Tổng thống Mỹ đã đưa ra chỉ đạo riêng với các lãnh đạo quân sự tại Phòng Tình huống trong Tòa Bạch Ốc vào thứ Tư, theo các nguồn tin của truyền thông Mỹ.
Sau đó, ông nói với các phóng viên: “Tôi có ý tưởng sẽ làm gì, nhưng tôi chưa quyết định cuối cùng. Tôi thích đưa ra quyết định chỉ một giây trước hạn chót, bạn biết đấy? Vì mọi thứ có thể thay đổi, đặc biệt là trong chiến tranh. Nó có thể xoay chuyển hoàn toàn.”
Theo ABC News, ông Trump ngày càng “cảm thấy thoải mái” với khả năng Mỹ sẽ tấn công cơ sở làm giàu uranium Fordow của Iran ở tỉnh Qom, phía tây nam Tehran – nơi mà các chuyên gia nói rằng chỉ có vũ khí của Mỹ mới đủ sức phá hủy.
Vì lý do này, các quan chức cấp cao của Mỹ hiện đang chuẩn bị cho các cuộc tấn công có mục tiêu, và một số nguồn tin cho rằng các động thái có thể diễn ra ngay trong cuối tuần này.
Lãnh đạo của một số cơ quan liên bang đã bắt đầu chuẩn bị, theo một quan chức Mỹ, và các kế hoạch đã sẵn sàng.
Các nguồn tin cho biết ông Trump đang chờ xem Iran có chấp nhận một thỏa thuận vào phút chót để chấm dứt chương trình hạt nhân hay không, trước khi tiến hành tấn công.
Kế hoạch có thể bao gồm việc ném bom cơ sở hạt nhân Fordow – nằm sâu dưới một ngọn núi – và Mỹ được cho là quốc gia duy nhất sở hữu loại bom xuyên boongke nặng 30.000 pound có thể phá hủy nó.
Trong nhiều ngày qua, ông Trump đã gợi ý khả năng ra lệnh tấn công Iran, quốc gia đã tham gia vào cuộc chiến với Israel kể từ thứ Sáu tuần trước.
“Iran đang gặp rắc rối lớn”
Ông nói hôm thứ Tư: “Các bạn không biết liệu tôi có làm điều đó hay không. Có thể tôi sẽ làm, cũng có thể không. Không ai biết tôi sẽ làm gì. Nhưng tôi có thể nói điều này: Iran đang gặp rất nhiều rắc rối và họ muốn đàm phán.”
Lập trường hiện tại của ông Trump cho thấy sự sẵn sàng sử dụng vũ lực lớn hơn nhiều so với một tuần trước, khi ông vẫn còn thúc đẩy giải pháp ngoại giao để đạt được thỏa thuận giải trừ hạt nhân với Iran.
Một quan chức Tòa Bạch Ốc cho biết mọi lựa chọn vẫn đang được cân nhắc.
Lãnh tụ tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei, đã bác bỏ lời kêu gọi của ông Trump trong một bài phát biểu được phát sóng trên truyền hình – đây là lần xuất hiện công khai đầu tiên của ông kể từ thứ Sáu.
Ông nói: “Bất kỳ sự can thiệp quân sự nào của Mỹ chắc chắn sẽ đi kèm với những tổn thất không thể khắc phục. Người dân Iran sẽ không đầu hàng.”
Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi đăng trên mạng xã hội hôm thứ Tư rằng Iran “cho đến nay chỉ trả đũa chế độ Israel, chứ chưa động đến những kẻ đang hỗ trợ họ.”
Mặc dù ông vẫn khẳng định cam kết ngoại giao, ông cũng nói Iran “sẽ tiếp tục thực hiện quyền tự vệ của mình”.
Iran phủ nhận việc đang theo đuổi vũ khí hạt nhân và cho biết chương trình của họ chỉ nhằm mục đích hòa bình. Tuy nhiên, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tuần trước cho biết Tehran đã vi phạm nghĩa vụ không phổ biến vũ khí hạt nhân lần đầu tiên trong 20 năm qua.
Ngoại trưởng các nước Anh, Pháp và Đức đang hy vọng sẽ gặp ông Araghchi tại Geneva vào thứ Sáu 20/6, mặc dù vẫn chưa có xác nhận từ Tehran.
Nếu diễn ra, đây sẽ là cuộc gặp ngoại giao trực tiếp đầu tiên kể từ khi Israel tấn công các cơ sở quân sự và hạt nhân của Iran.
Sky News cho biết Ngoại trưởng Anh David Lammy sẽ tham dự cuộc họp này. Bộ Ngoại giao Anh chưa đưa ra bình luận.
Một nguồn tin từ Đức cho biết cuộc đàm phán đang được phối hợp với Mỹ nhằm thuyết phục Iran cam kết không vũ khí hóa chương trình hạt nhân của mình.
Trước cuộc họp, ông Lammy dự kiến sẽ gặp Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tại Washington để thảo luận về “tình hình hiện tại ở Trung Đông”, cũng như gặp Kaja Kallas – nhà ngoại giao hàng đầu của EU.
Đối với Anh, ngoại giao có thể là lựa chọn duy nhất vì Tổng chưởng lý Lord Hermer đã cảnh báo Thủ tướng Keir Starmer rằng sự tham gia của Anh vào một cuộc tấn công của Mỹ vào Iran có thể là bất hợp pháp.
Tình hình trên thực địa ngày càng tồi tệ
Sáng nay 19/6, Iran đã phóng khoảng 30 tên lửa đạn đạo vào Israel, theo đánh giá của Lực lượng Phòng vệ Israel.
Một cuộc tấn công của Iran đã đánh trúng một bệnh viện ở thành phố Beersheva, miền nam Israel, khiến ít nhất 32 người bị thương và khiến Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phản ứng mạnh mẽ.
Ông viết trên mạng xã hội: “Sáng nay, những kẻ độc tài khủng bố Iran đã phóng tên lửa vào Bệnh viện Soroka ở Beersheva và dân thường ở trung tâm đất nước. Chúng tôi sẽ buộc chế độ chuyên quyền ở Tehran phải trả giá đắt.”
Còi báo động vang lên khắp Tel Aviv và Jerusalem vào khoảng 7 giờ sáng (giờ địa phương), với tiếng nổ lớn được nghe thấy ở cả hai thành phố.
Ít nhất 20 người bị thương trong một cuộc tấn công ở khu vực Ramat Gan, Tel Aviv, với những đoạn phim cho thấy thiệt hại lớn tại Sở Giao dịch Chứng khoán Tel Aviv. Hơn một chục người khác cũng bị thương ở khu vực Holon, Tel Aviv sau các cuộc tấn công.
Trong khi đó, Israel đã tấn công lò phản ứng nước nặng Arak của Iran, theo truyền hình nhà nước Iran. Israel trước đó đã đe dọa sẽ nhắm vào cơ sở này và kêu gọi người dân sơ tán khỏi khu vực.
“Không có nguy cơ phóng xạ”
Bản tin cho biết “không có nguy cơ phóng xạ nào” và cơ sở đã được sơ tán từ trước.
Hai cơ sở sản xuất máy ly tâm – được sử dụng để làm giàu uranium – ở Tehran và Karaj cũng đã bị đánh trúng trong các cuộc không kích đêm qua.
IAEA cho biết: “Tại cơ sở ở Tehran, một tòa nhà đã bị đánh trúng – nơi sản xuất và thử nghiệm các rotor máy ly tâm tiên tiến. Tại Karaj, hai tòa nhà bị phá hủy – nơi sản xuất các bộ phận máy ly tâm khác nhau.”
Tại Tehran, nơi cũng bị tấn công sáng nay, các tuyến đường cao tốc bị kẹt xe nghiêm trọng vào sáng thứ Tư, và các cuộc tấn công từ cả hai phía tiếp tục kéo dài đến sáng thứ Năm 19/6.
Trump và cộng đồng tình báo Mỹ mâu thuẫn về tiến độ hạt nhân của Iran.
Tình báo Mỹ vẫn giữ quan điểm rằng Iran có một lượng lớn uranium đã được làm giàu nhưng chưa tiến gần đến việc chế tạo vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, Tổng thống Trump hôm nay nói rằng Iran chỉ còn “vài tuần” nữa là có thể sở hữu vũ khí hạt nhân.
Đánh giá của Mỹ về chương trình hạt nhân của Iran vẫn không thay đổi kể từ tháng 3, khi Giám đốc Tình báo Quốc gia báo cáo trước Quốc hội rằng Tehran có một lượng lớn uranium đã được làm giàu nhưng chưa đưa ra quyết định vội vàng chế tạo bom nguyên tử, theo NBC News.
Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump hôm nay lại tuyên bố rằng Iran chỉ còn “vài tuần” nữa là có vũ khí hạt nhân. Trump đã tổ chức cuộc họp trong Phòng Tình huống (Situation Room) hai ngày liên tiếp trong bối cảnh xung đột giữa Iran và Israel đang tiếp diễn.
Pete Hegseth đã có những cuộc tranh luận gay gắt với các thượng nghị sĩ Dân chủ về việc triển khai quân đội tại Los Angeles và vấn đề bài Israel trong Lầu Năm Góc, khi ông ra điều trần về ngân sách Bộ Quốc phòng.
Trong khi đó, Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard, người từng lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ các cuộc can thiệp quân sự trước đây của Mỹ ở nước ngoài, dường như đang mất dần sự ủng hộ từ Tổng thống Donald Trump khi ông cân nhắc hành động quân sự đối với Iran, theo lời nhiều quan chức cấp cao trong chính quyền có hiểu biết về vấn đề này.
Các đồng minh của Gabbard khẳng định rằng, mặc dù có căng thẳng nhất định trong Tòa Bạch Ốc, nhưng một số phản ứng công khai đã bị phóng đại. Không ai trong số những người được NBC News phỏng vấn cho rằng bà sẽ rời khỏi chính quyền do chính sách của Tổng thống Trump đối với Iran, ngay cả khi Mỹ can dự trực tiếp.
Vị trí chính trị nhạy cảm của Gabbard đã lộ rõ trong tuần này khi Trump phản bác lại lời điều trần của bà trước Quốc hội hồi tháng Ba. Khi đó, Gabbard tuyên bố rằng cộng đồng tình báo Mỹ không tin rằng Iran đang chế tạo vũ khí hạt nhân — một phát biểu mâu thuẫn với tuyên bố gần đây của Trump về mối đe dọa từ chương trình hạt nhân tiềm năng của Iran.
"Tôi không quan tâm bà ấy nói gì. Tôi nghĩ họ đã rất gần với việc sở hữu vũ khí hạt nhân," Trump nói với các phóng viên hôm thứ Ba trên chuyên cơ Air Force One.
Một nguồn tin cho biết, quan điểm của cộng đồng tình báo Mỹ vẫn không thay đổi kể từ khi Gabbard điều trần hồi tháng Ba.
Tuy nhiên, việc Tổng thống công khai bác bỏ Giám đốc Tình báo Quốc gia của mình ngay lập tức đặt ra câu hỏi liệu bà có còn được tham gia vào quá trình ra quyết định về vấn đề này hay không.
Điều đó cũng phản ánh sự chia rẽ công khai trong nội bộ liên minh MAGA của Trump, khi một số người ủng hộ kêu gọi đứng về phía Israel trong mọi hành động quân sự chống lại Iran, trong khi những người khác cho rằng việc can thiệp như vậy trái với triết lý “Nước Mỹ trên hết” (America First). Việc Trump chỉ trích các cuộc chiến tranh trong quá khứ và cam kết sẽ là “người kiến tạo hòa bình” trong nhiệm kỳ thứ hai đã thu hút những đồng minh không ngờ, như Gabbard – cựu nghị sĩ Dân chủ.
Nhiều quan chức cấp cao cho biết Gabbard đã bị gạt ra ngoài các cuộc thảo luận nội bộ về xung đột giữa Israel và Iran. Ngay cả hai đồng minh của bà cũng thừa nhận rằng vị thế của Gabbard đã suy yếu sau khi bà đăng tải một video ngày 10 tháng Sáu sau chuyến thăm Hiroshima, Nhật Bản. Trong video có cảnh mô phỏng cảnh các thành phố Mỹ bị hủy diệt và Gabbard cảnh báo về hiểm họa của chiến tranh hạt nhân – điều khiến đội ngũ Tòa Bạch Ốc không hài lòng, theo lời các quan chức.
Gabbard đã không tham dự cuộc họp ngày 8 tháng Sáu tại trại David cùng các quan chức cấp cao để bàn về căng thẳng giữa Israel và Iran – điều làm dấy lên nghi vấn về vị trí của bà trong chính quyền Trump. Một quan chức Tòa Bạch Ốc nói với NBC News rằng bà vắng mặt chỉ vì phải tham gia huấn luyện theo lịch trình trong lực lượng Vệ binh Quốc gia.
Lập trường của bà Gabbard về Iran trước đây, cộng với những phát ngôn gần đây và phản ứng của Trump, đã khiến các quan chức cấp cao rơi vào thế khó xử. Gabbard dường như đang mâu thuẫn với đường lối của chính quyền Trump, nhưng không đến mức bị loại bỏ.
“Tulsi Gabbard là một cựu chiến binh, một người yêu nước, một người ủng hộ trung thành của Tổng thống Trump và là một phần quan trọng trong liên minh ông xây dựng năm 2024,” Phó Tổng thống JD Vance phát biểu hôm thứ Ba. “Bà ấy là một thành viên thiết yếu của đội an ninh quốc gia, và chúng tôi biết ơn những nỗ lực không ngừng nghỉ của bà ấy để bảo vệ nước Mỹ khỏi các mối đe dọa từ bên ngoài.”
Tuy nhiên, một số thành viên Đảng Cộng hòa khác lại chỉ trích các phát ngôn gần đây của Gabbard về Iran.
“Có vẻ bà ấy cần thay thuốc,” Thượng nghị sĩ John Kennedy (Cộng hòa – Louisiana) nói với Jewish Insider tuần trước.
Gabbard từ lâu đã sử dụng diễn đàn công khai của mình để phản đối hành động quân sự của Mỹ đối với Iran, và đang cố gắng thúc đẩy một giải pháp ngoại giao, theo hai quan chức trong chính quyền.
Một trong những nỗ lực của Gabbard là kêu gọi sự giúp đỡ từ các đồng minh châu Âu có kênh liên lạc với Tehran, một quan chức cho biết.
Tuy nhiên, điều này đôi khi mâu thuẫn với những tuyên bố công khai của Trump về cuộc chiến ngày càng lộ diện giữa Israel và Iran – cuộc chiến mà chính Trump thừa nhận có thể cần đến sự can thiệp của Mỹ.
Các đồng minh của Gabbard thừa nhận với NBC News rằng video đã không được Tòa Bạch Ốc đón nhận tích cực, nhưng nói rằng những bất đồng giữa bà và Trump đã bị thổi phồng quá mức.
“Tôi cũng nghe nói về chuyện đó,” một đồng minh của Gabbard nói về căng thẳng liên quan đến video ở Hiroshima. “Nhưng tôi không nghĩ nó lên tới mức ảnh hưởng tới chính Tổng thống. Tôi được biết vấn đề đã ‘được giải quyết’.”
Người này cũng bác bỏ thông tin lan truyền trên mạng rằng bà sẽ từ chức nếu Trump quyết định hành động quân sự trực tiếp với Iran.
“Thông tin trực tuyến nói rằng bà ấy sẽ từ chức nếu tổng thống quyết định tấn công Iran là sai sự thật,” người này nói.
Tuy nhiên, video vẫn lan truyền rộng rãi trong nội bộ Tòa Bạch Ốc và khiến nhiều người thắc mắc vì sao bà lại đưa ra quan điểm công khai vào thời điểm căng thẳng leo thang và Trump dường như sẵn sàng can dự nhiều hơn.
“Tôi nghĩ nhìn chung bà ấy vẫn đang giữ vị thế ổn,” một chiến lược gia Đảng Cộng hòa có hiểu biết về chính quyền Trump cho biết. “Trong những tình huống thế này, những người theo chủ nghĩa bảo thủ truyền thống và tân bảo thủ sẽ tận dụng cơ hội để giảm ảnh hưởng của bà ấy.”
Khi được hỏi về video gần đây liên quan đến Hiroshima, phó chánh văn phòng của Gabbard, Alexa Henning, nói: “Việc nhìn nhận quá khứ là rất quan trọng để định hình tương lai. Tổng thống Trump đã nhiều lần tuyên bố rằng ông nhận thức được nỗi đau không thể đo đếm và sự hủy diệt mà chiến tranh hạt nhân có thể gây ra, đó là lý do ông luôn khẳng định chúng ta cần làm mọi thứ để hướng tới hòa bình.”
Khi còn là nghị sĩ Dân chủ, ứng cử viên tổng thống và người ủng hộ chiến dịch tranh cử của Trump năm 2024, bà Gabbard thể hiện mình là người phản đối mạnh mẽ các cuộc can thiệp quân sự sai lầm của Mỹ ở nước ngoài, bao gồm các cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan, cũng như việc Mỹ hỗ trợ quân nổi dậy ở Libya và Syria.
Trong chiến dịch tranh cử năm ngoái, Gabbard cáo buộc chính quyền Biden đã đưa nước Mỹ “đến gần bờ vực chiến tranh hạt nhân hơn bao giờ hết.”
Trong nhiệm kỳ đầu của Trump, Gabbard đã chỉ trích mạnh mẽ cách Donald Trump xử lý vấn đề Iran và quyết định rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 – một thỏa thuận hạn chế hoạt động hạt nhân của Tehran để đổi lấy việc nới lỏng cấm vận.
Nếu Trump quyết định ra lệnh tấn công Iran trong bối cảnh Israel tuyên bố rằng áp lực quân sự có thể khiến chính quyền Tehran sụp đổ, thì Gabbard sẽ rơi vào tình thế chính trị khó xử. Bà đã từng cam kết sẽ không để Mỹ tham gia vào các cuộc chiến "thay đổi chế độ".
Việc Gabbard được chào đón nồng nhiệt trong hàng ngũ MAGA trong kỳ bầu cử tổng thống vừa qua từng được xem là một làn gió mới về mặt tư tưởng.
Một quan chức trong chính quyền Trump thừa nhận rằng những quan điểm "khác biệt" từng khiến Gabbard trở thành một phần thú vị của phong trào MAGA thì giờ lại biến bà thành kẻ ngoại đạo trong chính quyền Trump đang dần thống nhất theo một chính sách đi ngược lại quan điểm của bà.
“Nếu bạn nhận nuôi một con Chihuahua, thì đừng ngạc nhiên khi bạn có một con Chihuahua,” người này nói.
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
Hạnh Dương
www.Vietpressusa.us
