VietPressUSA (28/9/2025): Cuộc chiến về việc đóng cửa chính phủ đã khiến Đảng Dân chủ chỉ còn ít lựa chọn, và không lựa chọn nào là tốt.
Đối mặt với việc Tổng thống Trump từ chối đàm phán, họ có thể hoặc là nhượng bộ sau nhiều tuần lên tiếng cứng rắn và ủng hộ dự luật chi tiêu của Đảng Cộng hòa, hoặc là giữ vững lập trường phản đối và chứng kiến chính phủ đóng cửa.
Lựa chọn đầu tiên tiềm ẩn rủi ro chính trị, vì điều đó đồng nghĩa với việc gián tiếp ủng hộ chiến lược ngân sách đơn phương của Đảng Cộng hòa, trong khi chắc chắn sẽ vấp phải phản ứng dữ dội từ phe cấp tiến muốn Đảng Dân chủ đấu tranh quyết liệt chống lại Donald Trump.
Lựa chọn thứ hai lại đầy nguy hiểm về thực tiễn, bởi việc đóng cửa chính phủ chắc chắn sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế — điều mà Đảng Dân chủ đã nhiều lần viện dẫn trong lịch sử đối đầu với Đảng Cộng hòa để giữ cho chính phủ tiếp tục hoạt động.
Về lâu dài, điều đó có thể sẽ không quan trọng. Đảng Cộng hòa đang nắm toàn bộ quyền lực ở Washington, và trong lịch sử, cử tri thường quy trách nhiệm cho đảng cầm quyền về các lần chính phủ bị đóng cửa — một quan điểm có thể mang lại lợi thế cho Đảng Dân chủ trong một số cuộc bầu cử cấp bang quan trọng vào tháng 11, hoặc thậm chí trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm sau.
Thế khó cho lãnh đạo Dân chủ.
Trong ngắn hạn, cuộc tranh luận đang tạo ra thế khó cho lãnh đạo Đảng Dân chủ, khi họ vừa muốn kiên quyết chống lại Trump và chương trình nghị sự của ông — đặc biệt là cắt giảm y tế — vừa không muốn tiếp tay cho nỗ lực liên tục của chính quyền nhằm cắt gọn bộ máy liên bang.
“Mọi lựa chọn đều không tốt,” một trợ lý Thượng viện của Đảng Dân chủ nói, cho rằng việc Lãnh đạo Thiểu số Chuck Schumer (D-N.Y.) ủng hộ dự luật chi tiêu của GOP hồi tháng Ba đã đặt họ vào thế bất lợi hiện tại. “Điều đó khiến nhiều người trong phe bất ngờ, và bây giờ họ cảm thấy phải gỡ lại và làm hài lòng cơ sở ủng hộ.”
Người này còn nói: “Nó càng tệ hơn vì rõ ràng Đảng Cộng hòa muốn chính phủ đóng cửa. Trump muốn như vậy. Ông ấy thoải mái, thậm chí vui mừng nếu điều đó xảy ra. Tôi không thấy lựa chọn tốt nào khi phía bên kia lại chủ động muốn điều đó.”
Thời hạn cận kề
Dù Hạ viện Cộng hòa đã thông qua một dự luật tạm thời để ngăn chặn việc đóng cửa, GOP vẫn cần ít nhất tám phiếu từ Thượng nghị sĩ Dân chủ — trong trường hợp Thượng nghị sĩ Rand Paul (R-Ky.) tiếp tục phản đối.
Khi thời hạn đến tối thứ Ba đang đến gần, Đảng Dân chủ rơi vào thế khó khi phải đảm nhận một vai trò họ ít khi có: Đảng đưa ra yêu sách trong cuộc chiến ngân sách.
Schumer và Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries (D-N.Y.) kiên quyết tuyên bố Cộng hòa sẽ không có được sự ủng hộ từ Dân chủ nếu không hành động để gia hạn trợ cấp Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA), vốn sẽ hết hạn vào cuối năm nay — một yêu cầu mà Đảng Cộng hòa coi là không thể chấp nhận.
Chiến thuật gây sức ép.
Chính quyền Trump tuần này còn cho thấy họ có kế hoạch khiến việc thiếu hụt ngân sách trở nên đau đớn nhất có thể đối với phe thiểu số.
Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) Russell Vought tiết lộ trong một bản ghi nhớ rằng chính quyền đang tính đến việc sa thải hàng loạt nhân viên liên bang nếu chính phủ đóng cửa, thay vì chỉ cho họ nghỉ phép không lương như thông lệ trước đây.
Động thái này được thiết kế nhằm ép Đảng Dân chủ ủng hộ dự luật “sạch” của GOP, vốn sẽ tài trợ cho chính phủ đến cuối tháng 11 với mức chi tiêu gần như hiện tại. Tuy nhiên, Dân chủ không coi mối đe dọa này là nghiêm túc, và cho rằng với cách tiếp cận gần đây của chính quyền Trump, khả năng đóng cửa là rất thật.
Jim Manley, cựu trợ lý của Lãnh đạo Thượng viện Harry Reid (D-Nev.) và Thượng nghị sĩ Ted Kennedy (D-Mass.), nhận định: “Với cách chính quyền đang xử lý, tôi không nghĩ Đảng Dân chủ có lựa chọn nào khác ngoài việc chiến đấu đến cùng.”
Nội bộ Dân chủ và những chia rẽ tiềm ẩn.
Câu hỏi đặt ra trong những ngày gần đây là liệu Đảng Dân chủ có giữ được sự đoàn kết xuyên suốt cuộc chiến ngân sách lần này hay không, đặc biệt sau trận chiến hồi tháng Ba, khi chín Thượng nghị sĩ Dân chủ cùng Schumer ủng hộ dự luật Cộng hòa (GOP), coi đó là “cái xấu ít hơn” so với việc chính phủ đóng cửa.
Một số thượng nghị sĩ Dân chủ, như Jeanne Shaheen (D-N.H.), đang bày tỏ lo ngại tương tự về tác hại của việc đóng cửa và thúc đẩy một thỏa hiệp. Nhưng bất kỳ thỏa thuận nào cũng sẽ đòi hỏi ít nhất tám thượng nghị sĩ Dân chủ đứng về phía GOP.
Trong khi đó, các lãnh đạo của cả hai đảng vẫn bám chặt vào quan điểm riêng, nhất là sau khi Trump hủy bỏ một cuộc họp lưỡng đảng vào tuần trước, chỉ một ngày sau khi đồng ý tham dự. Quyết định này, cùng việc lãnh đạo GOP ở Hạ viện hủy bỏ các cuộc bỏ phiếu trong hai ngày cuối trước hạn chót, đã khiến Đảng Dân chủ cáo buộc GOP chủ đích dẫn đến việc chính phủ đóng cửa.
Căng thẳng leo thang
Chuyến thăm của Trump đến giải golf Ryder Cup ở Long Island vào thứ Sáu chỉ khiến những cáo buộc này thêm căng thẳng.
Jeffries phát biểu tại Quốc hội: “Ông ấy không có thời gian gặp lãnh đạo Dân chủ để giải quyết ngân sách và khủng hoảng y tế do Đảng Cộng hòa gây ra, nhưng lại đi dự sự kiện golf? Thật là quá đáng. Đó là vì Đảng Cộng hòa muốn chính phủ đóng cửa.”
Khác biệt giữa Hạ viện và Thượng viện
Ở Hạ viện, tình thế khó xử ít nghiêm trọng hơn cho Đảng Dân chủ. Dưới sự lãnh đạo của Jeffries, họ gần như nhất trí phản đối dự luật ngân sách của GOP hồi tháng Ba, cho rằng mức chi tiêu quá thấp để bảo vệ trẻ em, cựu chiến binh và các nhóm dễ tổn thương khác.
Do đó, không có gì bất ngờ khi tháng này họ tiếp tục phản đối dự luật tương tự và bác bỏ lập luận của GOP rằng đó là dự luật “sạch.”
Jeffries nói: “Nếu họ tiếp tục áp dụng một chính sách được thông qua ở Hạ viện chỉ với phiếu của phe mình, thì làm sao gọi là sạch? Nó bẩn chứ, nó không lưỡng đảng mà chỉ mang tính đảng phái.”
Ngược lại, Thượng viện Dân chủ lại có nhiều toan tính khác, vì họ nắm trong tay quyền filibuster và phiếu bầu của họ quyết định thành bại của dự luật. Việc Schumer ủng hộ dự luật chi tiêu hồi tháng Ba chỉ khiến tình hình thêm rắc rối, làm dấy lên cáo buộc ông thay đổi lập trường vì lợi ích chính trị.
Nhưng theo một số ý kiến, Đảng Dân chủ không có nhiều cơ hội để khẳng định sức mạnh, nhất là sau khi GOP đơn phương thông qua “dự luật vĩ đại” của Trump và gói cắt giảm ngân sách, khiến phe thiểu số càng tức giận.
“Mọi chuyện do GOP gây ra khi từ chối làm việc theo hướng lưỡng đảng. Họ đã ép Dân chủ vào thế này,” một cựu trợ lý Dân chủ nhận định. “Nếu không phải lúc này, thì sẽ chẳng còn lúc nào khác.”
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.