệm nhiều hơn, trong khi 39% cho rằng Đảng Dân chủ đáng trách hơn.
Thăm dò Economist/YouGov (17–20/10): 39% đổ lỗi cho Đảng Cộng hòa, 31% đổ lỗi cho Đảng Dân chủ. Đáng chú ý, 45% người được hỏi cho rằng Đảng Dân chủ nên tiếp tục giữ lập trường về tài trợ y tế trước khi đồng ý kết thúc việc đóng cửa, so với 32% cho rằng họ không nên.
Những con số này khiến Đảng Dân chủ càng có lý do để kiên định trong bế tắc.
“Thực tế là họ (Cộng hòa) kiểm soát Hạ viện, Thượng viện và cả Tòa Bạch Ốc. Họ luôn áp dụng cách ‘hoặc theo tôi hoặc biến đi’ kể từ khi Donald Trump trở lại nắm quyền. Dĩ nhiên, việc họ phải chịu phần lớn trách nhiệm là điều dễ hiểu — họ không hề muốn thương lượng,”
Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries (D–New York) nói trên MSNBC.
Đảng Cộng hòa vẫn khẳng định mình là bên “hợp lý” hơn khi đưa ra một nghị quyết tiếp tục chi tiêu “sạch” (clean CR).
“Khi nhìn xem ai mới là bên hợp lý, đó chính là Đảng Cộng hòa,”
Dân biểu Adrian Smith (R–Nebraska) nói hôm thứ Sáu.
“Chúng tôi đã thông qua một CR sạch — điều đã xảy ra khoảng 13 lần dưới thời chính quyền Biden.”
Tuy nhiên, một số động thái cứng rắn của lãnh đạo Cộng hòa trong cuộc chiến này đang gây tranh cãi.
Johnson giữ Hạ viện ngoài phiên họp trong suốt thời gian đóng cửa, cho rằng “việc của Hạ viện đã xong.” Ông cũng bác bỏ ý kiến rằng Hạ viện nên làm thêm công việc khác, nói rằng các ủy ban vẫn đang chuẩn bị các dự luật tài trợ thường niên. Trong khi đó, Đảng Dân chủ chỉ trích Cộng hòa đang ‘nghỉ mát’ trong lúc chính phủ tê liệt.
Johnson còn từ chối tuyên thệ nhậm chức cho nữ Dân biểu đắc cử Adelita Grijalva (D–Arizona) vì Hạ viện đang tạm ngưng họp — dẫn đến cáo buộc rằng ông làm vậy để ngăn một kiến nghị yêu cầu công bố hồ sơ về tội phạm tình dục Jeffrey Epstein. Johnson phủ nhận điều này. Tổng chưởng lý Arizona Kris Mayes (D) đã nộp đơn kiện về việc trì hoãn tuyên thệ trong tuần này.
Smith, người chủ trì một phiên họp hình thức của Hạ viện hôm thứ Sáu, nói rằng lãnh đạo có quyền triệu tập lại các thành viên nếu cần, nhưng ông không thấy lý do gì để thay đổi chiến thuật hiện nay.
“Tôi không thấy có dấu hiệu nào cho thấy cần thay đổi kế hoạch,” Smith nói.
Dù người dân đang đổ lỗi nhiều hơn cho Đảng Cộng hòa, tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Trump lại không giảm khi chính phủ bước sang tuần thứ tư bị đóng cửa — thậm chí còn tăng nhẹ.
Theo trung bình thăm dò của Decision Desk HQ, tỷ lệ ủng hộ Trump tăng từ 44% (30/9) lên 46,2% (23/10).
Trump hầu như không tham gia vào cuộc chiến ngân sách này, vì tháng 10 ông tập trung vào các vấn đề đối ngoại lớn: giám sát thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Gaza, đón Tổng thống Ukraine Zelensky tại Tòa Bạch Ốc, điện đàm với Tổng thống Nga Putin, và chuẩn bị chuyến công du châu Á.
Tổng thống từ chối yêu cầu gặp của Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer (D–New York) và Jeffries về các yêu cầu liên quan đến y tế.
“Tôi sẽ chỉ gặp họ nếu họ đồng ý mở lại đất nước,” Trump nói với phóng viên tuần này.
Đề nghị dàn xếp 230 triệu USD của Trump với Bộ Tư pháp có thể gần như không bị ngăn chặn về mặt pháp lý
Tổng thống Trump đang tìm cách được Bộ Tư pháp (DOJ) của chính mình bồi thường tới 230 triệu USD cho những cuộc điều tra liên bang nhằm vào ông — và nếu điều này thành công, sẽ có rất ít rào cản pháp lý để ngăn lại.
Trump xác nhận hôm thứ Ba rằng nhóm luật sư cá nhân của ông đang tìm kiếm một thỏa thuận dàn xếp, có thể dẫn đến việc các quan chức do chính ông bổ nhiệm — trong đó có cả những cựu luật sư bào chữa cho ông — sẽ là người quyết định có nên chi trả khoản tiền đó hay không.
Tình huống hiếm có này đã khiến đảng Dân chủ phẫn nộ, gọi đây là hành động “rõ ràng vi phạm pháp luật và Hiến pháp.”
Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý cho biết hầu như không có cách nào để kháng cáo nếu DOJ quyết định đồng ý dàn xếp — trong khi người dân bình thường gần như không bao giờ được bồi thường cho các yêu cầu tương tự.
Tờ New York Times là nơi đầu tiên đưa tin về khả năng này. Sau đó, Trump đề cập đến vấn đề trong một phát biểu tại Phòng Bầu dục.
Hai yêu cầu bồi thường của Trump
Theo New York Times, Trump đã nộp hai đơn yêu cầu bồi thường:
Đơn đầu tiên, nộp cuối năm 2023, cáo buộc FBI và công tố viên đặc biệt vi phạm quyền của ông trong cuộc điều tra về mối liên hệ Nga – chiến dịch tranh cử năm 2016.
Đơn thứ hai, nộp mùa hè năm 2024, cáo buộc FBI xâm phạm quyền riêng tư khi lục soát khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago và tố cáo Bộ Tư pháp “truy tố ác ý.”
Các đơn này được nộp theo Đạo luật Khiếu nại Bồi thường Liên bang (FTCA) — cho phép cá nhân kiện chính phủ Mỹ khi nhân viên nhà nước có hành vi sơ suất. Sau 6 tháng, nếu không được giải quyết, người khiếu nại có thể khởi kiện.
Rupa Bhattacharyya, cựu giám đốc Bộ phận Khiếu nại Dân sự của DOJ, cho biết FTCA là một trong những lĩnh vực có nhiều vụ kiện nhất chống lại chính phủ.
Bà giải thích rằng các vụ dàn xếp hành chính thường là những trường hợp rõ ràng như tai nạn giao thông hoặc sơ suất y tế, chứ không phải các vụ việc như của Trump.
“Tôi thực sự không thể tưởng tượng được tình huống nào mà một nhân viên DOJ lại chấp thuận dàn xếp kiểu này,” bà nói.
Khả năng được bồi thường gần như bằng không
Neama Rahmani, cựu công tố viên liên bang, cho biết ông đã xử lý “hàng trăm, hàng trăm” vụ khiếu nại FTCA và chưa bao giờ có vụ nào được chấp thuận.
“Tất cả đều bị từ chối. Nếu yêu cầu của Trump được duyệt thì sẽ thật đáng kinh ngạc,” ông nói.
Tuy nhiên, có vẻ Trump sẽ nhận được tiền mà không cần kiện ra tòa.
Trump nói với báo chí hôm thứ Ba rằng ông chưa bàn chi tiết với luật sư, nhưng ông “được nợ rất nhiều tiền” và hứa sẽ quyên góp cho từ thiện.
“Thật kỳ lạ khi phải tự trả tiền cho chính mình,” Trump nói.
Ai có quyền quyết định?
Quyết định không nằm ở Trump, mà ở các cấp phó tại DOJ.
Đối với các khoản bồi thường lớn như 230 triệu USD, quyền quyết định thuộc về Thứ trưởng Tư pháp Todd Blanche (cựu luật sư bào chữa cho Trump) hoặc Phó Tổng chưởng lý Stanley Woodward (luật sư của bị cáo đồng phạm Walt Nauta trong vụ tài liệu mật).
Stephen Gillers, chuyên gia đạo đức pháp lý tại Đại học Luật NYU, cho rằng các quan chức này không nên là người ra quyết định.
“Lợi ích trong việc giữ chức vụ của họ xung đột với nghĩa vụ phải đưa ra quyết định khách quan vì lợi ích của nước Mỹ,” ông viết.
Người phát ngôn DOJ Chad Gilmartin cho biết cơ quan này sẽ “tuân theo hướng dẫn của các chuyên viên đạo đức nghề nghiệp.” Tuy nhiên, Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi đã sa thải cố vấn đạo đức cấp cao của bộ hồi tháng 7.
Quốc hội điều tra
Hôm thứ Năm, hai Dân biểu Dân chủ cấp cao — Jamie Raskin (bang Maryland) và Robert Garcia (bang California) — thông báo mở cuộc điều tra về yêu cầu dàn xếp này.
Họ cho rằng nếu Trump tin rằng mình có căn cứ, ông đáng lẽ nên kiện từ trước, thay vì “chờ đến khi làm tổng thống rồi bí mật ra lệnh cho cấp dưới phê duyệt thỏa thuận.”
Hai ông gọi đây là “một nỗ lực trắng trợn và vi hiến nhằm chiếm đoạt 230 triệu USD từ người dân Mỹ,” vi phạm điều khoản cấm tổng thống nhận bất kỳ khoản tiền nào từ chính phủ ngoài lương.
Lỗ hổng pháp lý từ Quốc hội
Paul Figley, cựu phó giám đốc bộ phận FTCA của DOJ, cho rằng lỗi nằm ở Quốc hội.
Trước năm 1948, người dân muốn đòi bồi thường phải xin Quốc hội thông qua dự luật riêng, nhưng quá trình này rườm rà nên Quốc hội đã chuyển quyền quyết định sang nhánh hành pháp qua FTCA.
Các khoản chi trả sẽ đến từ Quỹ Phán quyết (Judgment Fund) — nguồn tiền vô hạn được dành riêng để chi trả các vụ kiện chống chính phủ.
“Vì Quốc hội đã trao quyền cho nhánh hành pháp, nên đây hoàn toàn là quyết định của nhánh hành pháp,” Figley nói.
Rahmani đồng tình rằng không có cơ chế pháp lý nào để phản đối quyết định dàn xếp này.
“Họ có thể phản đối về mặt chính trị, nhưng về mặt pháp lý thì không có quy trình nào cho phép người dân hay Dân biểu khiếu nại.”
Bhattacharyya cũng nhận định rằng việc khởi kiện chống lại thỏa thuận này là rất khó, vì gần như không có ai có tư cách pháp lý (standing) để làm vậy.
“Tôi vẫn chưa nghĩ ra ai có thể đủ tư cách để kiện,” bà nói. “Nhưng tôi vẫn đang suy nghĩ về điều đó.”
Trump bác bỏ tin đồn ông định đặt tên phòng khiêu vũ Tòa Bạch Ốc theo tên Trump.
Tổng thống Trump hôm thứ Sáu 23/10 đã bác bỏ thông tin cho rằng ông dự định đặt tên phòng khiêu vũ mới của Tòa Bạch Ốc — công trình sẽ thay thế cánh Đông hiện đã bị phá bỏ hoàn toàn — theo tên của chính mình.
Trước đó vài giờ, ABC News đưa tin rằng phòng khiêu vũ rộng 90.000 foot vuông (khoảng 8.360 mét vuông) sẽ được gọi là “Phòng khiêu vũ Tổng thống Donald J. Trump”.
“Tôi không có kế hoạch đặt tên nó theo tên mình, đó là tin giả,” Trump nói với các phóng viên. “Chúng tôi có lẽ sẽ gọi nó là phòng khiêu vũ tổng thống hoặc gì đó tương tự. Chúng tôi chưa thật sự nghĩ đến tên cụ thể.”
ABC News cũng cho biết Tòa Bạch Ốc đã huy động được 350 triệu USD để xây dựng phòng khiêu vũ — nhiều hơn mức chi phí ước tính gần đây là 300 triệu USD. Trump gợi ý rằng một phần số tiền này có thể được dùng cho việc xây dựng một cổng vòm (arch) dự kiến sẽ được dựng lên ở lối vào Washington, D.C., gần Đài tưởng niệm Lincoln.
“Chúng ta sẽ xây dựng một cổng vòm,” Trump nói. “Chúng tôi đã huy động được rất nhiều tiền cho phòng khiêu vũ, nên có thể chúng tôi sẽ dùng một phần cho cổng vòm. Nó sẽ là một biểu tượng tuyệt vời cho Washington, D.C.”
Tuần qua, các máy xúc đã phá dỡ Cánh Đông (East Wing) để chuẩn bị cho dự án phòng khiêu vũ, mà chính quyền Trump kỳ vọng sẽ hoàn thành trước khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào năm 2029.
Việc phá dỡ và kế hoạch xây mới đã nhận được phản ứng trái chiều từ công chúng, cũng như sự lo ngại từ các nhà bảo tồn di sản và các cựu cư dân Tòa Bạch Ốc. Một khảo sát của YouGov gần đây cho thấy hơn một nửa người Mỹ phản đối việc phá bỏ Cánh Đông.
Chelsea Clinton, con gái của cựu Tổng thống Bill Clinton, đã viết một bài xã luận đăng trên USA Today hôm thứ Năm về việc xây dựng này, gọi đó là
“một minh chứng cho việc lịch sử có thể bị xóa bỏ dễ dàng như thế nào khi quyền lực quên mất mục đích của mình.”
“Đây là điều xảy ra khi chúng ta dùng búa tạ phá nát di sản của chính mình,” Chelsea viết.
Michael LaRosa, cựu thư ký báo chí của đệ nhất phu nhân Jill Biden, gọi không gian bị phá bỏ này là “đáng buồn” và “đau lòng.”
“Tôi nghĩ không ai phủ nhận rằng một phòng khiêu vũ là cần thiết,” LaRosa nói. “Nhưng tôi hiểu nỗi buồn quanh việc phá bỏ Cánh Đông, vì chính tôi cũng cảm thấy như vậy.”
Lịch sử của Cánh Đông bắt đầu từ đầu những năm 1800, khi Tổng thống Thomas Jefferson xây dựng hai hàng cột ở phía tây và đông của Dinh Tổng thống. Đảng Liên bang (Federalist Party) thời đó chỉ trích Jefferson, nói rằng những phần mở rộng này thể hiện “khuynh hướng quý tộc” của ông, theo Hiệp hội Lịch sử Tòa Bạch Ốc (WHHA).
Tòa Bạch Ốc được Tổng thống Theodore Roosevelt đại tu vào năm 1902, nhưng người anh họ xa của ông, Tổng thống Franklin D. Roosevelt, đã chính thức biến Cánh Đông thành khu làm việc cho Đệ nhất phu nhân và các quan chức Tòa Bạch Ốc khác, bao gồm cả thư ký xã hội.
Cánh Đông cũng là nơi đặt rạp chiếu phim trong Tòa Bạch Ốc, do FDR lắp đặt, và từng được sử dụng bởi nhiều tổng thống sau này như Ronald Reagan, Bill Clinton, George W. Bush và Barack Obama.
Năm 1942, Roosevelt cũng xây dựng hầm ngầm dưới Cánh Đông, được gọi là Trung tâm Điều hành Khẩn cấp của Tổng thống (Presidential Emergency Operations Center). Các thành viên nội các của Tổng thống Bush từng trú ẩn ở đây sau vụ tấn công khủng bố 11/9/2001, và Trump cũng từng sử dụng hầm này trong các cuộc biểu tình George Floyd năm 2020.
Công trình của FDR đối với Cánh Đông khi đó cũng bị chỉ trích, khi Đảng Cộng hòa cho rằng đó là sự phung phí trong bối cảnh Mỹ đang tham gia Thế chiến II, theo mô tả của WHHA.
Trump gọi việc thiếu tiến triển hòa bình Nga–Ukraine là “rất đáng thất vọng”
Tổng thống Trump hôm thứ Bảy cho biết việc thiếu tiến triển hướng tới hòa bình giữa Nga và Ukraine sau hơn ba năm chiến tranh là “rất đáng thất vọng.”
Tổng thống đã cố gắng vạch ra một lộ trình hòa bình kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, sau khi cam kết trong chiến dịch tranh cử rằng ông sẽ “chấm dứt chiến tranh trong một ngày.” Trump trước đó đã lên kế hoạch gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin trong vài tuần tới, nhưng đã hủy bỏ, nói rằng ông không muốn đó là “một sự lãng phí thời gian.”
“Tôi sẽ không lãng phí thời gian của mình. Tôi luôn có mối quan hệ rất tốt với Vladimir Putin, nhưng điều này thật đáng thất vọng. Tôi nghĩ chuyện này đã phải được giải quyết trước cả hòa bình ở Trung Đông,” Trump nói với các phóng viên trên chiếc Air Force One khi đang trên đường tới Malaysia hôm thứ Bảy.
“Chúng ta có Azerbaijan, Armenia — đó là một vấn đề rất khó. Thực tế là Putin nói với tôi qua điện thoại rằng, ‘Chà, điều đó thật đáng kinh ngạc,’ vì mọi người đều cố gắng giải quyết mà không thành công. Tôi đã làm được điều đó,” ông nói thêm.
Trump và các đồng minh của ông từng kêu gọi trao cho ông Giải Nobel Hòa bình vì những nỗ lực can thiệp vào các xung đột quốc tế. Tuy nhiên, việc thực thi lệnh ngừng bắn ở Gaza do Mỹ đứng ra dàn xếp đang đối mặt với nhiều bất ổn khi Hamas từ chối giải giáp.
Hi vọng chấm dứt xung đột ở Ukraine có thể bị tổn hại sau khi Trump áp đặt lệnh trừng phạt đối với các công ty dầu mỏ của Nga hồi đầu tuần này.
“Mỹ là kẻ thù của chúng ta, và ‘người hòa giải hay nói’ của họ giờ đây đã hoàn toàn bước trên con đường chiến tranh chống lại Nga,” cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, viết trên Telegram.
“Dĩ nhiên, người ta sẽ nói rằng ông ta không còn cách nào khác, rằng ông ta bị Quốc hội gây áp lực, v.v. Nhưng điều đó không thay đổi thực tế chính: những quyết định đó là hành động chiến tranh chống lại Nga. Và giờ Trump đã hoàn toàn đứng về phía một châu Âu điên rồ,” ông nói thêm.
Trump đã bác bỏ chỉ trích từ Điện Kremlin về việc ông áp đặt trừng phạt, nói rằng “sự thù ghét” của Nga đối với Ukraine là rào cản lớn đối với tiến trình hòa bình.
“Tôi có thể nói rằng gần như bất kỳ thỏa thuận nào tôi từng làm trước đây tôi đều nghĩ sẽ khó hơn Nga và Ukraine, nhưng hóa ra không phải vậy. Có quá nhiều thù hận giữa hai bên,” Trump nói hôm thứ Bảy.
Ông cũng cho biết sẽ khuyến khích Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp tục cắt giảm việc mua dầu của Nga nhằm gây ảnh hưởng chấm dứt chiến tranh ở Đông Âu.
“Các bạn có thể thấy hôm nay, Trung Quốc đang cắt giảm mạnh việc mua dầu của Nga và Ấn Độ thì gần như cắt giảm hoàn toàn. Và chúng ta đã áp đặt trừng phạt,” Trump nói với các phóng viên.
Trump nói Hamas sẽ không khó “xử lý” nếu lệnh ngừng bắn ở Gaza thất bại
Tổng thống Trump vào thứ Bảy 25/10 đã đặt trách nhiệm sơ bộ lên Hamas nếu lệnh ngừng bắn giữa tổ chức này và Israel thất bại, nhưng gọi thỏa thuận hiện tại là “một nền hòa bình bền vững”.
“Tôi nghĩ nó sẽ giữ được,” ông Trump nói với các phóng viên sau khi gặp Tiểu vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad al-Thani trong một lần dừng tiếp nhiên liệu ở Doha trên Air Force One khi đang trên đường đến Malaysia.
“Ồ, nếu nó không giữ được, thì đó sẽ là lỗi của Hamas,” Trump tiếp tục. “Hamas sẽ không khó để xử lý rất nhanh. Tôi cũng hy vọng nó giữ được đối với cả Hamas vì họ đã hứa với chúng ta về điều gì đó nên tôi nghĩ nó sẽ giữ được và nếu không thì họ sẽ gặp một vấn đề rất lớn.”
Sau đó Trump viết thêm trên Truth Social rằng nhóm vũ trang “sẽ phải bắt đầu trả lại thi thể của các con tin đã chết, trong đó có hai công dân Mỹ, một cách nhanh chóng, hoặc các Quốc gia khác tham gia vào CUỘC HÒA BÌNH VĨ ĐẠI này sẽ hành động.
“Một vài thi thể khó tiếp cận, nhưng những thi thể khác họ có thể trả lại ngay bây giờ và, vì lý do nào đó, họ không làm,” ông viết. “Có lẽ điều đó liên quan đến việc họ tháo vũ khí, nhưng khi tôi nói, ‘Cả hai bên sẽ được đối xử công bằng,’ điều đó chỉ áp dụng nếu họ tuân thủ các nghĩa vụ của mình. Hãy xem họ làm gì trong 48 giờ tới. Tôi đang theo dõi rất sát điều này.”
Tổng thống ca ngợi vai trò của người Qatar trong việc cung cấp lực lượng duy trì hòa bình như một phần của Lực lượng Ổn định Quốc tế dự kiến sẽ tiếp quản kiểm soát an ninh Gaza từ Hamas. Bất kỳ lực lượng gìn giữ hòa bình nào cũng sẽ vào Gaza “vào thời điểm cần thiết.”
“Nhân tiện, Israel sẽ vào đó rất dễ dàng,” Trump nói. “Bạn biết điều đó, đúng không? Ngay đó bạn có một đất nước. Nhưng bạn có các quốc gia Ả Rập. Tất cả. Người Hồi giáo, người Ả Rập tất cả đều ủng hộ. Thật sự là một điều đáng kinh ngạc. Đây là một thành công lớn. Nó sẽ là một điều lâu dài. Hy vọng là hòa bình vĩnh viễn.”
Trump trước đó đã nói vào thứ Hai rằng nếu Hamas vi phạm lệnh ngừng bắn, phản ứng sẽ “xảy ra rất nhanh và khá bạo lực, thật không may, chúng ta sẽ tiêu diệt Hamas.”
Hamas chưa hoàn toàn cam kết tháo vũ khí và nhường quyền kiểm soát Gaza. Việc nhường quyền kiểm soát sẽ cho phép, như một phần của kế hoạch ổn định, thành lập một chính phủ kỹ trị để thực hiện công việc quản trị ở Gaza.
Phó Tổng thống Vance, khi có mặt ở Israel vào thứ Ba để khánh thành Trung tâm Điều phối Dân sự - Quân sự do Mỹ dẫn đầu (CMCC) đang giám sát lệnh ngừng bắn, đã nhắc lại các yêu cầu của chính quyền đối với tổ chức bị Mỹ liệt vào danh sách khủng bố.
“Hamas phải tuân thủ thỏa thuận, và nếu Hamas không tuân thủ thỏa thuận, những hậu quả rất xấu sẽ xảy ra,” Vance nói.
Cho đến nay, vẫn chưa có hạn chót bắt buộc nào để Hamas từ bỏ quyền lực trên Dải Gaza.
Trump bay đến châu Á giữa lúc chính phủ đóng cửa; căng thẳng Mỹ – Venezuela gia tăng
Khi các công chức liên bang vẫn đang lâm vào tình trạng chưa rõ ràng giữa lúc chính phủ đóng cửa, Tổng thống Trump đang thực hiện chuyến công du châu Á nhằm bàn thảo các vấn đề chính sách đối ngoại quan trọng tại các hội nghị của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC).
Trump cũng dự kiến gặp gỡ các đồng cấp cao cấp trong các điểm dừng chân tại Malaysia, Nhật Bản và Hàn Quốc. Trong số các cuộc gặp dự kiến có một cuộc hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Hàn Quốc vẫn đang chờ một thỏa thuận thương mại chắc chắn với Tòa Bạch Ốc để giúp ổn định thuế nhập khẩu và xuất khẩu. Các cuộc đàm phán thương mại được dự đoán sẽ ảnh hưởng đến người Mỹ khi họ phải đối mặt với mức tăng giá thực phẩm, xăng dầu và các sản phẩm như đồ chơi trước mùa lễ hội.
Đầu tuần này, Sanae Takaichi đã được bầu làm nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản. Bà sẽ dẫn dắt việc triển khai khoản đầu tư 550 tỷ USD của Tokyo vào các dự án tại Mỹ trong bốn năm tới, trong các lĩnh vực như dược phẩm, năng lượng, đóng tàu, chip máy tính và kim loại.
Tổng thống đã bày tỏ sự đồng thuận ban đầu với Takaichi, người được biết đến là lãnh đạo bảo thủ và là học trò của cựu Thủ tướng Shinzo Abe. Đầu tháng này, Trump gọi bà là “một người được tôn trọng với trí tuệ và sức mạnh lớn.”
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, người đi cùng Trump trong chuyến đi, đã dẫn đầu các cuộc đàm phán thương mại và sẽ tiếp tục là nhân vật chủ chốt trong các cuộc thảo luận trong chuyến công du châu Á. Ông có thể sẽ giới thiệu mục tiêu của các cuộc gặp trong các chương trình như CBS “Face The Nation”, NBC “Meet the Press” và ABC “This Week.”
Trong khi đó, căng thẳng đang gia tăng giữa Mỹ và Venezuela sau các cuộc tấn công chống ma túy gần đây của quân đội vào các tàu ở biển Caribbean và những nơi khác.
Hàng chục người đã thiệt mạng sau khi chính quyền Trump tuyên bố họ đang cố vận chuyển ma túy. Các quan chức Venezuela đã tiến hành điều tra độc lập về những người bị nhắm đến và cho rằng các cáo buộc liên quan đến buôn bán ma túy là sai.
“Tôi không nghĩ chúng ta nhất thiết phải yêu cầu tuyên chiến,” Trump nói với các phóng viên vào thứ Năm, đề cập đến các cuộc tấn công vào công dân Venezuela. “Tôi nghĩ chúng ta chỉ đơn giản là tiêu diệt những người đang đưa ma túy vào nước chúng ta. Được không? Chúng ta sẽ tiêu diệt họ.”
Một số thành viên Quốc hội cho rằng các cuộc tấn công ở nước ngoài là hành động gây chiến được thực hiện mà không có sự tham gia của các nhà lập pháp.
“Tổng thống đã nâng mức độ lên cao nhất và nói: ‘Không, chúng ta sẽ ngăn chặn ma túy vào nước chúng ta đang giết người,’” Thượng Nghị sĩ James Lankford (R-Okla.) nói vào thứ Năm.
“Đó hoàn toàn là hành động phù hợp. Điều chúng ta thiếu là sự giao tiếp, phối hợp, và khả năng nói thẳng về vấn đề này. Chúng ta không phải là đối thủ của ông ấy về chuyện này. Chúng ta là đồng minh để giải quyết, nhưng chúng ta cần có tiếng nói như một nhánh quyền lực ngang hàng,” ông bổ sung.
Thượng Nghị sĩ Rand Paul (R-Ky.) cũng lên tiếng phản đối các cuộc tấn công vào tàu Venezuela. Ông nhiều khả năng sẽ bàn về vấn đề này thêm trong chương trình “Fox News Sunday” của Fox News.
Dân biểu Steve Womack (R-Ark.), thành viên tiểu ban Quốc phòng của Ủy ban Ngân sách Hạ viện, cũng có thể đề cập đến chủ đề này trong chương trình “The Hill Sunday” của NewsNation.
Ở nơi khác, Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries (D-N.Y.) dự kiến chỉ trích đảng Cộng hòa khi chính phủ đóng cửa và những tác động của nó vẫn kéo dài trong cuộc phỏng vấn trên CBS News “Face The Nation.”
Một trong những ảnh hưởng của việc đóng cửa là an toàn bay và chậm trễ, khi các kiểm soát viên không lưu phải làm việc không lương. Bộ trưởng Giao thông Sean Duffy nhiều khả năng sẽ bàn về vấn đề này trong chương trình “Sunday Morning Futures” của Fox News.
Các chủ đề này và nhiều vấn đề khác sẽ được thảo luận trong các chương trình tin tức sáng Chủ nhật tuần này.
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
www.Vietpressusa.us