Donald Trump rời Hội nghị Thượng đỉnh G7 ở Canada và Tòa Bạch Ốc cho rằng ông phải về lại Hoa Kỳ gấp để giải quyết tình hình chiến tranh leo thang giữa Iran và Israel (Do Thái).
Nhưng Trung đã nằm trong tình trạng tiến thoái lưỡng nam. Tránh làm cuộc xung đột kéo dài đã trở thành ưu tiên hàng đầu của Trump, theo nguồn tin của CNN. Dù lắng nghe các lập luận — kể cả từ phía Israel — rằng chỉ có Mỹ mới có thể chấm dứt tham vọng hạt nhân của Iran, nhưng ông vẫn lo ngại bị sa lầy vào một cuộc xung đột ở nước ngoài, điều mà ông từng cam kết sẽ tránh. Tuy nhiên Trung đã có những lời đe dọa kể cả dọa rằng Mỹ biết lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei ở đâu và ám chỉ có thể ám sát bất cừ lúc nào!
Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei phát biểu trên truyền hình quốc gia rằng Iran sẽ không đầu hàng và cảnh báo rằng bất kỳ hành động can thiệp quân sự nào của Mỹ sẽ gây ra “thiệt hại không thể khắc phục.”
Tình hình thực địa giữa Israel và Iran tiếp tục đáp trả nhau bằng các cuộc tấn công. Quân đội Israel cho biết đã đánh trúng các mục tiêu quân sự ở Tehran, trong khi Iran tuyên bố đã phóng tên lửa đạn đạo về phía Israel.
Tình hình nội địa Hoa Kỳ lúc nầy rất rối ren vì chính sách tận diệt người da màu nhập cư quá tàn bạo của Trump khiến các cuộc biểu tình “No Kings – Không Vua” đã bùng nổ khắp 50 Tiểu bang trên khắp nước Mỹ. Cuối cùng Trump lên tiếng ca ngợi những người nhập cư không giấy tờ đang lo sản xuất trên các cánh đồng, trong nhà xưởng, phục vụ trong các nhà hàng, siêu thị là những người tốt đóng góp cho sự thịnh vượng của Hoa Kỳ và không nên để cho ICE bắt họ! Một chính sách không đầu không đuôi đã làm cho xã hội Hoa Kỳ tàn lụi.
Nay Trump lại tỏ ra đàn anh can thiệp vào chiến tranh giữa Israel và Iran. Nhưng Trump đang khiến thế giới phỏng đoán về hành động quân sự của Mỹ đối với Iran.
Tổng thống Donald Trump hôm thứ Tư 18/6 đã khiến cả thế giới phỏng đoán liệu Mỹ có tham gia vào chiến dịch ném bom các cơ sở hạt nhân và tên lửa của Iran do Israel dẫn đầu hay không, trong khi cư dân thủ đô Tehran của Iran đổ xô bỏ chạy khỏi thành phố vào ngày thứ sáu của chiến dịch không kích khủng khiếp của Israel.
Phát biểu trước báo giới tại Tòa Bạch Ốc, Trump từ chối tiết lộ ông đã quyết định tham gia chiến dịch của Israel hay chưa. “Tôi có thể làm. Tôi cũng có thể không làm. Ý tôi là, không ai biết tôi sẽ làm gì,” ông nói.
Tuy để ngỏ một tia hy vọng cho đàm phán, Trump sau đó nói rằng các quan chức Iran muốn đến Washington để gặp mặt, và rằng “chúng tôi có thể làm điều đó.” Nhưng ông cũng nói thêm: “Đã hơi muộn” cho các cuộc đàm phán như vậy.
Một nguồn tin ngoại giao từ nước Đức cho Reuters biết, các ngoại trưởng của Đức, Pháp và Anh dự kiến sẽ tổ chức cuộc đàm phán hạt nhân với ngoại trưởng Iran vào thứ Sáu tới đây tại Geneva. Mục tiêu của cuộc đàm phán – theo nguồn tin – là phối hợp với Mỹ để thuyết phục Iran cam kết chắc chắn rằng chương trình hạt nhân của nước này chỉ phục vụ mục đích dân sự.
Tờ Wall Street Journal đưa tin Trump đã nói với các cố vấn cấp cao rằng ông đã phê duyệt kế hoạch tấn công Iran, nhưng đang trì hoãn việc đưa ra lệnh cuối cùng để xem liệu Tehran có từ bỏ chương trình hạt nhân hay không.
Khi được hỏi liệu ông có cho rằng chính phủ Iran có thể sụp đổ do chiến dịch của Israel hay không, Trump đáp: “Chắc chắn, mọi thứ đều có thể xảy ra.”
Khi đề cập đến việc phá hủy hoặc vô hiệu hóa trung tâm làm giàu uranium Fordow của Iran, Trump nói: “Chúng tôi là bên duy nhất có khả năng làm điều đó. Nhưng điều đó không có nghĩa là tôi sẽ làm – hoàn toàn không.” Các nhà phân tích quân sự cho rằng Israel có thể cần sự hỗ trợ quân sự của Mỹ để phá hủy Fordow, vốn nằm sâu dưới núi gần thành phố Qom.
Lãnh tụ tối cao Iran, Ayatollah Ali Khamenei, hôm thứ Ba hôm qua đã bác bỏ yêu cầu đầu hàng vô điều kiện của Donald Trump đưa ra, trong khi người dân Tehran – thành phố 10 triệu dân – ùn ùn chạy khỏi thành phố để tránh các đợt không kích dữ dội của Israel.
Khamenei, 86 tuổi, xuất hiện trong một bài phát biểu được ghi hình sẵn và phát sóng trên truyền hình – lần đầu tiên kể từ thứ Sáu.
“Người Mỹ nên biết rằng bất kỳ hành động can thiệp quân sự nào của Mỹ chắc chắn sẽ gây ra những tổn thất không thể khắc phục được,” ông nói.
“Những người hiểu Iran, người dân Iran và lịch sử của quốc gia Iran này sẽ không bao giờ dùng ngôn ngữ đe dọa, vì người Iran sẽ không đầu hàng.”
Trong một đoạn video do Văn phòng Thủ tướng Israel công bố hôm thứ Tư 18/6, Thủ tướng Benjamin Netanyahu cho biết Israel đang “tiến từng bước” để loại bỏ các mối đe dọa từ các cơ sở hạt nhân và kho tên lửa đạn đạo của Iran.
“Chúng tôi kiểm soát bầu trời Tehran. Chúng tôi đang giáng đòn mạnh mẽ vào chế độ giáo sĩ. Chúng tôi đang tấn công các cơ sở hạt nhân, tên lửa, trụ sở, biểu tượng của chế độ,” Netanyahu nói. Văn phòng Thủ tướng cũng công bố bức ảnh ông họp nội các vào tối thứ Tư hôm nay.
Ông cũng cảm ơn Trump – “một người bạn lớn của Nhà nước Israel” – vì đã ủng hộ trong cuộc xung đột và nói rằng hai bên đang liên lạc thường xuyên. Thế nhưng thực tế khi Israel tấn công Iran, Trump đã ngăn cản nhưng Israel không nghe theo.
Trump đã dao động từ kêu gọi giải pháp ngoại giao nhanh chóng cho đến gợi ý rằng Mỹ có thể tham chiến. Trên mạng xã hội hôm thứ Ba hôm qua, Trump từng ám chỉ việc ám sát Khamenei, rồi yêu cầu Iran “ĐẦU HÀNG VÔ ĐIỀU KIỆN!”
Một nguồn tin thân cận cho biết Trump và nhóm của ông đang xem xét các lựa chọn, bao gồm cả việc tham gia cùng Israel tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran.
Phái đoàn Iran tại Liên Hợp Quốc đã chế giễu Trump trên mạng X (Twitter), gọi ông là “kẻ hiếu chiến hết thời đang cố bấu víu sự chú ý.”
Quân đội Israel cho biết hàng chục máy bay chiến đấu của nước này đã tấn công các mục tiêu ở trong và quanh Tehran cũng như phía tây Iran trong 24 giờ qua, đánh trúng các cơ sở sản xuất vật liệu, linh kiện và hệ thống chế tạo tên lửa.
“Chúng tôi đang tập trung vào Tehran. Trong các mục tiêu bị tấn công có một cơ sở chế tạo máy ly tâm quan trọng đối với nỗ lực làm giàu uranium của chính quyền Iran,” phát ngôn viên quân đội Israel, Chuẩn tướng Effie Defrin cho biết.
Iran báo cáo ít nhất 224 người chết trong các cuộc không kích của Israel, hầu hết là dân thường, nhưng chưa cập nhật số liệu trong vài ngày qua.
DÂN IRAN CHẠY KHỎI TEHRAN.
Arezou, một phụ nữ 31 tuổi sống tại Tehran, nói với Reuters qua điện thoại rằng cô đã rời khỏi thành phố đến khu nghỉ dưỡng Lavasan gần đó.
“Chúng tôi sẽ ở lại đây cho đến khi chiến tranh kết thúc. Nhà bạn tôi ở Tehran bị trúng đạn, anh trai cô ấy bị thương. Họ là dân thường,” cô nói. “Tại sao chúng tôi phải trả giá cho quyết định theo đuổi chương trình hạt nhân của chính quyền?”
Tại Israel, còi báo động lại vang lên lúc chạng vạng hôm thứ Tư 18/6 cảnh báo về tên lửa Iran. Không có báo cáo thiệt hại nghiêm trọng, nhưng một tài xế bị thương do mảnh vỡ, theo các nhân viên y tế Israel.
Sau đó, quân đội thông báo người dân có thể rời khỏi nơi trú ẩn, cho thấy mối đe dọa đã qua.
Tại nhà ga Ramat Gan phía đông Tel Aviv, người dân nằm trên đệm do thành phố cung cấp hoặc ngồi trên ghế cắm trại, xung quanh là chai nước nhựa vương vãi.
“Tôi rất sợ, choáng ngợp. Đặc biệt là vì tôi sống ở khu dân cư đông đúc – nơi Iran dường như đang nhắm vào – và thành phố chúng tôi có nhiều tòa nhà cũ, không có hầm trú ẩn,” Tamar Weiss nói khi bế đứa con gái bốn tháng tuổi.
Tại Israel, đợt tấn công tên lửa từ Iran là lần đầu tiên trong nhiều thập kỷ xung đột ngầm và chiến tranh ủy nhiệm mà một số lượng đáng kể tên lửa từ Iran xuyên thủng được hệ thống phòng thủ, giết chết dân thường Israel tại nhà riêng.
Từ thứ Sáu đến nay, Iran đã bắn khoảng 400 tên lửa vào Israel, trong đó khoảng 40 quả đã xuyên qua hệ thống phòng thủ, khiến 24 người thiệt mạng – tất cả đều là dân thường – theo giới chức Israel.
RÚT NHÂN SỰ MỸ KHỎI ISRAEL.
Hai quan chức Mỹ (ẩn danh) cho biết, một chuyến bay quân sự của Mỹ đã rời Israel vào thứ Tư hôm nay để di tản một số nhân viên đại sứ quán Mỹ một cách khẩn cấp.
IRAN TÌM KIẾM ĐÒN BẨY.
Iran đang tìm cách tạo đòn bẩy, bao gồm đe dọa ngầm việc làm gián đoạn thị trường dầu lửa toàn cầu bằng cách hạn chế quyền tiếp cận Vịnh Ba Tư qua eo biển Hormuz – tuyến hàng hải dầu mỏ quan trọng nhất thế giới.
Bên trong Iran, chính quyền đang cố ngăn chặn sự hoảng loạn và thiếu hụt. Ít hình ảnh thiệt hại được công bố hơn so với những ngày đầu của chiến dịch không kích, khi truyền thông nhà nước Iran đăng hình ảnh nổ lớn, cháy và nhà cửa đổ sập. Việc quay phim bởi người dân đã bị cấm.
Bộ Thông tin Iran cho biết hôm thứ Tư 18/6 sẽ áp đặt hạn chế tạm thời đối với truy cập internet để “ngăn kẻ thù đe dọa tính mạng và tài sản của người dân Iran.”
Khả năng Iran đáp trả mạnh mẽ Israel thông qua các lực lượng ủy nhiệm gần biên giới Israel đã bị hạn chế, sau khi Israel giáng những đòn nặng nề vào các đồng minh khu vực của Tehran – Hamas và Hezbollah – trong các cuộc xung đột tại Gaza và Lebanon từ năm 2023.
Trump tập trung tránh xung đột lan rộng.
Theo CNN, Tổng thống Donald Trump gặp gỡ các thành viên của câu lạc bộ bóng đá Juventus tại Phòng Bầu dục vào thứ Tư 18/6 và cho hay Tổng thống Donald Trump đang cân nhắc việc có nên tham gia vào các cuộc không kích của Israel nhằm vào Iran – bao gồm cả việc sử dụng bom xuyên hầm để phá hủy các cơ sở hạt nhân nằm sâu dưới lòng đất – một cuộc thảo luận đang diễn ra trong giới chức cấp cao của Trump về cách Mỹ có thể tấn công mà không bị lôi kéo vào một cuộc chiến toàn diện.
Đối với Trump, việc tránh kéo dài cuộc xung đột bắt đầu từ thứ Năm tuần trước đã trở thành ưu tiên hàng đầu. Dù ông tiếp nhận lập luận, kể cả từ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, rằng chỉ có Mỹ mới có thể chấm dứt hoàn toàn tham vọng hạt nhân của Iran, ông vẫn rất dè chừng trước việc bị sa lầy vào loại xung đột nước ngoài mà ông từng cam kết tránh, các nguồn tin cho biết.
Cuối tuần qua, một số đồng minh của Mỹ đã được thông báo rằng chính quyền Trump dự định chờ xem Israel đạt được gì trong tuần đầu tiên của chiến dịch trước khi quyết định có nên sử dụng lực lượng quân sự Mỹ hay không, theo lời hai nhà ngoại giao châu Âu.
Một ngày trước hạn chót đó, Trump nói rằng ông chưa đưa ra quyết định cuối cùng, và trong các cuộc trao đổi với đồng minh hôm nay thứ Tư, các quan chức chính quyền Trump không thiên hẳn về hướng nào, các nhà ngoại giao cho biết.
“Tôi thích đưa ra quyết định cuối cùng đúng một giây trước khi đến hạn,” Trump nói tại Phòng Bầu dục. “Đặc biệt là với chiến tranh – mọi thứ thay đổi rất nhanh. Có thể từ cực đoan này sang cực đoan khác.”
Trong lúc Tổng thống cân nhắc lựa chọn, ông cho rằng một cuộc không kích của Mỹ không nhất thiết đồng nghĩa với việc Mỹ can dự hoàn toàn vào một cuộc chiến tranh nước ngoài, theo một nguồn tin thân cận. Những người thân cận với Trump cũng lập luận rằng các đòn tấn công dứt điểm khác hoàn toàn với hành động mở rộng có thể kéo dài xung đột.
“Mỹ có thể chỉ thả vài quả MOAB xuống Fordow, phá hủy cơ sở hạt nhân cuối cùng rồi rút đi,” David Friedman, cựu đại sứ Mỹ tại Israel dưới thời Trump viết trên mạng xã hội. MOAB là viết tắt của “Bom phá hủy quy mô lớn”, biệt danh là “mẹ của mọi loại bom.”
“Không phận đã được dọn sẵn,” Friedman nói thêm. “Sao có thể nói là bị kéo vào được?”
Khi Trump vẫn để ngỏ các lựa chọn, chính quyền ông tiếp tục lắng nghe các đồng minh đang thúc giục không nên để Mỹ tham gia tấn công. Những lý do được đưa ra bao gồm khả năng Iran chặn eo biển Hormuz – tuyến đường vận chuyển dầu mỏ quan trọng toàn cầu – và việc Iran có thể đẩy nhanh tiến độ phát triển vũ khí hạt nhân sau khi bị Mỹ tấn công, theo hai nguồn tin am hiểu. Iran đã tuyên bố sẽ trả đũa nếu Mỹ tham chiến cùng Israel.
“Nếu người Mỹ quyết định can thiệp quân sự, chúng tôi buộc phải trả đũa ở bất cứ đâu chúng tôi thấy cần thiết,” Thứ trưởng Ngoại giao Iran, Majid Takht-Ravanchi, nói trong cuộc phỏng vấn với CNN. “Rõ ràng và đơn giản – đó là quyền tự vệ.”
Một mô hình hành động được các đồng minh của Trump nhắc đến trong các cuộc thảo luận gần đây là quyết định ám sát chỉ huy cấp cao của Iran – Qasem Soleimani – gần sân bay quốc tế Baghdad năm 2020 bằng máy bay không người lái MQ-9 Reaper. Dù là một bước leo thang nghiêm trọng, vụ việc không dẫn đến chiến tranh toàn diện.
Các quan chức chính quyền Trump đã nhắc lại vụ không kích Soleimani để bác bỏ giả thuyết rằng hành động quân sự của Mỹ sẽ dẫn đến leo thang ngoài tầm kiểm soát, theo các nguồn tin.
Các diễn biến khác:
Trump hiện chưa công khai ủng hộ việc sát hại Lãnh tụ tối cao Iran.
Các quan chức an ninh quốc gia cấp cao của Trump đang nỗ lực thống nhất khi trình bày các lựa chọn với Tổng thống.
“Nhiệm vụ của tôi, và của Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng, là đảm bảo Tổng thống có các lựa chọn và biết rõ hệ quả của từng phương án,” Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth phát biểu trước Thượng viện hôm nay thứ Tư.
Giám đốc CIA của Trump, John Ratcliffe, là một trong những người mà Trump tham khảo ý kiến nhiều nhất trong thời gian qua, cả trước và sau các cuộc không kích của Israel.
Ratcliffe đã tham dự cuộc họp kín tại Trại David vào ngày 8 tháng 6, nơi ông cập nhật cho Trump thông tin tình báo mới nhất về chương trình hạt nhân của Iran và các bước đi tiếp theo của Israel.
Một người có ảnh hưởng khác là Tướng Michael Kurilla – Chỉ huy Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM). Kurilla và một số chỉ huy khác đã yêu cầu tăng cường nguồn lực để bảo vệ và hỗ trợ Israel, theo hai nguồn tin.
Kurilla đã thúc đẩy Trump và Hegseth triển khai thêm tài sản quân sự vào Trung Đông, chuẩn bị cho xung đột có thể lan rộng – giữa Mỹ và các lực lượng ủy nhiệm của Iran (như phiến quân Houthi tại Yemen) hoặc giữa Israel và Iran.
Nguy cơ chiến tranh toàn diện
Liệu Trump có thể tấn công Iran mà không bị sa lầy hay không là điều gây tranh cãi. Một số chuyên gia cảnh báo rằng một cuộc đối đầu kéo dài có thể kéo dài suốt nhiệm kỳ tổng thống và tiêu tốn sinh mạng cũng như tài nguyên của Mỹ.
“Bất kỳ cuộc tấn công nào của Mỹ cũng sẽ dẫn đến cuộc tấn công toàn diện của Iran nhằm vào các căn cứ Mỹ trong khu vực, và một cuộc chiến tranh toàn diện giữa hai nước,” ông Trita Parsi – Phó Chủ tịch Viện Quincy ở Washington – nói với CNN.
Dù Iran có thể không kéo dài chiến tranh, nhưng Mỹ cũng sẽ không dễ dàng giành thắng lợi.
Ngay cả một số đồng minh trung thành của Trump cũng nghi ngờ khả năng Mỹ có thể không kích mà không bị cuốn vào một cuộc chiến kéo dài.
“Trước hết, đây không phải là cuộc chiến của chúng ta. Đây là cuộc chiến của Iran,” Thượng nghị sĩ Jim Risch – Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện – nói sau cuộc gặp với Trump hôm nay thứ Tư.
“Tổng thống đã làm rất tốt trong việc điều hành tình thế khó khăn này.”
Thượng nghị sĩ Josh Hawley (Missouri) cũng nói rằng ông “không thoải mái” nếu Mỹ hành động tấn công Iran:
“Tôi không muốn chúng ta bước vào một cuộc chiến mới ở Trung Đông… Tôi hơi lo về việc tăng cường quân sự đột ngột của chúng ta trong khu vực.”
Do nguy cơ Iran trả đũa quá cao, quân đội Mỹ đã bắt đầu chuẩn bị các phương án dự phòng ngay cả trước khi Trump đưa ra quyết định, theo một nguồn tin.
Sau nhiều cuộc trao đổi với Netanyahu – người khẳng định Israel cần Mỹ hỗ trợ để tiêu diệt hoàn toàn năng lực hạt nhân của Iran – Trump thừa nhận rằng sự can thiệp của Mỹ sẽ giúp Israel đạt mục tiêu nhanh hơn.
“Chúng ta là quốc gia duy nhất có khả năng làm được việc đó, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta sẽ làm,” Trump nói.
Nhưng ông cũng khẳng định lại cam kết không tham gia “một cuộc chiến lâu dài.”
“Tôi chỉ muốn một điều: Iran không được sở hữu vũ khí hạt nhân. Chỉ vậy thôi. Tôi không quan tâm dài hạn hay ngắn hạn. Và tôi đã nói điều này suốt 20 năm qua.”
Điều lấn cấn của Donald Trump là hiện nay Tổng thống Nga Vladimir Putin là kẻ tài trợ mạnh nhất cho Iran và là người mà Trump đang dành sự quan hệ đặc biệt. Nếu Mỹ tấn công Iran thì Trump sẽ ăn nói thế nào với Putin. Trong khi rõ ràng là Trump vừa đòi hỏi Tổng thống Ukraine Zelensky phải đầu hàng Nga tức khắc và điều đó đã bị Liên hiệp Châu Ân và khối NATO phản đối nên Trump bực mình rời khỏi Hội nghị Thượng đỉnh G7 để nay chỉ còn G6 mà thôi!
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
www.Vietpressusa.us
