Những đảng viên Dân chủ cấp cơ sở, vốn đang bất mãn với chính quyền Trump, đã yêu cầu các nhà lập pháp phải “chiến đấu tới cùng”. Vào thứ Bảy, hàng triệu người đã xuống đường trong các cuộc biểu tình “No Kings” (Không có vua) trên khắp nước Mỹ để phản đối chính phủ của Trump.
Trong bối cảnh đó, các thượng nghị sĩ Dân chủ hiểu rằng họ sẽ bị phe cánh tả chỉ trích dữ dội nếu không đạt được nhượng bộ nào khi mở lại chính phủ.
“Mọi người sẽ bị đánh tơi tả” nếu bỏ phiếu cho dự luật của Hạ viện nhằm mở cửa lại chính phủ và duy trì ngân sách đến ngày 21/11, một thượng nghị sĩ Dân chủ giấu tên nói thẳng.
Một nguồn tin khác am hiểu nội tình Thượng viện nói với The Hill trước các cuộc biểu tình “No Kings” rằng các thượng nghị sĩ ôn hòa lo sợ bị xem là phản bội trong khi phe hoạt động đang chuẩn bị các cuộc biểu tình chống Trump.
“Chúng tôi sẽ có đủ phiếu để mở lại chính phủ nếu mọi người không sợ bị ‘đưa lên đoạn đầu đài’,” nguồn tin này nói.
Cho đến nay, chỉ có ba thành viên trong khối Dân chủ bỏ phiếu ủng hộ mở cửa lại chính phủ: Thượng nghị sĩ John Fetterman (Pennsylvania), Catherine Cortez Masto (Nevada) và Angus King (Maine) – người độc lập nhưng liên minh với Đảng Dân chủ.
Vào thứ Năm, Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen (New Hampshire) trở thành thành viên Dân chủ thứ tư bày tỏ sự lo ngại với lập trường cứng rắn của đảng khi bà bỏ phiếu ủng hộ dự luật ngân sách quốc phòng trị giá 852 tỷ USD – điều vốn dĩ không gây tranh cãi trong thời điểm bình thường.
Các nhà hoạt động tự do gọi việc bỏ phiếu tài trợ Bộ Quốc phòng và mở cửa lại chính phủ mà không buộc Đảng Cộng hòa nhượng bộ về y tế là “khó hiểu” và “sai lầm”.
“Các thượng nghị sĩ Shaheen, Cortez Masto và Fetterman bỏ phiếu cùng Đảng Cộng hòa hôm nay thật khó hiểu,” Andrew O’Neill – Giám đốc vận động quốc gia của nhóm cấp tiến Indivisible – nói.
“Đây không phải là nỗ lực thiện chí từ phía Đảng Cộng hòa để chấm dứt tình trạng đóng cửa bằng đàm phán lưỡng đảng. Đây là một màn kịch chính trị, và ba thượng nghị sĩ Dân chủ này đã tham gia vào đó.”
Fetterman phản bác chỉ trích và bảo vệ quyết định của mình, nói rằng ông bỏ phiếu cho dự luật quốc phòng vì lo ngại các gia đình quân nhân có thể phải nhờ đến ngân hàng thực phẩm nếu không được trả lương.
“Tôi bỏ phiếu ‘đồng ý’ để trả lương cho quân nhân của chúng ta. Đó là chọn người phục vụ thay vì chọn đảng phái. Với tôi, điều đó không có gì khó hiểu cả,” ông nói.
Điều này là “âm nhạc trong tai” của Đảng Cộng hòa, vốn muốn các thượng nghị sĩ Dân chủ ôn hòa cảm nhận sức ép.
Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện John Thune (Cộng hòa – Nam Dakota) cho biết ông sẽ tiếp tục tổ chức các cuộc bỏ phiếu về dự luật ngân sách ngắn hạn do Hạ viện thông qua, với hy vọng có thêm ít nhất năm phiếu Dân chủ để mở cửa lại chính phủ.
Các thượng nghị sĩ Dân chủ thừa nhận rằng một số đồng nghiệp muốn chấm dứt bế tắc, nhưng họ lo sợ phản ứng dữ dội từ phe cấp tiến có thể kết thúc sự nghiệp chính trị của mình.
“Liệu có đủ thượng nghị sĩ Dân chủ cùng Cộng hòa mở cửa lại chính phủ không? Trong ngắn hạn thì không,” một thượng nghị sĩ Dân chủ nói. “Không có cuộc trò chuyện lưỡng đảng nào mà không đầy rẫy mấy lời vớ vẩn cả.”
Vị thượng nghị sĩ này nói thêm rằng nếu không bị ràng buộc, các đồng nghiệp ôn hòa “đã bỏ phiếu mở lại chính phủ từ hôm qua rồi”, nhưng họ không muốn đối mặt với cơn giận dữ từ cử tri cấp tiến.
Emma Lydon – Giám đốc điều hành của P Street, tổ chức liên kết với Ủy ban Chiến dịch Thay đổi Tiến bộ – cho rằng bỏ phiếu ủng hộ dự luật ngân sách ngắn hạn của Hạ viện là một “sai lầm”.
Bà nói việc bỏ phiếu mở cửa lại chính phủ trong khi hàng triệu người Mỹ có nguy cơ mất bảo hiểm y tế do phí bảo hiểm tăng là “đi ngược với nguyện vọng của người dân”.
“Điều Đảng Cộng hòa đang làm là tháo dỡ Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA) từng viên gạch một,” bà nói.
Lydon cũng chỉ trích lãnh đạo phe Dân chủ Thượng viện Chuck Schumer (New York) cùng 9 thượng nghị sĩ khác đã từng bỏ phiếu ủng hộ dự luật ngân sách của Hạ viện hồi tháng 3 để tránh đóng cửa chính phủ, gọi đó là “sai lầm”.
“Người dân Mỹ không muốn thấy một Đảng Dân chủ cúi đầu trước chủ nghĩa cực đoan của Đảng Cộng hòa. Họ muốn một đảng đấu tranh cho chăm sóc sức khỏe và cho nền dân chủ – và đó chính là điều họ đang làm,” bà nói.
Các chiến lược gia Dân chủ cho biết nỗi sợ lớn nhất trong nội bộ đảng hiện nay là vấn đề gây quỹ trực tuyến, vốn chịu ảnh hưởng mạnh từ mạng xã hội.
Nguồn tin thân cận chỉ ra Thượng nghị sĩ Jon Ossoff (Georgia) – người dễ bị tổn thương nhất trong cuộc bầu cử 2026 – là ví dụ điển hình cho tình thế tiến thoái lưỡng nan của Đảng Dân chủ.
Một người trong nội bộ đảng cho rằng Ossoff, đại diện cho bang dao động từng bỏ phiếu cho Trump năm 2024, cần tiền gây quỹ từ các cử tri tự do để thắng cử.
“Tính toán của ông ấy là: ‘Tôi có nên bỏ phiếu mở lại chính phủ và bị nghiền nát, không gây quỹ được đồng nào, hay bỏ phiếu giữ chính phủ đóng cửa và kiếm được 3 triệu USD từ quyên góp trực tuyến?’” nguồn tin nói.
Ossoff đã 10 lần bỏ phiếu chống lại dự luật ngân sách của Hạ viện và bỏ phiếu phản đối việc thông qua dự luật tài trợ quốc phòng.
Thượng nghị sĩ nhiệm kỳ đầu này nói ông luôn sẵn sàng hợp tác lưỡng đảng để giải quyết vấn đề và đổ lỗi cho Hạ viện Cộng hòa vì đã nghỉ họp từ cuối tháng 9, né tránh đàm phán về chi phí y tế gia tăng.
“Chúng ta cần một giải pháp lưỡng đảng để ngăn phí bảo hiểm y tế tăng gấp đôi và mở lại chính phủ. Cử tri của tôi không muốn phải trả thêm hàng nghìn đô la cho y tế – họ muốn chính phủ liên bang hoạt động trở lại,” ông nói với The Hill.
Các thượng nghị sĩ Dân chủ cho biết họ phản đối dự luật ngân sách quốc phòng vì phía Cộng hòa không đảm bảo rằng dự luật này sẽ được thông qua song song với dự luật ngân sách Lao động và Y tế – vốn là ưu tiên của họ ngoài lĩnh vực quốc phòng.
Tuy nhiên, một số thượng nghị sĩ ôn hòa ngày càng mất kiên nhẫn khi phải bỏ phiếu lặp đi lặp lại cho dự luật ngân sách “sạch” của Hạ viện, trong khi lãnh đạo hai đảng vẫn chưa chịu ngồi lại bàn về chi phí y tế.
“Tôi không nghĩ lãnh đạo hai bên đang nói chuyện với nhau, và tôi không thấy làm sao có thỏa thuận được nếu những người đứng đầu không chịu ngồi xuống đàm phán,” một thượng nghị sĩ nói. “Những người cấp dưới nói chuyện với nhau rất nhiều – sẽ tốt hơn nếu các lãnh đạo cũng làm vậy.”
Một nguồn tin thân cận với nội bộ đảng cho biết lá phiếu của Shaheen hôm thứ Năm nhằm thúc đẩy dự luật quốc phòng là tín hiệu gửi tới các đồng nghiệp Cộng hòa rằng bà sẵn sàng đạt thỏa thuận mở cửa lại chính phủ – dù trước đó bà đã 10 lần bỏ phiếu chống lại nghị quyết tiếp tục chi tiêu do Hạ viện thông qua.
Cộng hòa kêu gọi Hạ viện trở lại Washington để bỏ phiếu tài trợ cho chính phủ
Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune (Cộng hòa – Nam Dakota) hôm thứ Hai cho biết việc chính phủ bị đóng cửa đã kéo dài quá lâu, đến mức đã đến lúc phải xem xét việc triệu tập Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát quay lại Washington để thông qua một dự luật tạm thời mới nhằm tài trợ cho chính phủ.
Hạ viện lần cuối cùng bỏ phiếu vào ngày 19 tháng 9, khi họ thông qua H.R. 5371, một nghị quyết tiếp tục “sạch” (clean continuing resolution) để tài trợ cho chính phủ đến ngày 21 tháng 11, và đã gửi dự luật đó lên Thượng viện.
Kể từ đó, Thune đã đưa dự luật ra sàn Thượng viện 10 lần, nhưng các Thượng nghị sĩ Dân chủ đã chặn nó cả 10 lần.
Thune hôm thứ Hai thừa nhận rằng Hạ viện có thể sớm phải quay lại để thông qua một nghị quyết tài trợ tạm thời mới, bởi vì thời hạn ngày 21 tháng 11 của nghị quyết hiện tại chỉ còn một tháng nữa.
Khi được một phóng viên hỏi liệu đã đến lúc “xem xét việc Hạ viện quay lại để gia hạn thời gian tài trợ” theo nghị quyết hiện có hay chưa, Thune trả lời đồng ý.
“Đúng vậy, chắc chắn rồi,” ông nói. “Mỗi ngày trôi qua là chúng ta lại có ít thời gian hơn để tài trợ cho chính phủ.”
Thune nhấn mạnh rằng mục tiêu của ông là tài trợ cho chính phủ liên bang thông qua quy trình phân bổ ngân sách thông thường, nghĩa là đưa 12 dự luật chi tiêu hàng năm ra sàn từng cái một, hoặc theo những gói nhỏ, để các nhà lập pháp có đủ thời gian xem xét và tranh luận kỹ lưỡng từng dự luật.
Ông cho biết muốn tránh việc gộp tất cả các dự luật chi tiêu hàng năm vào một gói omnibus khổng lồ, điều buộc các nghị sĩ phải bỏ phiếu cho các quyết định chi tiêu mà không hiểu hết nội dung chi tiết của dự luật.
“Nếu bạn là người thực sự quan tâm đến quy trình phân bổ ngân sách thông thường – và tôi nghĩ có nhiều nghị sĩ Dân chủ như vậy – thì mỗi tuần trôi qua, việc duy trì quy trình đó càng trở nên khó khăn hơn,” ông cảnh báo.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa – Louisiana) đã nhiều lần tuyên bố rằng ông không có kế hoạch triệu tập lại Hạ viện cho đến khi các Thượng nghị sĩ Dân chủ đồng ý mở lại chính phủ bằng cách thông qua dự luật tài trợ dài 24 trang mà Hạ viện đã phê chuẩn hồi tháng 9.
Thứ Hai đánh dấu ngày thứ 20 của đợt đóng cửa chính phủ, khiến đây trở thành đợt đóng cửa dài thứ ba trong lịch sử Hoa Kỳ.
Dân biểu Chip Roy gợi ý “tùy chọn hạt nhân” để chấm dứt đóng cửa chính phủ.
Dân biểu Chip Roy (R-Texas) hôm thứ Hai gợi ý việc sử dụng “tùy chọn hạt nhân” để chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ và vượt qua các quy tắc filibuster tại Thượng viện, vốn yêu cầu đa số 60 phiếu để mở lại chính phủ.
“Chúng ta cần xem xét lại ngưỡng 60 phiếu. Thực sự là vậy,” Roy nói với các phóng viên hôm thứ Hai.
Các quy tắc của Thượng viện yêu cầu 60 thượng nghị sĩ ủng hộ để kết thúc thảo luận nhằm vượt qua filibuster trước khi tiến hành bỏ phiếu đối với hầu hết dự luật — và đây là lý do mà sự phản đối từ phía đảng Dân chủ đã ngăn cản đa số đảng Cộng hòa mở lại chính phủ.
Các lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện đã kích hoạt “tùy chọn hạt nhân” này để bỏ qua yêu cầu có sự ủng hộ của đảng Dân chủ trong việc xác nhận danh sách các ứng viên do Tổng thống Trump đề cử vào tháng trước, nhưng Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune (R-S.D.) cho biết ông sẽ không sử dụng chiến thuật tương tự cho nghị quyết tiếp tục (CR) nhằm mở lại chính phủ.
Tuy nhiên, Roy cho rằng vấn đề này nên được xem xét.
“Ít nhất thì tại sao chúng ta không xem xét nó cho các CR?” Roy nói. “Tại sao chúng ta không nói rằng, chúng ta có ngưỡng 50 phiếu cho ngân sách, 50 phiếu cho việc hòa giải, tại sao lại không có ngưỡng 50 phiếu để có thể cấp kinh phí cho chính phủ?”
Ngưỡng 60 phiếu từ lâu được đảng Cộng hòa ca ngợi như một cách để kiểm soát đảng Dân chủ khi họ nắm đa số, và Thune đã nói từ đầu năm rằng việc duy trì filibuster sẽ là một trong những ưu tiên hàng đầu của ông.
“Tôi thích việc có thể chặn những điều xấu với 60 phiếu, đừng hiểu lầm ý tôi. Nhưng tôi cảm thấy nó giống như một bánh răng một chiều, nhưng với [cựu Thượng nghị sĩ Kyrsten] Sinema [I-Ariz.] và [cựu Thượng nghị sĩ Joe] Manchin [I-W.Va.], họ sẽ phá vỡ ngưỡng 60 phiếu để thúc đẩy chương trình nghị sự của họ,” Roy nói.
“Tôi nghĩ các đảng viên Cộng hòa nên xem xét kỹ lưỡng ngưỡng 60 phiếu, vì tôi nghĩ chúng ta hiện đang bị ràng buộc bởi một hệ thống bị hỏng,” Roy nói.
Roy không phải là đảng viên Cộng hòa duy nhất kêu gọi xem xét lại filibuster. Nữ Dân biểu Cộng hòa Marjorie Taylor Greene (R-Ga.) cũng đã gợi ý rằng đảng Cộng hòa nên sử dụng “tùy chọn hạt nhân” để chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ.
Ngược lại, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R-La.) cảnh báo về cách tiếp cận này.
“Liệu điều đó có khôn ngoan không? Có rất nhiều người sẽ nói với bạn rằng không,” Johnson nói trong một cuộc họp báo đầu tháng này.
“Tôi sẽ rất lo ngại nếu đảng Dân chủ chỉ có đa số sít sao tại Thượng viện ngay bây giờ, với tư tưởng Mác-xít chiếm ưu thế trong đảng Dân chủ. Liệu tôi có muốn họ không có bất kỳ rào cản hay trở ngại nào để biến chúng ta thành một nước cộng sản? Tôi không nghĩ đó là một ý tưởng hay.”
Cố vấn của Trump dự đoán đảng Dân chủ sẽ thay đổi quan điểm về đóng cửa chính phủ sau “No Kings”
Cố vấn kinh tế hàng đầu của Tổng thống Trump dự đoán vào thứ Hai 20/10 rằng các Thượng nghị sĩ Dân chủ ôn hòa sẽ thay đổi quan điểm trong tuần này để ủng hộ việc mở lại chính phủ sau các cuộc tuần hành “No Kings” diễn ra trên khắp nước Mỹ vào cuối tuần vừa qua.
Kevin Hassett, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia, cho rằng trên CNBC rằng có đủ số Thượng nghị sĩ Dân chủ có thể chuyển sang ủng hộ mở lại chính phủ, qua đó chấm dứt tình trạng đóng cửa.
“Rất nhiều người bạn của chúng tôi ở Thượng viện đã nói rằng việc mở lại chính phủ trước các cuộc tuần hành ‘No Kings’ là hình ảnh không tốt cho đảng Dân chủ,” Hassett nói. “Và bây giờ có khả năng trong tuần này mọi chuyện sẽ được giải quyết, và các Thượng nghị sĩ Dân chủ ôn hòa sẽ nhanh chóng hành động để mở lại chính phủ, lúc đó chúng ta có thể thương lượng bất kỳ chính sách nào mà họ muốn.”
Hàng triệu người Mỹ đã tập trung tại các sự kiện trên toàn quốc vào thứ Bảy để tham gia ngày thứ hai của các cuộc tuần hành “No Kings” trong năm nay, nhằm phản đối chính quyền Trump và các chính sách của họ.
Hassett nhấn mạnh Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen (D-N.H.), người tuần trước bày tỏ sự không thoải mái với việc đảng phản đối các dự luật tài trợ không gây tranh cãi trong bối cảnh đóng cửa rộng rãi.
The Hill đưa tin một số đảng viên Dân chủ thừa nhận riêng rằng họ lo ngại sẽ bị cơ sở cánh tả chỉ trích nếu họ bỏ phiếu tài trợ cho chính phủ sau các cuộc biểu tình đó.
“Có những khe hở trong ‘áo giáp’ của Schumer. Tôi nghĩ việc đóng cửa theo Schumer có khả năng kết thúc vào tuần này,” Hassett nói, ám chỉ Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Chuck Schumer (D-N.Y.).
“Nhưng tôi có thể nói với bạn rằng nếu điều đó không xảy ra… nếu câu chuyện mà chúng tôi nghe từ các Thượng nghị sĩ ôn hòa rằng chúng tôi không thể hành động trước cuộc tuần hành ‘No Kings’ không đúng, thì tôi nghĩ tòa bạch ốc sẽ phải xem xét rất kỹ cùng với Russ Vought các biện pháp mạnh hơn mà chúng ta có thể thực hiện để đưa họ trở lại bàn đàm phán,” ông nói, ám chỉ Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách tòa bạch ốc.
Trong thời gian đóng cửa, Tòa Bạch ốc đã sa thải hàng ngàn nhân viên chính phủ và quyết định hủy hoặc đóng băng hàng tỷ đô la tài trợ cho các dự án giao thông và năng lượng tái tạo lớn tại các bang do đảng Dân chủ lãnh đạo.
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
www.Vietpressusa.us