TOKYO — Quan hệ Nhật–Trung vừa rơi vào một cuộc khủng hoảng ngoại giao nghiêm trọng, được mô tả là "chưa từng có", sau khi Tổng Lãnh sự Trung Quốc tại Osaka, ông Xue Jian (Tiết Kiếm), bị cáo buộc đăng một bình luận với ngôn từ kích động, kêu gọi "chặt đầu" Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi.
Tokyo đã lập tức triệu tập một đặc phái viên Trung Quốc và gửi công hàm phản đối chính thức, trong khi các chính trị gia Nhật Bản tức giận kêu gọi trục xuất nhà ngoại giao này.
Phát ngôn "Gây bão"
Theo Reuters và nhiều nguồn tin quốc tế, Tổng Lãnh sự Xue Jian bị cáo buộc đã đăng lại một bài viết trên mạng xã hội kèm theo bình luận gây sốc được cho là:
"Cách duy nhất là chặt cái đầu bẩn thỉu đó đi mà không do dự các người sẵn sàng chưa?"
Mặc dù bài đăng đã nhanh chóng bị xóa, ảnh chụp màn hình đã lan truyền chóng mặt trên X (trước đây là Twitter), làm bùng lên một làn sóng phẫn nộ tại Nhật Bản. Các nhà lập pháp thuộc nhiều đảng phái đã gọi đây là một lời đe dọa trực tiếp, không thể chấp nhận được nhắm vào người đứng đầu chính phủ Nhật Bản.
🇯🇵 Phản đòn nóng từ Tokyo
Trong một phản ứng nhanh chóng và cứng rắn, Bộ Ngoại giao Nhật Bản đã đưa ra một công hàm phản đối (demarche) chính thức, yêu cầu Bắc Kinh đưa ra lời giải thích, chịu trách nhiệm và có biện pháp kỷ luật đối với nhà ngoại giao này.
ABC News đưa tin, nhiều nhà lập pháp Nhật Bản đang yêu cầu chính phủ tuyên bố ông Xue Jian là "persona non grata" (người không được chào đón) một cơ chế ngoại giao chính thức để trục xuất ông khỏi đất nước.
Cuộc khủng hoảng nhanh chóng thu hút đồng minh chủ chốt của Nhật Bản. Đại sứ Hoa Kỳ tại Tokyo cũng đã lên tiếng, chỉ trích phát ngôn của nhà ngoại giao Trung Quốc là một hành vi khiêu khích quốc tế nguy hiểm, đe dọa sự an toàn của Thủ tướng Nhật.
🇹🇼 "Ngòi nổ" Đài Loan
Vụ bùng nổ ngoại giao này không xảy ra trong chân không. Nó được cho là một phản ứng trực tiếp đối với lập trường cứng rắn mà Thủ tướng Takaichi mới tái khẳng định về vấn đề Đài Loan.
Bà Takaichi đã tuyên bố rằng nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan, Nhật Bản có thể sẽ kích hoạt điều khoản "tình huống đe dọa sự sống còn". Động thái này sẽ cho phép Nhật Bản thực hiện hợp pháp quyền "tự vệ tập thể" của mình một kịch bản khiến Bắc Kinh vô cùng tức giận. Bình luận gây sốc của ông Xue được cho là đã được đăng để phản ứng lại tuyên bố chính sách này.
Bối cảnh "Ngoại giao Chiến lang"
[Hình ảnh minh họa 'Ngoại giao Chiến lang']
Truyền thông quốc tế đã xếp vụ việc này là một ví dụ rõ nét về chính sách "Ngoại giao Chiến lang" (Wolf Warrior) hung hăng của Trung Quốc một phong cách được đặc trưng bởi ngôn từ đối đầu, thù địch và cực đoan từ các nhà ngoại giao của họ. Tờ The Times (Anh) nhận định vụ việc có thể "đánh dấu một mức thấp mới trong quan hệ Nhật–Trung."
Hệ lụy khu vực
Các tờ báo Nhật Bản đã đưa tin này lên trang nhất, sử dụng các thuật ngữ như "gây sốc" và "đe dọa ám sát".
Trong khi Bắc Kinh trước đây đã cáo buộc các tuyên bố của bà Takaichi về Đài Loan là "nguy hiểm và khiêu khích", thì bình luận bị cáo buộc này từ một trong những nhà ngoại giao của họ đã leo thang mối thù từ một tranh chấp chính sách thành một mối đe dọa cá nhân trực tiếp.
Các chuyên gia cảnh báo vụ việc có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng:
Vòng xoáy ngoại giao: Có thể đẩy Nhật Bản và Trung Quốc vào một chu kỳ trả đũa ngoại giao mới.
An ninh khu vực: Khủng hoảng sẽ tiếp tục gây bất ổn cho tình hình an ninh vốn đã mong manh ở Đông Bắc Á.
Tam giác Hoa Kỳ: Nó tác động trực tiếp đến tam giác địa chính trị nhạy cảm Hoa Kỳ - Nhật Bản - Trung Quốc.
Như Reuters đã lưu ý: "Cách Bắc Kinh xử lý vụ việc này sẽ là một bài kiểm tra lớn đối với đường lối ngoại giao của Trung Quốc."
Tình hình hiện tại: Bài đăng vẫn ở trạng thái đã bị xóa. Tokyo đang chờ đợi phản hồi chính thức từ Bắc Kinh, trong khi cộng đồng quốc tế theo dõi chặt chẽ để xem liệu sự kiện này có trở thành sự rạn nứt ngoại giao nghiêm trọng nhất Nhật-Trung trong nhiều năm hay không.
Tom
www.Vietpressusa.us