VietpressUSA (09/8/2025): Tin từ KYIV, Ukraine cho hay, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hôm thứ Bảy 09/8 đã bác bỏ đề nghị của Donald Trump cho rằng đất nước Ukraine của ông sẽ nhượng lãnh thổ để đổi lấy việc chấm dứt chiến tranh với Nga, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng một thỏa thuận hòa bình có thể bao gồm “một số việc đổi chác lãnh thổ.”
Trump thông báo hôm thứ Sáu 08/8 rằng ông sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin vào thứ Sáu tuần tới tại Alaska để bàn về chiến tranh Nga–Ukraine.
Tổng thống Trump cho biết việc hoán đổi lãnh thổ sẽ được đưa ra thảo luận, nhưng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sáng thứ Bảy đã bác bỏ ý tưởng này.
“Tất nhiên, chúng tôi sẽ không trao cho Nga bất kỳ phần thưởng nào vì những gì họ đã làm,” Zelensky nói. “Người dân Ukraine xứng đáng được hòa bình” và “người Ukraine sẽ không nhượng đất cho kẻ chiếm đóng.”
Theo tin tức, Putin đã gửi cho đặc phái viên của Trump – Steve Witkoff – một đề xuất ngừng bắn trong cuộc gặp tại Moscow hôm thứ Tư, trong đó Ukraine sẽ phải nhượng lại lãnh thổ ở vùng Donbas. Các quan chức châu Âu đã đưa ra một đề xuất đối lập, yêu cầu đạt được lệnh ngừng bắn trước khi tiến hành bất kỳ bước nào khác.
Phó Tổng thống Mỹ JD Vance, Ngoại trưởng Anh David Lammy, các quan chức cấp cao Ukraine và cố vấn an ninh quốc gia châu Âu đã họp hôm thứ Bảy tại Chevening House ở Kent, Anh quốc, để bàn các bước tiếp theo nhằm đạt được thỏa thuận hòa bình ở Đông Âu.
“Cam kết của Vương quốc Anh với Ukraine vẫn vững như thép khi chúng tôi tiếp tục làm việc hướng tới một nền hòa bình công bằng và lâu dài,” Lammy viết trên mạng xã hội hôm thứ Bảy sau cuộc họp.
Vance sẽ xuất hiện trên chương trình “Sunday Morning Futures” của Fox News, nơi ông có khả năng sẽ nói về cuộc họp hôm thứ Bảy với các quan chức châu Âu và nỗ lực của chính quyền Mỹ nhằm tiến gần hơn tới một thỏa thuận hòa bình giữa Ukraine và Nga.
Sau đó trong ngày, các quan chức châu Âu và Ukraine đã gặp Phó Tổng thống Mỹ JD Vance tại Anh để thảo luận cách kết thúc cuộc chiến kéo dài hơn ba năm. Cuộc gặp diễn ra sau khi Trump nói ông sẽ gặp Vladimir Putin dù nhà lãnh đạo Nga không gặp Zelenskyy.
Các đại diện từ Anh, Pháp, Đức, Ý, Phần Lan và Ba Lan tham dự cuộc họp ở Kent, Zelenskyy cho biết trên mạng X, gọi các cuộc đàm phán là mang tính xây dựng.
“Tôi chưa nghe bất kỳ đối tác nào bày tỏ nghi ngờ về khả năng của Mỹ trong việc đảm bảo chiến tranh kết thúc,” Zelenskyy nói. “Tổng thống Mỹ có các đòn bẩy và quyết tâm.”
Trước đó trong ngày, Zelenskyy phủ nhận hội nghị thượng đỉnh dự kiến giữa Trump và Putin vào thứ Sáu ở Alaska, cảnh báo rằng bất kỳ cuộc đàm phán nào nhằm chấm dứt cuộc xung đột lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến II phải có sự tham gia của Kyiv.
“Mọi quyết định không có Ukraine đồng nghĩa với quyết định chống lại hòa bình. Chúng sẽ chẳng đem lại gì. Đó là những quyết định chết, sẽ không bao giờ thành công,” ông nói.
Các quan chức Ukraine trước đó đã tiết lộ với Associated Press rằng Kyiv có thể chấp nhận một thỏa thuận hòa bình thực tế công nhận Ukraine không thể quân sự lấy lại các vùng lãnh thổ đã mất.
Hội nghị thượng đỉnh Trump-Putin ở Alaska.
Cuộc gặp giữa Trump và Putin có thể là bước ngoặt trong cuộc chiến bắt đầu khi Nga xâm lược nước láng giềng phía Tây, gây ra hàng chục nghìn cái chết, mặc dù không chắc cuộc gặp sẽ chấm dứt chiến tranh vì Moscow và Kyiv vẫn còn khoảng cách lớn về điều kiện hòa bình.
“Việc phái đoàn chúng tôi bay qua Eo biển Bering và tổ chức hội nghị thượng đỉnh quan trọng và được mong đợi giữa hai nhà lãnh đạo ở Alaska là điều hoàn toàn hợp lý,” cố vấn ngoại giao của Putin, Yuri Ushakov, nói hôm thứ Bảy 09/8 trong một tuyên bố trên kênh tin tức của Điện Kremlin.
Chủ tịch Liên minh châu Âu và lãnh đạo các nước Pháp, Đức, Ý, Ba Lan, Phần Lan và Anh cũng ra tuyên bố chung ủng hộ Ukraine về kết thúc chiến tranh.
“Chúng tôi tin rằng chỉ có một phương án kết hợp ngoại giao tích cực, hỗ trợ Ukraine và gây áp lực lên Nga để chấm dứt cuộc chiến phi pháp mới có thể thành công,” tuyên bố viết.
Trong phát biểu tại Tòa Bạch Ốc hôm thứ Sáu 08/8, Trump không nêu chi tiết về “việc đổi chác lãnh thổ.” Các nhà phân tích, trong đó có một số người gần Điện Kremlin, cho rằng Nga có thể đề nghị nhượng lại lãnh thổ ngoài bốn khu vực mà họ tuyên bố sáp nhập.
Trump nói cuộc gặp với Putin sẽ diễn ra trước bất kỳ cuộc đối thoại nào với Zelenskyy. Việc ông thông báo sẽ tiếp đón một đối thủ của Mỹ ngay trên đất Mỹ đã phá vỡ kỳ vọng rằng họ sẽ gặp nhau ở một quốc gia thứ ba.
Nigel Gould-Davies, chuyên gia cấp cao về Nga và Á-Âu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, nói với AP rằng “ý nghĩa biểu tượng” khi tổ chức hội nghị thượng đỉnh ở Alaska rất rõ ràng và địa điểm này “tự nhiên có lợi cho Nga.”
“Dễ tưởng tượng Putin sẽ nói: ... Chúng tôi từng có lãnh thổ này và đã bán cho các bạn, do đó Ukraine từng có lãnh thổ này và giờ nên nhượng lại cho chúng tôi,” ông nói, ám chỉ giao dịch Alaska năm 1867 khi Nga bán Alaska cho Mỹ với giá 7,2 triệu USD.
Phản ứng tại Kyiv!
Trên đường phố Kyiv, phản ứng về ý tưởng Ukraine nhượng đất cho Nga từ nghi ngờ đến im lặng chấp nhận.
“Igor Usatenko, một người về hưu 67 tuổi, nói: ‘Có thể không phải đầu hàng, nhưng đó sẽ là một tổn thất.’ Ông nói sẽ cân nhắc nhượng đất ‘trong điều kiện được bồi thường và có thể một số khoản đền bù.’”
Anastasia Yemelianova, 31 tuổi, nói cô bị giằng xé: “Thành thật mà nói, tôi có hai câu trả lời cho câu hỏi đó. Thứ nhất là với tư cách người yêu nước, tôi không muốn thỏa hiệp trong lòng,” cô nói với AP. “Nhưng khi nhìn thấy bao cái chết và biết mẹ tôi đang sống ở Nikopol dưới bom đạn còn cha tôi đang chiến đấu, tôi muốn tất cả chuyện này kết thúc càng sớm càng tốt.”
Svitlana Dobrynska, người con trai đã hy sinh, hoàn toàn bác bỏ việc nhượng bộ nhưng ủng hộ việc ngừng chiến để cứu mạng người.
“Chúng tôi không có khả năng phát động tấn công để giành lại lãnh thổ,” bà, 57 tuổi, nói, “Nhưng để ngăn người chết, chúng tôi có thể ngừng chiến, ký thỏa thuận nào đó, nhưng không từ bỏ lãnh thổ.”
Tối hậu thư và các biện pháp trừng phạt.
Trước khi Trump thông báo hội nghị thượng đỉnh, các nỗ lực gây áp lực lên Nga buộc ngừng chiến của Trump chưa đạt kết quả.
Trump đã đẩy nhanh tối hậu thư áp thêm các biện pháp trừng phạt lên Nga và áp thuế phụ lên các nước mua dầu của Nga nếu Kremlin không tiến tới thỏa thuận. Hạn chót là thứ Sáu 08/8. Tòa Bạch Ốc không trả lời câu hỏi hôm nay thứ Bảy về khả năng áp thêm trừng phạt.
Quân đội lớn hơn của Kremlin đang từ từ tiến sâu vào Ukraine với tổn thất lớn về quân lính và khí tài trong khi liên tục pháo kích các thành phố Ukraine.
Nga và Ukraine tiếp tục đối đầu.
Ngày thứ Bảy hôm nay, hai người thiệt mạng và 16 người bị thương khi một chiếc máy bay không người lái của Nga đánh trúng xe buýt nhỏ ở vùng ngoại ô thành phố Kherson, theo Thống đốc Oleksandr Prokudin. Hai người khác chết sau khi một máy bay không người lái Nga đã tấn công trúng xe của họ ở vùng Zaporizhzhia, theo Thống đốc Ivan Fedorov.
Lực lượng không quân Ukraine cho biết đã đánh chặn 16 trong số 47 máy bay không người lái của Nga được phóng vào ban đêm, trong khi 31 chiếc đánh trúng mục tiêu tại 15 địa điểm khác nhau. Họ cũng bắn rơi một trong hai tên lửa Nga bắn vào Kiev.
Bộ Quốc phòng Nga nói hệ thống phòng không của họ đã bắn rơi 97 máy bay không người lái Ukraine trên lãnh thổ Nga và Biển Đen qua đêm, cùng 21 chiếc nữa sáng thứ Bảy.
Cuộc chiến phân chia lại khu vực bầu cử của Đảng Cộng Hòa đang nóng lên.
Nỗ lực phân chia lại khu vực bầu cử của Đảng Cộng hòa đang nóng lên khi cơ quan lập pháp Texas thúc đẩy các bản đồ bầu cử quốc hội mới.
Tổng thống Trump tuyên bố rằng Đảng Cộng hòa “có quyền” giành thêm 5 ghế Hạ viện trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 2026, trong bối cảnh GOP hy vọng giữ được đa số mong manh tại hạ viện.
Đáp lại, hàng chục Dân biểu Dân chủ tại Hạ viện bang Texas đã rời khỏi “Lone Star State” (Texas) đến các bang xanh, nhằm ngăn cơ quan lập pháp Texas đạt đủ túc số để bỏ phiếu thông qua các bản đồ mới.
Các Dân biểu Cộng hòa đã yêu cầu FBI hỗ trợ đưa các Dân biểu Dân chủ trở lại Texas. Những Dân biểu rời khỏi bang này cũng đang bị phạt 500 USD mỗi ngày, trong khi Tổng chưởng lý Texas Ken Paxton (Cộng hòa) cho biết ông sẽ truy tố nếu họ cố gây quỹ tranh cử để trả các khoản phạt.
Một số Dân biểu Dân chủ Texas đã sang California, số khác đến các bang thiên về Dân chủ như New York, New Jersey và Illinois. Thống đốc California Gavin Newsom (Dân chủ) hôm thứ Sáu cũng thông báo sẽ tổ chức một cuộc bầu cử đặc biệt vào tháng 11 tới liên quan đến vấn đề phân chia khu vực bầu cử.
Thống đốc Illinois JB Pritzker (Dân chủ) sẽ xuất hiện trên chương trình “Meet The Press” của NBC, nơi ông nhiều khả năng sẽ bình luận về cuộc đối đầu trong vấn đề phân chia lại và cách Đảng Dân chủ nên phản ứng.
Thống đốc Texas Greg Abbott (Cộng hòa) cho rằng các Dân biểu Texas sẽ phải ở lại các bang khác trong nhiều năm, vì ông sẽ liên tục triệu tập các phiên họp đặc biệt để bỏ phiếu thông qua các bản đồ bầu cử.
“Điều đó nghĩa là họ sẽ không quay lại cho đến khoảng năm 2027 hoặc 2028, vì tôi sẽ liên tục triệu tập các phiên họp đặc biệt với cùng nội dung nghị sự,” Abbott nói với NBC News.
Trump muốn đưa lực lượng liên bang tràn vào Thủ đô Washington DC.
Tổng thống Trump đã quyết định tăng cường số lượng lực lượng thực thi pháp luật liên bang trên đường phố Washington D.C. — một động thái mà ông cho là cần thiết để chống lại tội phạm.
Đây được xem là lời khiển trách đối với chính quyền của thành phố, bao gồm Thị trưởng Muriel Bowser (Dân chủ).
Hiện vẫn còn nhiều chi tiết chưa được quyết định, như tổng số nhân viên thực thi pháp luật liên bang sẽ được triển khai và vị trí cụ thể của họ. Tòa Bạch Ốc viện dẫn lý do an ninh để không tiết lộ thông tin này.
Tuy nhiên, các quan chức Tòa Bạch Ốc cho biết sự hiện diện của lực lượng thực thi pháp luật gia tăng sẽ được thấy trên các đường phố D.C., đặc biệt là vào ban đêm.
Chiến dịch này do Cảnh sát Công viên Hoa Kỳ dẫn đầu, cùng sự tham gia của nhiều cơ quan khác như Cảnh sát Quốc hội, FBI, Cục Cảnh sát Tư pháp (U.S. Marshals Service) và Cơ quan Bài trừ Ma túy (DEA).
Thư ký Báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt nói rằng Washington là “một thành phố tuyệt vời” nhưng “đã bị tội phạm bạo lực hoành hành quá lâu”. Bà cũng khẳng định Trump “cam kết” làm cho D.C. “an toàn hơn cho cư dân, các nhà lập pháp và du khách từ khắp thế giới”.
Tuy nhiên, ý tưởng rằng Washington đang trong khủng hoảng tội phạm lại mâu thuẫn với thống kê của Sở Cảnh sát Thủ đô (MPD). Số liệu cho thấy tội phạm bạo lực từ đầu năm đến nay đã giảm 26% so với năm 2024, và mức năm 2024 cũng thấp hơn năm 2023.
Trump có kéo dài việc sử dụng lực lượng liên bang?
Một quan chức Tòa Bạch Ốc mô tả chiến dịch hiện tại là “bắt đầu với thời hạn 7 ngày, có thể gia hạn nếu cần”.
Điều này đặt ra câu hỏi: lực lượng liên bang có thể tạo ra sự khác biệt gì trong một tuần? Hiện tại, Washington D.C. không ở trong tình trạng bạo loạn hay hỗn loạn trên diện rộng.
Sự mơ hồ về mục tiêu có thể khiến việc gia hạn vai trò của liên bang trở nên dễ xảy ra hơn, và Trump có thể viện dẫn lý do “vẫn còn việc cần làm” để tiếp tục.
Tuy nhiên, nhiều báo cáo ngay sau khi Trump thông báo, trong thời gian được cho là gia tăng lực lượng liên bang, lại không ghi nhận điều gì bất thường. Ví dụ, hãng AP cho biết trong “chuyến tuần tra hai giờ trên các đường phố D.C., bắt đầu lúc khoảng 1 giờ sáng thứ Sáu, không thấy bằng chứng về sự xuất hiện dày đặc của nhiều lực lượng như Trump mô tả”.
Trump có thể tiếp quản lực lượng cảnh sát D.C.?
Câu trả lời ngắn gọn: Có. Nhưng câu hỏi lớn hơn là liệu ông có muốn làm điều đó hay không.
Quyền tự quản hiện tại của D.C. được bảo đảm bởi Luật Home Rule năm 1973, vốn dành một số quyền cho Quốc hội và Tổng thống.
Điều 740 của luật quy định rằng nếu Tổng thống “xác định có những điều kiện khẩn cấp đặc biệt”, Thị trưởng D.C. phải cung cấp cho ông “các dịch vụ của Lực lượng Cảnh sát Thủ đô mà Tổng thống cho là cần thiết và phù hợp”.
Tuy nhiên, quyền này có giới hạn: Tổng thống không thể duy trì quyền kiểm soát quá 48 giờ trừ khi gửi văn bản giải thích cho Quốc hội (cụ thể là các ủy ban phụ trách D.C. ở Thượng viện và Hạ viện) trong thời gian đó.
Ngay cả khi có thông báo, quyền này cũng chỉ kéo dài tối đa 30 ngày.
Về mặt chính trị, việc Trump trực tiếp tiếp quản cảnh sát địa phương có thể gây phản ứng dữ dội, nhất là ở một thành phố Dân chủ áp đảo — Phó Tổng thống Harris đã giành hơn 90% phiếu bầu ở đây vào tháng 11 năm ngoái.
Còn Lực lượng Vệ binh Quốc gia sẽ thế nào?
Trong trường hợp này, Trump có nhiều quyền tự do hành động hơn. Lực lượng Vệ binh Quốc gia D.C. trực thuộc quyền Tổng thống, khác với các bang, nơi thống đốc mới là người triển khai.
Hiện tại, Vệ binh Quốc gia D.C. cho biết họ chưa được triển khai. Một phát ngôn viên nói với CNN rằng bất kỳ “sự xuất hiện của binh sĩ hoặc phương tiện trong tuần này đều liên quan đến các khóa huấn luyện bắt buộc”.
Những rủi ro có thể xảy ra
Trump có thể đối đầu gay gắt hơn với Thị trưởng Bowser.
Dù trong nhiệm kỳ này bà đã có thái độ hợp tác hơn với Trump so với trước đây, nhưng nếu Trump mở rộng quyền kiểm soát D.C., khả năng bà tiếp tục im lặng là rất thấp.
Ngoài ra, bất kỳ vụ tội phạm bạo lực nghiêm trọng nào có thể khiến Trump kiên quyết hơn trong việc duy trì kiểm soát liên bang. Ngược lại, nếu xảy ra việc lực lượng liên bang dùng vũ lực quá mức với cư dân, căng thẳng mới có thể bùng lên.
Trump có thể bãi bỏ Luật Home Rule?
Thực tế là khó xảy ra.
Việc này đòi hỏi phải hủy bỏ luật hiện hành. Hạ viện có thể đồng ý, nhưng ở Thượng viện Trump sẽ cần 60 phiếu — ngay cả khi toàn bộ đảng Cộng hòa ủng hộ, ông vẫn cần thêm 7 phiếu từ đảng Dân chủ, điều gần như không thể.
Trump cho điều tra về Schiff và cáo buộc gian lận của Tổng chưởng lý New York
Luật sư ân xá của Bộ Tư pháp (DOJ) Ed Martin đã được giao nhiệm vụ giám sát các vụ án quan trọng của chính quyền Trump liên quan đến Tổng chưởng lý New York Letitia James và Thượng Nghị sĩ Adam Schiff (D-Calif.).
Martin sẽ lãnh đạo Nhóm Công tác Chống Vũ khí hóa của DOJ, với mục tiêu trấn áp “việc lạm dụng quy trình tư pháp hình sự.” Nhiệm vụ đầu tiên của ông sẽ bao gồm điều tra một số đối thủ chính của ông Trump.
Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang (FHFA) đã đưa ra kiến nghị truy tố hình sự đối với bà James hồi đầu năm nay, cáo buộc rằng bà khai một bất động sản ở Virginia là nơi cư trú chính để được hưởng điều kiện vay ưu đãi hơn. Những cáo buộc tương tự cũng được đưa ra đối với ông Schiff, mặc dù cả hai đều phủ nhận sai phạm.
Bà James cho rằng việc xem xét này là hành động trả đũa vì vai trò của bà trong các vụ kiện chống lại ông Trump liên quan đến cáo buộc gian lận đối với Tập đoàn Trump và một cuộc điều tra về Hiệp hội Súng trường Quốc gia (NRA).
“Việc điều tra vụ gian lận mà Tổng chưởng lý James đã thắng kiện chống lại Tổng thống Trump và doanh nghiệp của ông ấy là ví dụ trắng trợn và tuyệt vọng nhất cho thấy chính quyền này đang thực hiện chiến dịch trả đũa chính trị của tổng thống,” luật sư Abbe Lowell, đại diện cho bà James, tuyên bố.
Ông nói thêm: “Vũ khí hóa Bộ Tư pháp để cố gắng trừng phạt một quan chức dân cử vì đã làm công việc của mình là một cuộc tấn công vào pháp quyền và là hành động leo thang nguy hiểm của chính quyền này.”
Bà James trước đó đã giành thắng lợi lớn trong vụ kiện dân sự chống lại cựu tổng thống, khi một thẩm phán phán quyết công ty của Trump phải trả khoản phạt gần nửa tỷ USD vì định giá tài sản cao hơn thực tế.
Cuộc điều tra về vị tổng chưởng lý của bang New York được khởi động bởi Văn phòng Công tố viên Liên bang Quận Bắc New York, cơ quan này đã ban hành hai trát đòi trong tuần này.
Martin, nổi tiếng với việc bảo vệ những người tham gia bạo loạn ngày 6/1/2021 tại Điện Capitol, ban đầu được chọn làm Công tố viên Liên bang cho Đặc khu Columbia — vị trí hiện do cựu MC Fox News Jeanine Pirro đảm nhận. Giữa lúc bị điều tra đạo đức, ông đã từ chức khỏi vị trí tạm thời này và việc đề cử cũng bị rút lại.
Sau đó, Trump bổ nhiệm ông làm luật sư ân xá. Một cựu đặc vụ FBI có liên quan đến vụ bạo loạn 6/1 cũng đang làm việc trong nhóm của ông tại DOJ.
Ông Martin còn từng tham gia hội đồng quản trị của Patriot Freedom Project, một tổ chức phi lợi nhuận đã gây quỹ 2,5 triệu USD để hỗ trợ chi phí pháp lý cho những người tham gia bạo loạn tại Điện Capitol.
HẠNH DƯƠNG
