VietPressUSA (28/9/2025): Một cuộc đóng cửa chính phủ bắt đầu từ nửa khuya Thứ Ba 30/9 lúc 11:59PM và có hiệu lực từ 00:01AM Thứ Tư 01/10/2025 tới đây đang trở nên có khả năng cao khi phe Dân chủ trong Quốc hội gây áp lực với phe Cộng hòa về vấn đề ngân sách, chăm sóc y tế và kế hoạch tái cơ cấu chính phủ liên bang của Tổng thống Trump.
Nếu Cộng hòa và Dân chủ không đạt được thỏa thuận và thông qua một dự luật chi tiêu trước 11:59PM tối thứ Ba 30/9, thì tháng 01/10/2025 sẽ mở màn với lần đóng cửa chính phủ đầu tiên sau gần bảy năm.
Điều này sẽ ảnh hưởng đến mọi cơ quan, nhưng nhiều chức năng và khoản chi trả “thiết yếu” của chính phủ vẫn sẽ tiếp tục. Chi tiết cụ thể về những gì sẽ còn mở và những gì sẽ đóng cửa có thể khác so với những lần trước, và kế hoạch dự phòng của các cơ quan chưa được công bố.
“Biến số quan trọng nhất để đánh giá tác động kinh tế và ảnh hưởng đối với cử tri trên khắp đất nước phụ thuộc vào thời gian đóng cửa kéo dài bao lâu,” Rachel Snyderman, Giám đốc chính sách kinh tế tại Trung tâm Chính sách Lưỡng đảng, cho biết. “Rủi ro và tác động sẽ tăng lên theo cấp số nhân khi thời gian kéo dài.”
Nếu chính phủ đóng cửa ngắn ngày và Quốc hội nhanh chóng đạt thỏa thuận, tác động sẽ ít nghiêm trọng hơn nhiều so với việc kéo dài vài tuần.
Những quyền lợi nào vẫn được chi trả?
Vẫn được chi trả: Trợ cấp An sinh xã hội, quyền lợi thương tật và hưu trí cho cựu chiến binh, cũng như Medicare và Medicaid. Đây là các chương trình chi tiêu bắt buộc, không phụ thuộc vào ngân sách hàng năm từ Quốc hội.
Có nguy cơ gián đoạn: Dịch vụ chăm sóc khách hàng, hành chính có thể bị chậm do nhân viên bị nghỉ việc tạm thời (furlough).
Trợ cấp thực phẩm (SNAP (Supplemental Nutrition Assistance Program), WIC (Nutrition for Women, Infants, Children)): Ban đầu vẫn tiếp tục, nhưng nếu đóng cửa kéo dài, các quỹ có thể nhanh chóng cạn kiệt, ảnh hưởng đến phụ nữ và trẻ em.
Cái gì sẽ đóng và cái gì mở?
Đóng cửa: Các viện bảo tàng Smithsonian và Vườn thú Quốc gia (dù thú vẫn được chăm sóc). Các tour tham quan Điện Capitol cũng bị đình chỉ.
Mở cửa: Dịch vụ Bưu điện Mỹ (USPS) hoạt động bình thường vì không phụ thuộc ngân sách liên bang. Trung tâm y tế và phòng khám của Cựu chiến binh vẫn mở. Tòa án Tối cao vẫn tiếp tục hoạt động.
Không chắc chắn: Các công viên quốc gia có thể đóng. Năm 2013 dưới thời Obama thì đóng, nhưng giai đoạn 2018–2019 thì vẫn mở với nhân sự tối thiểu. Hiện tại, Cục Công viên Quốc gia cho biết “hầu hết sẽ đóng” nếu có shutdown.
Nhân viên chính phủ nào phải làm việc?
Bắt buộc làm việc không lương ngay: Kiểm soát không lưu, nhân viên an ninh hàng không (TSA), quân nhân tại ngũ.
Nghỉ việc tạm thời không lương: Một số nhân viên liên bang khác, tùy theo kế hoạch từng cơ quan. Luật liên bang 2019 đảm bảo khi chính phủ mở lại, họ sẽ nhận được khoản bồi hoàn.
Tuy nhiên, chính quyền Trump đang xem xét sa thải hàng loạt trong shutdown, hướng dẫn các cơ quan tận dụng cơ hội này để gửi thông báo cắt giảm biên chế cho những chương trình “không phù hợp với ưu tiên của Tổng thống.”
Ngành tư pháp liên bang (tòa án) có thể chịu ảnh hưởng nhiều hơn trước đây vì ngân sách dự trữ chỉ đủ đến ngày 3/10 (có thể kéo dài đến 17/10).
Vì sao lại đến mức này?
Từ năm 1977 đến nay, Quốc hội chỉ kịp thời thông qua ngân sách đúng hạn ba lần. Các cuộc “shutdown” thường được dùng làm công cụ mặc cả chính trị.
Hiện Cộng hòa kiểm soát cả Hạ viện, Thượng viện và Tòa Bạch Ốc, nhưng Thượng viện cần 60 phiếu để vượt qua thủ tục filibuster, nghĩa là phải có ít nhất 7 phiếu Dân chủ.
Hạ viện đã thông qua một nghị quyết tạm thời của phe Cộng hòa để duy trì ngân sách đến 21/11, nhưng Thượng viện Cộng hòa đã bác bỏ.
Phe Dân chủ đòi đưa vào các khoản trợ cấp Obamacare sắp hết hạn và hủy bỏ cắt giảm Medicaid.
Phe Cộng hòa cho rằng đó là yêu sách không liên quan và vô lý.
Tổng thống Trump đã hủy cuộc gặp với lãnh đạo Dân chủ Thượng viện Chuck Schumer và lãnh đạo Dân chủ Hạ viện Hakeem Jeffries sau khi được Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson và Lãnh đạo Thượng viện John Thune báo cáo về tình hình.
Thượng viện dự kiến sẽ bỏ phiếu lại với nghị quyết tạm thời của Hạ viện trước hạn chót đóng cửa.
Các nhà lập pháp hai Đảng kiên quyết lập trường của mình để đóng cửa chính phủ.
Các nhà lập pháp từ cả hai đảng đã kiên quyết giữ lập trường hôm Chủ nhật 28/9về các yêu cầu liên quan đến ngân sách chính phủ, trước cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và các lãnh đạo Quốc hội nhằm tránh một cuộc đóng cửa chính phủ trong tuần này.
Trong nhiều cuộc phỏng vấn trên các chương trình chính trị Chủ nhật, các lãnh đạo Cộng hòa và Dân chủ đều cho thấy rằng khoản trợ cấp y tế sẽ hết hạn vào cuối năm vẫn là điểm bế tắc then chốt.
Các lãnh đạo Dân chủ khẳng định Cộng hòa sẽ không nhận được sự ủng hộ của họ nếu không có hành động liên quan đến các khoản trợ cấp theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA) đang cung cấp bảo hiểm y tế giá rẻ cho trên 24 Triệu người dân Mỹ và các thành viên gia đình họ nữa là trên 44 triệu người đang dùng Obamacare — một vấn đề mà phe Cộng hòa nói rằng họ sẽ không đụng đến cho đến sau khi các cuộc thảo luận về ngân sách chính phủ kết thúc.
Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer (D-N.Y.) nói rằng đảng Dân chủ muốn có một cuộc đàm phán “thực sự” khi họ gặp Trump tại Tòa Bạch Ốc vào thứ Hai 29/9.
“Nó phụ thuộc vào đảng Cộng hòa,” Schumer nói trên chương trình Meet the Press của NBC News khi được hỏi liệu ông có nghĩ Quốc hội có thể giữ cho chính phủ hoạt động hay không. “Cuộc gặp là bước đầu tiên, nhưng chỉ là bước đầu tiên. Chúng ta cần một cuộc đàm phán nghiêm túc.”
Ông nói thêm: “Vì vậy, nếu họ nghiêm túc, tôi hy vọng chúng ta có thể đạt được điều gì đó thực chất.”
Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries (D-N.Y.), xuất hiện trên chương trình This Week của ABC News, cũng nói rằng ông “hy vọng” Quốc hội có thể tránh được một cuộc đóng cửa, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết của một thỏa thuận lưỡng đảng và bao gồm các khoản trợ cấp ACA.
Khi được hỏi thẳng liệu ông có nghĩ chính phủ liên bang sẽ đóng cửa hay không, Jeffries trả lời: “Tôi hy vọng chúng ta sẽ tránh được. Cuối cùng thì, Cộng hòa đang kiểm soát Hạ viện, Thượng viện và cả Tòa Bạch Ốc.”
Jeffries nói: “Chúng tôi muốn tìm một con đường lưỡng đảng và đạt được thỏa thuận chi tiêu với các đồng nghiệp Cộng hòa, một thỏa thuận thực sự đáp ứng nhu cầu của người dân Mỹ, nhưng cũng giải quyết cuộc khủng hoảng y tế mà đảng Cộng hòa đang gây ra, làm tổn hại đến người dân trên khắp đất nước.”
Đảng Dân chủ đã tập trung chỉ trích việc chính quyền Trump cắt giảm y tế, nhưng họ đang đối mặt với thế khó khi hạn chót đóng cửa đến gần và Trump kiên quyết từ chối đàm phán. Chính quyền đã chỉ đạo các cơ quan chuẩn bị cho việc sa thải hàng loạt nếu ngân sách bị gián đoạn, và cả hai đảng đang tranh cãi về việc ai sẽ bị đổ lỗi nhiều nhất nếu chính phủ đóng cửa.
Lãnh đạo đảng Cộng hòa hôm Chủ nhật cho thấy không có kế hoạch thay đổi lập trường. Donald Trump thì bận đi đánh Golf!
“Hoàn toàn phụ thuộc vào đảng Dân chủ. Quả bóng đang ở bên sân của họ,” Lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune (R-S.D.) nói trên Meet the Press khi được hỏi liệu có xảy ra đóng cửa không.
Ông nói thêm: “Những gì đảng Dân chủ đã làm ở đây là bắt chính phủ liên bang làm con tin, và theo đó, cả người dân Mỹ, để cố gắng đạt được một danh sách dài những điều mà các nhóm lợi ích đặc biệt cực tả đang thúc ép họ phải làm.”
Trong khi Hạ viện Cộng hòa đã thông qua một dự luật chi tiêu ngắn hạn “sạch” để gia hạn ngân sách ở mức hiện tại, Thượng viện Cộng hòa cần có sự ủng hộ từ đảng Dân chủ để vượt qua ngưỡng 60 phiếu.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R-La.), trong cuộc phỏng vấn trên chương trình State of the Union của CNN, lặp lại quan điểm của Thune rằng mọi cuộc thảo luận về các khoản tín dụng thuế theo ObamaCare phải diễn ra sau khi Quốc hội giải quyết cách tránh đóng cửa chính phủ dự kiến bắt đầu vào thứ Tư.
Johnson nói: “Các khoản trợ cấp ObamaCare là một cuộc tranh luận về chính sách cần phải được quyết định vào cuối năm… chứ không phải bây giờ, khi chúng ta chỉ đang cố gắng giữ chính phủ mở cửa để có thể thảo luận về tất cả các vấn đề đó.”
Chủ tịch Hạ viện cho biết đảng của ông đang “hoàn toàn hành động với thiện chí để có thêm thời gian”, đồng thời nói thêm rằng dự luật ngân sách được Hạ viện thông qua “không thêm bất kỳ ưu tiên hay điều khoản đảng phái nào cả.”
Phó Tổng thống Vance cho thấy Tòa Bạch Ốc cũng không sẵn sàng nhượng bộ về dự luật ngắn hạn “sạch” do Cộng hòa ủng hộ.
“Well, look, chúng tôi không muốn chính phủ đóng cửa, Martha, nhưng điều đó thực sự phụ thuộc vào đảng Dân chủ,” Vance nói với người dẫn chương trình Martha MacCallum trên Fox News Sunday.
Ông nói thêm: “Chúng tôi không muốn chính phủ đóng cửa. Nhưng nếu đảng Dân chủ từ chối thông qua nghị quyết gia hạn sạch này, thì chính xác điều đó sẽ xảy ra. Và tôi nghĩ đảng Dân chủ sẽ phải chịu trách nhiệm cho việc này.”
Schumer, Jeffries, Johnson và Thune đều sẽ gặp Trump tại Tòa Bạch Ốc vào thứ Hai 29/9.
Johnson phản bác Jeffries: ‘Không có gì mang tính đảng phái trong nghị quyết tạm thời này’
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R-La.) khẳng định vào Chủ nhật rằng “không có gì mang tính đảng phái” trong dự luật của Đảng Cộng hòa nhằm duy trì ngân sách cho chính phủ trước hạn chót đóng cửa vào thứ Tư tuần này.
Trong một cuộc phỏng vấn trên chương trình “State of the Union” của CNN, lãnh đạo Đảng Cộng hòa đã phản bác đề xuất của Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries (D-N.Y.) trong tuần trước, cho rằng đề xuất của Đảng Cộng hòa là một “dự luật mang tính đảng phái liều lĩnh, tiếp tục làm suy yếu hệ thống chăm sóc sức khỏe của người dân Mỹ” và rằng “dự luật của họ sẽ thất bại ngay từ đầu.”
“Nghe này, phát biểu của bạn tôi Hakeem thật hoàn toàn vô lý,” Johnson nói với Jake Tapper của CNN. “Không có gì mang tính đảng phái trong nghị quyết tạm thời này, hoàn toàn không. Chúng tôi không thêm bất kỳ ưu tiên hay điều khoản chính sách mang tính đảng phái nào cả. Chúng tôi đang hành động hoàn toàn thiện chí để có thêm thời gian.”
“Điều duy nhất có thể làm suy yếu chăm sóc sức khỏe, theo cách nói của ông ấy, là nếu chúng tôi chấp nhận yêu cầu của Hakeem Jeffries và Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer, bởi vì họ muốn cắt giảm 50 tỷ USD từ các bệnh viện nông thôn — đó là quỹ mới mà chúng tôi đã thêm vào dự luật lớn, tuyệt đẹp, cùng các khoản giảm thuế cho các gia đình lao động mà chúng tôi vừa thông qua vài tháng trước — họ muốn xóa bỏ quỹ đó. Họ cũng muốn giữ lại toàn bộ khoản tài trợ mà tôi đã liệt kê,” Johnson tiếp tục.
Các nghị sĩ Đảng Dân chủ đã bác bỏ tuyên bố rằng nghị quyết tạm thời của Đảng Cộng hòa là “sạch” và không mang tính đảng phái, lập luận rằng nó tiếp tục các khoản chi tiêu và chính sách mà hầu hết các nghị sĩ Dân chủ Hạ viện đã phản đối vào đầu năm nay, khi Đảng Cộng hòa thông qua dự luật ngân sách của họ.
“Nếu họ tiếp tục một chính sách liên quan đến dự luật mà họ đã thông qua ở Hạ viện mang tính đảng phái, thì làm sao gọi là sạch được?” Jeffries nói trong tuần này. “Nó không sạch, nó bẩn. Nó không mang tính hai đảng, mà là mang tính đảng phái.”
Các lãnh đạo Dân chủ cũng khẳng định rằng Đảng Cộng hòa sẽ không nhận được sự ủng hộ từ phe Dân chủ nếu không có hành động liên quan đến các khoản trợ cấp của Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả Phải chăng (ACA) sắp hết hạn vào cuối năm — một yêu cầu mà Đảng Cộng hòa khẳng định là không thể chấp nhận vào lúc này.
“Các khoản trợ cấp ObamaCare là một cuộc tranh luận về chính sách phải được quyết định vào cuối năm… không phải ngay bây giờ, trong khi chúng tôi chỉ đang cố gắng giữ cho chính phủ hoạt động để có thể tiến hành tất cả các cuộc tranh luận này,” Johnson nói trong cuộc phỏng vấn hôm Chủ nhật.
Tòa Bạch Ốc quảng bá thuốc gốc cũ như phương pháp điều trị mới cho chứng tự kỷ
Chính quyền Trump đang quảng bá một loại thuốc gốc cũ như một phương pháp điều trị mới cho chứng tự kỷ, dù bằng chứng còn hạn chế. Điều này làm dấy lên lo ngại từ các bác sĩ và nhà khoa học, những người cho rằng loại thuốc này cần được nghiên cứu thêm.
Trong một cuộc họp báo và các buổi xuất hiện trên truyền thông, Tổng thống Trump cùng các quan chức y tế hàng đầu đã ca ngợi lợi ích của leucovorin, một dạng tổng hợp của vitamin B9 cần đơn thuốc.
Thuốc này đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt để giảm tác dụng phụ của một số loại thuốc hóa trị như methotrexate, nhưng cũng đã được dùng ngoài chỉ định (off-label) để điều trị cho bệnh nhân mắc chứng thiếu hụt folate não (CFD).
CFD là một bệnh lý thần kinh cực kỳ hiếm, đặc trưng bởi nồng độ vitamin B9 thấp trong não. Không phải ai mắc CFD cũng bị tự kỷ, và cũng không phải ai bị tự kỷ cũng mắc CFD.
Leucovorin có thể giúp folate đi vào não, vì vậy giả thuyết đặt ra là leucovorin có thể cải thiện khả năng ngôn ngữ và nhận thức ở người tự kỷ — miễn là họ cũng có tình trạng thiếu hụt folate.
Trong buổi họp báo tại Tòa Bạch Ốc hôm thứ Hai, khi Trump trực tiếp liên hệ Tylenol và acetaminophen với tự kỷ, Ủy viên FDA Marty Makary đã đứng bên cạnh Trump và công bố sự phê duyệt leucovorin của cơ quan này.
Ông nói rằng loại thuốc này có khả năng giúp ích cho “hàng trăm nghìn” trẻ em bị tự kỷ.
Makary phát biểu: “Thưa Tổng thống, ông đã bảo chúng tôi hãy làm điều đúng về mặt y khoa — hãy mạnh dạn và đừng lo lắng về các tập đoàn hay nhóm vận động hành lang. Vậy nên hôm nay chúng tôi đang làm điều đó.”
Trong một cuộc phỏng vấn với TMZ, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ Medicare và Medicaid, Mehmet Oz, gợi ý rằng leucovorin có thể được dùng để “đảo ngược chứng tự kỷ.”
Oz nói ông đã trao đổi với các bác sĩ đang tiến hành thử nghiệm lâm sàng trên trẻ em tự kỷ, và ông không muốn chờ đợi kết quả đầy đủ:
“Bạn sẽ nói gì với một người mẹ có con 3 tuổi bị tự kỷ? Bạn bảo họ hãy chờ 5 năm nữa xem sao à?”
Tuy nhiên, các nhà khoa học và chuyên gia cho rằng chính quyền đang quảng bá một loại thuốc chưa được chứng minh và có hồ sơ an toàn hạn chế. Họ cảnh báo rằng Tòa Bạch Ốc có thể đang trao hy vọng hão cho hàng triệu gia đình.
Ngay cả khi thuốc được phổ biến rộng rãi, cũng thiếu các chuyên gia tự kỷ có thể kê đơn. Không phải mọi trẻ em tự kỷ đều đủ điều kiện dùng thuốc, và hiệu quả thực sự vẫn chưa rõ ràng.
Alycia Halladay, Giám đốc khoa học của Quỹ Khoa học Tự kỷ, nói:
“Đồng thuận chung là còn quá sớm để khuyến nghị đây là một phương pháp điều trị.”
Bà cho biết các thử nghiệm lâm sàng về leucovorin đến nay rất hạn chế, mỗi lần chỉ có vài chục người tham gia, kết quả không đồng nhất và chưa được lặp lại. Thuốc an toàn cho trẻ em mắc ung thư, nhưng độ an toàn với trẻ tự kỷ chưa được nghiên cứu.
Halladay nói thêm: “Nếu chính quyền muốn cấp thêm ngân sách để thực hiện thử nghiệm quy mô lớn thì rất hoan nghênh. Nhưng với bằng chứng hiện tại, leucovorin chưa đáp ứng tiêu chí phê duyệt của FDA.”
FDA đã đảo ngược quy trình phê duyệt thông thường khi tự mình chấp thuận một công dụng mới cho Wellcovorin, phiên bản thương hiệu của leucovorin do GlaxoSmithKline sản xuất (đã ngừng tiếp thị từ năm 1999).
Tuy nhiên, trái với tuyên bố của Makary và Oz, FDA chỉ phê duyệt leucovorin cho người lớn và trẻ em mắc CFD, chứ không phải cho tự kỷ.
Cơ quan này cho biết quyết định dựa trên đánh giá các nghiên cứu từ 2009–2024, trong đó cho thấy viên uống leucovorin calcium “cải thiện một số triệu chứng.”
Halladay nhận xét: “Thật sai lạc khi họp báo nói rằng thuốc này sẽ có cho người tự kỷ. Họ không làm vậy, và cũng chẳng có bằng chứng rằng nó hiệu quả cho mọi người bị tự kỷ.”
Theo bác sĩ thần kinh nhi khoa Audrey Brumback (Đại học Texas, Austin), cần có các nghiên cứu đối chứng quy mô lớn để xác định ai sẽ thực sự hưởng lợi và với liều lượng nào. Bà lưu ý việc điều trị CFD thường đòi hỏi chọc dịch tủy sống định kỳ để đo nồng độ folate và điều chỉnh liều — điều này không thể áp dụng cho mọi trẻ tự kỷ.
Brumback cũng nhấn mạnh: “Người tự kỷ có nhiều triệu chứng vượt ra ngoài rối loạn chức năng não, và vitamin nhóm B có nhiều tác động khác nhau, nên rất khó xác định liệu sự cải thiện đến từ thay đổi cốt lõi hay chỉ là cải thiện triệu chứng phụ.”
Trong một cuộc phỏng vấn trên đài Fox News radio, Oz cho biết dữ liệu đầy đủ rồi sẽ có:
“Chúng tôi sẽ dùng thuốc này. Marty đang thay đổi nhãn thuốc” để cho phép chi trả qua Medicaid và Chương trình Bảo hiểm Y tế Trẻ em (CHIP). “Bác sĩ sẽ kê thuốc và chúng tôi sẽ thu thập dữ liệu về mức độ hiệu quả.”
Trump nói vụ xả súng ở nhà thờ Michigan là ‘tấn công người Kitô hữu’
Tổng thống Trump cho biết vụ xả súng chết người tại một nhà thờ Mormon ở Michigan hôm Chủ nhật 28/9 dường như là một “cuộc tấn công có chủ đích nhằm vào Kitô hữu”, sau khi nhà chức trách cho hay một người đàn ông đã lao xe vào nhà thờ và phóng hỏa tòa nhà.
Trump viết trên nền tảng Truth Social rằng ông đã được báo cáo về vụ xả súng tại Nhà thờ Các Thánh Hữu Ngày Sau của Chúa Giê-su ở Grand Blanc, Michigan, cách thành phố Detroit khoảng 60 dặm về phía tây bắc. Tổng thống kêu gọi chấm dứt “dịch bệnh bạo lực” ở Hoa Kỳ.
“Tôi đã được báo cáo về vụ xả súng kinh hoàng tại Nhà thờ Các Thánh Hữu Ngày Sau của Chúa Giê-su, ở Grand Blanc, Michigan. FBI đã có mặt ngay lập tức tại hiện trường, sẽ dẫn đầu cuộc điều tra liên bang và hỗ trợ toàn diện cho chính quyền tiểu bang và địa phương. Nghi phạm đã chết, nhưng vẫn còn rất nhiều điều cần làm sáng tỏ,” Trump viết.
“Điều này dường như lại là một cuộc tấn công có chủ đích khác nhằm vào Kitô hữu ở Hoa Kỳ,” ông tiếp tục. “Chính quyền Trump sẽ tiếp tục thông tin cho công chúng, như chúng tôi vẫn luôn làm. Trong lúc này, HÃY CẦU NGUYỆN cho các nạn nhân và gia đình của họ.”
“DỊCH BỆNH BẠO LỰC NÀY Ở NƯỚC TA PHẢI CHẤM DỨT NGAY LẬP TỨC!” ông nhấn mạnh.
Nhà chức trách cho biết có một người chết và 10 người khác bị thương sau khi nghi phạm lái xe lao qua cửa trước của nhà thờ rồi nổ súng, trước khi phóng hỏa tòa nhà. Cảnh sát cho hay tòa nhà vẫn “đang cháy dữ dội” đến tận buổi trưa.
Nghi phạm đã bị tuyên bố tử vong sau cuộc đấu súng với lực lượng chức năng, cảnh sát trưởng địa phương nói trong một cuộc họp báo chiều Chủ nhật.
Nhiều nghị sĩ Quốc hội là thành viên của Nhà thờ Các Thánh Hữu Ngày Sau của Chúa Giê-su đã lên án bạo lực và gửi lời cầu nguyện cho các nạn nhân cùng gia đình.
“Tổng thống nói đúng: Kitô giáo đang bị tấn công ở Hoa Kỳ,” Dân biểu Andy Biggs (Cộng hòa - Arizona) đăng trên mạng xã hội X.
“Những hành động bạo lực hèn nhát và vô nghĩa này không có chỗ đứng trong xã hội chúng ta,” Dân biểu Mike Kennedy (Cộng hòa - Utah) viết.
Vụ xả súng xảy ra khi cộng đồng Mormon đang để tang cái chết của Russell Nelson, vị chủ tịch phục vụ lâu nhất của nhà thờ, qua đời hôm thứ Bảy ở tuổi 101.
“Trong khi các Thánh Hữu Ngày Sau thương tiếc sự ra đi của Vị Tiên tri kính yêu, chúng ta cũng bàng hoàng trước bạo lực xảy ra tại một ngôi nhà thờ của mình. Chủ tịch Nelson đã kêu gọi chúng ta trở thành những người kiến tạo hòa bình — và đó chính là điều chúng ta cần ngay lúc này. Tôi cầu nguyện rằng chúng ta có thể đoàn kết và trở thành phiên bản nhân ái nhất của chính mình,” Dân biểu Celeste Maloy (Cộng hòa - Utah) đăng trên X.
“Chúng tôi vô cùng biết ơn trước làn sóng lời cầu nguyện và sự quan tâm từ rất nhiều người trên khắp thế giới. Trong những lúc đau buồn và bất định, chúng tôi tìm thấy sức mạnh và sự an ủi qua niềm tin nơi Chúa Giê-su Kitô,” Nhà thờ Các Thánh Hữu Ngày Sau của Chúa Giê-su đăng trên X. “Những nơi thờ phượng vốn là chốn an lành để kiến tạo hòa bình, cầu nguyện và gắn kết. Chúng tôi cầu nguyện cho hòa bình và sự chữa lành cho tất cả những người liên quan.”
Cuộc tấn công diễn ra trong bối cảnh hàng loạt vụ xả súng gây chú ý trong những tuần gần đây, bao gồm vụ xả súng tại một trường Công giáo ở Minnesota khi trẻ em đang tụ tập cho thánh lễ buổi sáng đầu tiên của năm học. FBI đang điều tra vụ việc đó như một tội ác thù hận nhằm vào người Công giáo.
Phó Tổng thống Vance nói Nga “phải tỉnh dậy và chấp nhận thực tế”
Phó Tổng thống Vance cho biết Nga phải “tỉnh dậy và chấp nhận thực tế” trong cuộc chiến đang diễn ra với Ukraine.
“Chúng tôi muốn hòa bình ở đây,” Vance nói vào Chủ nhật trên Fox News. “Chúng tôi đã tích cực theo đuổi hòa bình ngay từ đầu nhiệm kỳ, nhưng người Nga phải tỉnh dậy và chấp nhận thực tế ở đây.”
Đầu tuần này, Tổng thống Trump nói rằng Ukraine có thể chiến thắng trong chiến tranh và gọi Nga là “hổ giấy.”
“Sau khi tìm hiểu và hiểu rõ tình hình quân sự và kinh tế giữa Ukraine và Nga, và sau khi thấy những khó khăn kinh tế mà nó gây ra cho Nga, tôi nghĩ Ukraine, với sự ủng hộ của Liên minh Châu Âu, có vị thế để chiến đấu và GIÀNH LẠI toàn bộ Ukraine như ban đầu,” Trump đăng trên nền tảng Truth Social vào thứ Ba.
Trong ngày, tổng thống đã gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Trước đó, ông từng gợi ý rằng Ukraine sẽ phải chấp nhận nhượng bộ lãnh thổ như một phần của thỏa thuận hòa bình.
Nga hiện đang chiếm toàn bộ Luhansk và Crimea — khu vực mà họ sáp nhập vào năm 2014 — cùng một phần của Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson.
Số người thiệt mạng liên tục tăng trong cuộc xung đột, bắt đầu khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2/2022. Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế có trụ sở tại Washington cho biết vào tháng 6, hơn 250.000 binh sĩ Nga và từ 60.000 đến 100.000 binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng kể từ khi chiến tranh bắt đầu. Liên Hợp Quốc cho biết vào ngày 10/09, hơn 14.100 dân thường Ukraine đã thiệt mạng trong xung đột. Vào tháng 5, tờ Moscow Times độc lập có trụ sở tại Amsterdam đưa tin hơn 620 dân thường Nga đã chết kể từ khi chiến tranh bắt đầu.
Nhắc đến số người chết ngày càng tăng, Vance nói rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin đã từ chối gặp Trump và Zelensky. Sau một cuộc họp với Zelensky và các lãnh đạo châu Âu tại Tòa Bạch Ốc tháng trước, tổng thống bày tỏ lạc quan rằng một cuộc họp ba bên sẽ diễn ra.
“Rất nhiều người đang chết,” Vance nói. “Họ không có nhiều kết quả để chứng minh. Họ còn sẵn sàng mất thêm bao nhiêu người nữa? Họ còn sẵn sàng giết thêm bao nhiêu người cho những lợi ích quân sự rất ít, nếu có, trên thực địa?”
Ngoại trưởng Nga dọa “sẽ bị đáp trả dứt khoát”!
Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov hôm thứ Bảy 27/9 nói rằng bất kỳ hành động hiếu chiến nào nhắm vào Nga sẽ bị “đáp trả dứt khoát.”
Phát ngôn của ông diễn ra sau những đồn đoán từ một số thành viên NATO rằng Kremlin có thể tìm cách mở rộng chiến tranh với Ukraine sang các quốc gia Đông Âu khác, sau khi các máy bay chiến đấu Nga gần đây bay vào không phận Estonia và các máy bay không người lái bị phát hiện trong không phận Ba Lan và Romania.
“Nga chưa bao giờ có và không có những ý định như vậy” nhằm đe dọa biên giới châu Âu, Lavrov phát biểu hôm thứ Bảy.
“Tuy nhiên, bất kỳ hành động xâm lược nào nhằm vào đất nước Nga sẽ bị đáp trả dứt khoát. Những người trong NATO và” Liên minh châu Âu (EU) “không nên nghi ngờ về điều này,” Lavrov nói thêm trong bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York vào thứ Bảy 27/9.
Các nhà lãnh đạo thế giới đang thận trọng đánh giá nỗ lực của Kremlin nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine sau khi Nga xâm lược nước láng giềng hơn ba năm rưởi trước. Vào thứ Năm, Lavrov cáo buộc NATO và EU đã tuyên bố “một cuộc chiến thực sự” với Nga và tham gia trực tiếp vào xung đột ở Ukraine, nói rằng hai tổ chức đa phương này “đang tham gia trực tiếp vào đó,” theo bản dịch của hãng truyền thông nhà nước Nga TASS về phát biểu của ông tại một cuộc họp Bộ trưởng Ngoại giao G20 ở LHQ.
Tổng thống Nga Vladimir Putin lần gần nhất gặp Tổng thống Trump vào 15/8/2025 ở Alaska trong nỗ lực đàm phán ngừng bắn với Ukraine, nhưng các cuộc đàm phán đã đình trệ kể từ lần gặp mặt trực tiếp của họ. Kể từ đó, ông Putin đã ra lệnh không kích lên thủ đô Kyiv của Ukraine và tiến hành các cuộc tấn công gây chết người ở những thành phố khác trong khắp nước Ukraine.
Tuy nhiên, Lavrov khẳng định vào thứ Bảy rằng kế hoạch của Putin là hạn chế chiến tranh trong phạm vi Ukraine.
“Những lời đe dọa sử dụng vũ lực chống lại Nga, bị buộc tội gần như lên kế hoạch tấn công Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương NATO và Liên minh châu Âu, ngày càng trở nên phổ biến,” Lavrov nói. “Tổng thống Putin đã nhiều lần bác bỏ những hành động khiêu khích như vậy. Nga chưa bao giờ có và không có những ý định như vậy, nhưng bất kỳ hành động xâm lược nào nhằm vào đất nước tôi sẽ bị đáp trả dứt khoát.”
Bộ trưởng Ngoại giao Nga thừa nhận lo ngại về việc máy bay không người lái xâm nhập không phận nước khác và nói ông hiểu những nỗ lực nhằm giảm thiểu mối đe dọa an ninh nếu biên giới bị vi phạm.
“Hãy cố gắng hiểu rằng một máy bay không người lái, khi nó bay không phải trên lãnh thổ của chúng tôi, nhưng nếu nó vượt qua biên giới của ai đó và đã rời khỏi không phận của chúng tôi, có lẽ ai cũng có quyền làm với chiếc máy bay đó những gì họ cho là cần thiết để đảm bảo an ninh của họ,” Lavrov nói tại một cuộc họp báo sau phát biểu của ông ở LHQ.
“Nhưng nếu có những nỗ lực bắn hạ bất kỳ vật thể bay nào, hay thực sự bất kỳ vật thể nào, trên lãnh thổ của chúng tôi, trong không phận của chúng tôi, thì tôi nghĩ những người đó sẽ hối tiếc nghiêm trọng khi thực hiện một hành vi vi phạm nghiêm trọng như vậy đối với toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của chúng tôi.”
Tổng thống Trump sẽ tham dự cuộc họp các Tướng lãnh Mỹ do Hegseth điều động.
Tổng thống Trump cho biết vào Chủ nhật 28/9 rằng ông dự định sẽ tham dự một cuộc tụ họp lớn của các lãnh đạo cấp cao quân đội Mỹ do Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth tổ chức vào đầu tuần này.
Trump mô tả cuộc tụ họp, theo thông tin sẽ có hàng trăm tướng lĩnh và đô đốc tham dự, với NBC News là “thực sự chỉ là một cuộc gặp gỡ rất tốt để nói về việc chúng ta đang làm tốt như thế nào về mặt quân sự, nói về việc duy trì tình trạng tuyệt vời, và bàn về nhiều điều tốt đẹp, tích cực.”
“Chúng ta có một số người tuyệt vời tham gia và đây chỉ là tinh thần đồng đội. Các bạn có biết cụm từ ‘esprit de corps’ không?” Trump nói với NBC trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại. “Tất cả đều xoay quanh điều đó. Chúng tôi nói về những gì chúng tôi đang làm, những gì họ đang làm, và cách chúng tôi đang thực hiện.”
Cuộc họp, được tổ chức tại căn cứ Thủy quân Lục chiến ở Quantico, Virginia, dự kiến diễn ra vào thứ Ba. Tờ Washington Post, tờ báo đầu tiên đưa tin về cuộc tụ họp vào tuần trước, cho biết lệnh tham dự sự kiện được đưa ra vào phút chót mà không có lời giải thích.
Washington Post, tờ báo cũng tiết lộ việc Trump dự kiến tham dự vào đầu Chủ nhật, cho biết sự xuất hiện của tổng thống tại cuộc tụ họp làm dấy lên thêm những lo ngại về an ninh, và hiện Cơ quan Mật vụ chịu trách nhiệm đảm bảo an ninh cho sự kiện.
Một quan chức am hiểu kế hoạch trước đó nói với NBC rằng cuộc họp nhằm để Hegseth nêu bật những thành tựu của quân đội và vạch ra tương lai của Bộ Quốc phòng dưới chính quyền Trump.
Cuộc tụ họp bất ngờ của hàng trăm lãnh đạo quân đội đóng quân trên khắp thế giới tại một địa điểm diễn ra vào thời điểm chính quyền Trump đã cắt giảm nhiều vị trí cấp cao trong quân đội trong khi tìm cách tập trung vào những gì Hegseth thường xuyên mô tả là “tinh thần chiến binh.”
Trump và Phó Tổng thống Vance đã hạ thấp các báo cáo về cuộc họp này vào tuần trước.
“Thực ra điều này không hề bất thường và tôi nghĩ thật lạ khi các bạn biến nó thành một câu chuyện lớn như vậy,” Vance nói.
“Tôi nghĩ thật tuyệt khi các tướng lĩnh và những người đứng đầu muốn đến Mỹ để gặp Bộ trưởng Chiến tranh hiện nay của chúng ta,” Trump nói tại Tòa Bạch Ốc vào thứ Năm, gợi ý rằng các tướng lĩnh sẽ “tham quan các địa điểm thiết bị” và “nói về những vũ khí mới nhất.”
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.