VietPress USA (08/8/2025): Tổng thống Trump được cho là đã ký một chỉ thị yêu cầu Ngũ Giác Đài bắt đầu sử dụng lực lượng quân sự chống lại một số băng đảng ma túy đã được chỉ định là tổ chức khủng bố nước ngoài.
Hạnh Dương
www.Vietpressusa.us
Tờ The New York Times đưa tin Trump đã bí mật ký chỉ thị này, qua đó đưa ra cơ sở pháp lý cho các hoạt động quân sự tiềm tàng nhằm vào các tổ chức tội phạm này.
Theo The Times, các quan chức quân đội Mỹ đã bắt đầu lên kế hoạch về cách thức quân đội có thể tấn công các băng đảng này. Tuy nhiên, bất kỳ cuộc tấn công đơn phương nào nhằm vào các nhóm này cũng có thể làm phát sinh vấn đề pháp lý nếu dẫn đến việc giết hại những người không gây ra mối đe dọa sắp xảy ra hoặc không tham gia vào một cuộc xung đột đã được Quốc hội cho phép sử dụng vũ lực quân sự.
“Ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Trump là bảo vệ quê hương, đó là lý do ông thực hiện bước đi táo bạo khi chỉ định một số băng đảng và nhóm tội phạm là tổ chức khủng bố nước ngoài,” phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Anna Kelly cho biết trong tuyên bố gửi The Hill.
Ngay khi nhậm chức, Trump đã ban hành lệnh hành pháp chỉ định một số băng đảng ma túy là tổ chức khủng bố nước ngoài, qua đó cung cấp thêm các công cụ thực thi pháp luật để mạnh tay trấn áp hoạt động của chúng.
Vào tháng 5, Trump xác nhận rằng ông đã đề nghị gửi quân đội Mỹ sang Mexico để chống lại các băng đảng ma túy, nhưng đã bị Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum Pardo từ chối.
“Chúng ta có thể hợp tác. Chúng ta có thể cùng làm việc. Nhưng các bạn ở lãnh thổ của các bạn, còn chúng tôi ở lãnh thổ của chúng tôi,” bà Sheinbaum khi đó nói. “Chúng ta có thể chia sẻ thông tin, nhưng sẽ không bao giờ chấp nhận sự hiện diện của quân đội Mỹ trên lãnh thổ của chúng tôi.”
Mexico bác bỏ việc cho phép lực lượng Mỹ vào nước này!
Tổng thống Mexico hôm thứ Sáu tuyên bố sẽ không cho phép lực lượng Mỹ tiến vào lãnh thổ sau các thông tin rằng Tổng thống Trump đã chỉ đạo quân đội chiến đấu chống lại các băng đảng ma túy ở những quốc gia khác bị liệt vào danh sách các tổ chức khủng bố nước ngoài.
“Hoa Kỳ sẽ không đến Mexico với quân đội. Chúng tôi hợp tác, chúng tôi phối hợp, nhưng sẽ không có chuyện xâm lược. Điều đó đã bị loại trừ, hoàn toàn bị loại trừ,” Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum nói với tờ New York Times.
“Điều này không nằm trong bất kỳ thỏa thuận nào, thậm chí còn cách rất xa. Mỗi khi vấn đề này được đưa ra, chúng tôi luôn nói ‘không’.”
Tờ New York Times đưa tin Trump đã ký chỉ thị này một cách bí mật, tạo cơ sở pháp lý cho khả năng tiến hành các hoạt động quân sự nhằm vào các tổ chức tội phạm. Báo này cũng cho biết các quan chức quân sự Mỹ đã bắt đầu lập kế hoạch cho cách thức quân đội có thể tấn công các băng đảng.
Bất kỳ cuộc tấn công đơn phương nào nhằm vào các băng đảng bị coi là khủng bố cũng có thể gây ra vấn đề pháp lý nếu những người bị giết không tạo ra mối đe dọa sắp xảy ra hoặc không thuộc một cuộc xung đột đã được Quốc hội cho phép hành động quân sự.
Người phát ngôn Tòa Bạch Ốc Anna Kelly nói với The Hill: “Ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Trump là bảo vệ đất nước, đó là lý do ông đã thực hiện bước đi táo bạo khi chỉ định một số băng đảng và nhóm tội phạm là các tổ chức khủng bố nước ngoài.”
Vào tháng 5, chính quyền Trump đã đề nghị đưa quân đội Mỹ vào lãnh thổ Mexico để chiến đấu chống các băng đảng. Trước đó, vào ngày 20 tháng 1, Trump đã ký sắc lệnh hành pháp chỉ định nhiều băng nhóm như Mara Salvatrucha (MS-13), Cartel de Sinaloa, Cartel de Jalisco Nueva Generación, Carteles Unidos, Cartel del Noreste, Cartel del Golfo và La Nueva Familia Michoacana là các tổ chức khủng bố.
Bà Sheinbaum đã bác bỏ đề nghị này, đồng thời khẳng định Mexico sẽ hợp tác với các cơ quan chức năng Mỹ trong việc chia sẻ thông tin tình báo.
Thượng nghị sĩ Tom Cotton (Cộng hòa, Arkansas), thành viên Ủy ban Quân vụ, viết trên X: “Các băng đảng ma túy Mexico nguy hiểm và sát nhân chẳng khác gì các tổ chức khủng bố. Tôi từ lâu đã kêu gọi Mỹ trực tiếp tấn công các băng đảng này. Đây là quyết định tuyệt vời của Tổng thống Trump và Bộ trưởng Quốc phòng.”
Từ khi đắc cử tổng thống năm 2024, bà Sheinbaum đã mạnh tay trấn áp các băng đảng, đặc biệt là Cartel de Sinaloa. Tháng 7 vừa qua, nhà chức trách Mexico báo cáo số lượng fentanyl bị thu giữ đã giảm đáng kể.
Tòa phúc thẩm hủy lệnh khinh thường tòa án của thẩm phán Boasberg đối với các quan chức chính quyền Trump.
Một hội đồng tòa phúc thẩm liên bang đã bỏ phiếu với tỷ lệ 2-1 vào thứ Sáu hôm nay để hủy bỏ phán quyết có khả năng truy tố hình sự các quan chức chính quyền Trump vì không tuân theo lệnh của một thẩm phán yêu cầu dừng các chuyến bay trục xuất hướng đến El Salvador.
Tòa Phúc thẩm Khu vực Columbia (D.C. Circuit) phán quyết rằng chính quyền có quyền can thiệp vì nỗ lực của Thẩm phán Liên bang James Boasberg nhằm trừng phạt các quan chức đã làm dấy lên những lo ngại nghiêm trọng.
“Lệnh đó buộc một nhánh quyền lực ngang hàng phải lựa chọn giữa việc khuất phục trước một lệnh tư pháp bất hợp pháp hoặc khiến các quan chức của mình bị truy tố đáng ngờ,” Thẩm phán Neomi Rao viết. Rao là người bỏ phiếu đa số và được bổ nhiệm bởi Trump, cùng với Thẩm phán Gregory Katsas, cũng do Trump bổ nhiệm.
Thẩm phán Cornelia Pillard, được cựu Tổng thống Obama bổ nhiệm, đã phản đối quyết định này. Bà ca ngợi Boasberg vì “sự khéo léo và khôn ngoan” trong việc xử lý vụ án, vốn đã làm dấy lên lời đe dọa luận tội từ Trump và làn sóng chỉ trích từ người ủng hộ ông.
“Ngay cả khi đối mặt với những gì ông cho là trì hoãn, né tránh và phớt lờ hoàn toàn quyền tài phán và các lệnh của mình, ông vẫn giữ được sự điềm tĩnh,” Pillard viết.
“Đa số đã gây tổn hại nghiêm trọng đến một thẩm phán gương mẫu bằng cách vượt quá giới hạn để lật đổ nỗ lực bảo vệ quyền lực tư pháp mà chúng ta cùng chia sẻ,” bà tiếp tục.
Thẩm phán Boasberg từng trở thành tâm điểm khi được phân công vụ kiện đầu tiên sau khi Trump viện dẫn Đạo luật Người nước ngoài thù địch (Alien Enemies Act) vào tháng Ba để nhanh chóng trục xuất những người Venezuela bị cáo buộc là thành viên băng đảng đến một nhà tù nổi tiếng ở El Salvador.
Tại một phiên điều trần khẩn cấp vào thứ Bảy hôm đó, Boasberg đã ra lệnh cho chính quyền dừng mọi chuyến bay đang trên đường trục xuất người di cư theo đạo luật này. Lệnh này sau đó bị Tòa án Tối cao hủy bỏ, nhưng Boasberg vẫn cáo buộc chính quyền cố tình không tuân theo và tìm cách buộc các quan chức chịu trách nhiệm.
“Hiến pháp không chấp nhận việc cố tình không tuân theo lệnh của tòa án – đặc biệt là bởi các quan chức chính phủ, những người đã tuyên thệ bảo vệ hiến pháp,” Boasberg viết trong phán quyết khinh thường tòa án. Ông là người được Obama bổ nhiệm.
Tòa D.C. Circuit đã tạm dừng quy trình khinh thường trong khi xem xét kháng cáo của chính quyền, bằng một “lệnh tạm hoãn hành chính” – thường chỉ kéo dài ngắn. Tuy nhiên, lệnh này đã tồn tại từ tháng Tư.
Trong thời gian đó, một người tố cáo tại Bộ Tư pháp đã lên tiếng, cáo buộc Emil Bove – khi đó là quan chức cấp ba tại Bộ – từng gợi ý về việc phớt lờ bất kỳ lệnh cấm nào của tòa về việc sử dụng Đạo luật Người nước ngoài thù địch, thậm chí nói rằng họ có thể phải nói với tòa: “f‑‑‑ you” (Đ. Má mày).
Đơn tố cáo của Erez Reuveni còn đề cập đến nhiều trường hợp khác cho thấy các quan chức Bộ Tư pháp có dấu hiệu phớt lờ lệnh của Boasberg, bao gồm luật sư Drew Ensign nói với tòa rằng anh ta “không biết” liệu các chuyến bay có cất cánh trong 24-48 giờ tới hay không.
“Anh ta biết họ đang bị trục xuất,” Reuveni nhắn cho một đồng nghiệp trong lúc điều trần, khẳng định Ensign biết rõ “về các chuyến bay.”
Người đồng nghiệp đồng tình: “Anh ta biết có kế hoạch trục xuất theo Đạo luật AEA trong vòng 24 giờ tới.”
Và nói thêm: “Câu hỏi là liệu Drew có thoát khỏi việc bị trừng phạt hay không.”
Bove, người gần đây đã được Thượng viện phê chuẩn làm thẩm phán tại Tòa phúc thẩm liên bang khu vực 3, đã né tránh các câu hỏi về việc có sử dụng từ ngữ thô tục hay không trong phiên điều trần xác nhận.
“Tôi chắc chắn từng nói những lời khuyến khích luật sư của Bộ đấu tranh mạnh mẽ cho những lập trường chính đáng,” Bove trả lời khi được hỏi về việc có ủng hộ việc chống lại lệnh của tòa hay không.
“Tôi chắc chắn đã nhấn mạnh tầm quan trọng của chiến dịch sắp tới,” ông nói thêm về các chuyến bay theo Đạo luật Người nước ngoài thù địch.
Sự chậm trễ kéo dài trong việc ra quyết định đã bị một số thành viên Quốc hội chỉ trích, cho rằng điều này che chắn cho Bove khỏi những câu hỏi khó trong quá trình xác nhận chức thẩm phán.
“Rất khó để hiểu tại sao một lệnh tạm hoãn hành chính kéo dài như vậy – vốn được đưa ra để ‘tòa có đủ thời gian xem xét kiến nghị khẩn cấp’ – lại có thể được biện minh,” Thượng nghị sĩ Sheldon Whitehouse (D-RI) và Richard Blumenthal (D-CT) viết trong thư gửi Chánh án, đặt câu hỏi liệu động cơ chính trị có đứng sau việc trì hoãn này không.
“Xét đến mối liên quan rõ ràng giữa kết quả cuộc điều tra khinh thường này với tư cách thẩm phán của ông Bove, thời điểm và độ dài bất thường của lệnh tạm hoãn khiến người ta phải nghi ngờ liệu nó có nhằm né tránh việc điều tra trung thực trong khi quá trình xác nhận đang diễn ra.”
Vụ kiện về việc Trump sử dụng Đạo luật Người nước ngoài thù địch vẫn đang tiếp tục tại tòa của Boasberg, nhưng tương lai không rõ ràng vì những người di cư bị trục xuất đã được thả khỏi nhà tù El Salvador và chuyển đến Venezuela trong một cuộc trao đổi tù nhân quy mô lớn.
Liên đoàn Tự do Dân sự Hoa Kỳ (ACLU), đại diện cho những người di cư, cho biết trong bản cập nhật gửi Boasberg hôm thứ Năm rằng nhiều người Venezuela vẫn muốn tiếp tục vụ kiện để trở lại Hoa Kỳ.
Bộ Tư pháp mở cuộc điều tra Văn phòng Tổng Chưởng lý New York Letitia James
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã mở cuộc điều tra đối với Văn phòng Tổng Chưởng lý New York Letitia James (D) — công tố viên hàng đầu của bang, người từng thắng kiện trong vụ án dân sự gian lận chống lại Tổng thống Trump.
Cuộc điều tra do các công tố viên liên bang, thuộc Văn phòng Công tố quận Bắc New York, tiến hành. Trong tuần này, họ đã ban hành hai trát đòi tài liệu liên quan đến vụ James kiện Tổ chức Trump cũng như một vụ kiện khác chống lại Hiệp hội Súng trường Quốc gia (NRA).
Ngoài ra, hôm thứ Sáu, Bộ Tư pháp bổ nhiệm Ed Martin điều tra một vụ việc trước đây do Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang (FHFA) chuyển giao, cáo buộc James khai báo một căn nhà ở Virginia là nơi cư trú chính để được hưởng điều kiện vay ưu đãi hơn. Nhiều nguồn tin cho biết Martin cũng được giao xử lý những cáo buộc tương tự nhằm vào Thượng nghị sĩ Adam Schiff (D-California).
Luật sư của James xác nhận các cuộc điều tra, gọi đây là hành vi “vũ khí hóa” Bộ Tư pháp để nhắm vào một đối thủ của Trump.
“Điều tra vụ kiện gian lận mà Tổng Chưởng lý James đã thắng trước Tổng thống Trump và các doanh nghiệp của ông ấy chính là ví dụ trắng trợn và tuyệt vọng nhất về chiến dịch trả đũa chính trị của chính quyền này,” luật sư Abbe Lowell tuyên bố.
Lowell nói thêm: “Biến Bộ Tư pháp thành công cụ để trừng phạt một quan chức dân cử vì đã làm công việc của mình là một hành động tấn công pháp quyền và là sự leo thang nguy hiểm từ phía chính quyền này. Nếu các công tố viên thực hiện thủ đoạn sai trái này và thực sự muốn tìm sự thật, chúng tôi sẵn sàng đưa ra bằng chứng và luật pháp.”
James đã giành chiến thắng lớn trong vụ kiện dân sự chống Trump, khi thẩm phán ra phán quyết phạt Tổ chức Trump gần nửa tỷ USD vì định giá tài sản cao hơn thực tế.
Nhiều nguồn tin cũng cho biết một trát đòi khác đã được gửi tới văn phòng James liên quan đến vụ kiện bà chống NRA, cáo buộc tổ chức này quản lý sai quỹ từ thiện. Phán quyết trong vụ này buộc lãnh đạo NRA phải nộp phạt 6,35 triệu USD.
Bộ Tư pháp từ chối bình luận. Tờ The Hill đã liên hệ với Văn phòng Công tố quận Bắc New York để xin ý kiến.
James, được bầu làm Tổng Chưởng lý New York năm 2018, từ lâu là mục tiêu công kích của Trump. Bà nhiều lần đưa chính quyền ông ra tòa và thắng kiện ông cùng tổ chức của ông vì gian lận kinh doanh. Đầu năm 2024, tòa New York buộc Trump phải trả gần 355 triệu USD tiền phạt; văn phòng James cho biết cộng cả lãi, con số này sẽ vượt 450 triệu USD.
Ngoài các trát đòi hôm thứ Sáu 08/8, cuộc điều tra thế chấp do Martin dẫn dắt là một trong những vụ đầu tiên của ông với tư cách lãnh đạo “Nhóm Công tác về Vũ khí hóa” mới thành lập của Bộ Tư pháp, sau khi ông không được Thượng viện phê chuẩn làm Công tố viên liên bang tại D.C.
FHFA lần đầu chuyển vụ của James sang cơ quan hình sự hồi tháng 4, cáo buộc bà về căn nhà ở Virginia và một bất động sản khác tại New York.
Lowell cũng bác bỏ cuộc điều tra này, lưu ý rằng Tổng Chưởng lý Texas Ken Paxton (R) cũng bị cáo buộc khai man ba căn nhà là nơi ở chính để hưởng lợi thế chấp.
“Việc bổ nhiệm Ed Martin — người cực đoan đến mức không được chính các Thượng nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ để trở thành Công tố viên liên bang — cho thấy rõ ràng đây là cuộc điều tra dàn dựng nhằm trả đũa chính trị,” ông nói.
“Như chúng tôi đã viết cho Tổng Chưởng lý Pam Bondi, bất kỳ cuộc điều tra khách quan nào cũng sẽ kết luận bà James không vi phạm luật khi quản lý tài sản của mình. Nhưng cần tự hỏi tại sao bà Bondi lại không đưa Tổng Chưởng lý Texas Ken Paxton vào phạm vi điều tra. Liệu ông Martin có điều tra cáo buộc gian lận thế chấp liên quan tới ông Paxton hay không, hay chuyện đó sẽ bị bỏ qua vì ông không được phép xem xét hành vi của các thành viên Cộng hòa?”
Văn phòng Schiff chưa trả lời yêu cầu bình luận, nhưng trước đó thượng nghị sĩ này đã bác bỏ cáo buộc, cho rằng đó là sự bóp méo việc ông sở hữu hai căn nhà để phục vụ công việc.
“Căn cứ cho cáo buộc là tôi sở hữu một căn ở Maryland và một căn ở California. Chẳng có gì lạ — gần như tất cả nghị sĩ Quốc hội đều sở hữu hoặc thuê nhiều hơn một căn nhà vì chúng tôi phải làm việc ở cả hai bờ,” Schiff nói trong một video hồi tháng 7.
“Ông ta đang dùng việc tôi sở hữu hai căn nhà để dựng nên cáo buộc gian lận thế chấp. Thực chất, đây là Donald Trump đang tìm cách trả đũa chính trị,” ông nói thêm, đồng thời lưu ý rằng động thái này diễn ra trong lúc Trump chịu áp lực phải công bố hồ sơ về Epstein.
Trump chỉ trích Duncan vì chuyển sang Đảng Dân chủ!
Donald Trump đã công kích cựu Phó Thống đốc bang Georgia Geoff Duncan vì gia nhập Đảng Dân chủ và rời bỏ Đảng Cộng hòa, gọi ông là “kẻ thất bại hoàn toàn” vì quyết định này.
Trong một bài đăng sớm hôm thứ Sáu 08/8 trên Truth Social, Trump nói rằng Duncan không còn được chào đón trong Đảng Cộng hòa vì tất cả những gì ông ta làm chỉ là phàn nàn.
“Cựu Phó Thống đốc thất bại Geoff Duncan của Georgia là một kẻ thất bại hoàn toàn. Chưa bao giờ làm được việc gì, tất cả những gì ông ta làm chỉ là phàn nàn,” Trump viết. “Chúng tôi không muốn ông ta trong Đảng Cộng hòa nữa, nên tôi được biết ông ta đã trở thành Đảng viên Dân chủ.”
Ông bổ sung: “Tốt thôi Geoff. Anh thậm chí chẳng có cơ hội đâu!!!”
Hôm thứ Ba, Duncan đã chia sẻ một bài bình luận trên Atlanta Journal-Constitution, nói rằng việc chuyển đảng đã được ấp ủ từ lâu. Cựu phó thống đốc cho biết hành trình trở thành đảng viên Dân chủ của ông bắt đầu khi Trump tìm cách “đánh cắp” cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 — một hành động mà ông đã lên án vào thời điểm đó.
Ông nói thời gian phục vụ trong chính quyền đã dạy ông rằng cách tốt nhất để “yêu thương hàng xóm” là thông qua chính sách công.
Trong bài viết, Duncan chỉ trích dự luật thuế và chi tiêu tiêu biểu của Trump, cho rằng nó sẽ khiến quỹ Medicaid “rơi vào cảnh hỗn loạn”. Ông cũng phản đối việc cắt giảm ngân sách cho Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) và tác động của nó trong việc ngăn trẻ em bị đói ở trường.
Ngoài ra, ông lên án chính sách nhập cư của chính quyền Trump, cho rằng chúng “trở thành bài học về cách không nên yêu thương hàng xóm của mình”.
Duncan đã ủng hộ chiến dịch tranh cử của cựu Phó Tổng thống Kamala Harris trong cuộc bầu cử tổng thống 2024 và phát biểu tại Đại hội Toàn quốc Đảng Dân chủ vào tháng 8. Sau đó, ông bị khai trừ khỏi Đảng Cộng hòa bang Georgia.
Thuế quan mới của Trump có hiệu lực khi kinh tế Mỹ căng thẳng.
Theo AP, Tổng thống Donald Trump bắt đầu áp thuế nhập khẩu cao hơn đối với hàng hóa từ hàng chục quốc gia vào thứ Năm07/8, đúng lúc những tác động kinh tế từ các đe dọa thuế quan kéo dài nhiều tháng của ông bắt đầu gây tổn hại rõ rệt đến kinh tế Mỹ.
Ngay sau nửa đêm, hàng hóa từ hơn 60 quốc gia và Liên minh châu Âu (EU) phải chịu thuế suất từ 10% trở lên. Hàng từ EU, Nhật Bản và Hàn Quốc bị áp thuế 15%, trong khi nhập khẩu từ Đài Loan, Việt Nam và Bangladesh chịu thuế 20%. Trump cũng kỳ vọng EU, Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ đầu tư hàng trăm tỷ USD vào Mỹ.
“Tôi nghĩ tăng trưởng sẽ chưa từng có tiền lệ,” Trump nói hôm thứ Tư. Ông cho biết Mỹ đang “thu hàng trăm tỷ USD từ thuế quan,” nhưng không đưa ra con số cụ thể vì “chúng tôi còn chưa biết con số cuối cùng” liên quan đến mức thuế.
Bất chấp sự thiếu chắc chắn, Tòa Bạch Ốc tin rằng việc bắt đầu áp thuế sẽ mang lại sự rõ ràng cho con đường của nền kinh tế lớn nhất thế giới. Khi các doanh nghiệp đã hiểu hướng đi của Mỹ, chính quyền Cộng hòa tin rằng có thể thúc đẩy đầu tư mới và khởi động lại tuyển dụng để tái cân bằng nước Mỹ như một cường quốc sản xuất.
Tuy nhiên, cho đến nay đã xuất hiện những dấu hiệu thiệt hại tự gây ra, khi doanh nghiệp và người tiêu dùng chuẩn bị đối mặt với tác động của loại thuế mới này.
Nguy cơ xói mòn kinh tế.
Việc tuyển dụng bắt đầu chững lại, áp lực lạm phát tăng và giá nhà ở các thị trường trọng điểm giảm sau khi đợt áp thuế đầu tiên được triển khai hồi tháng 4, theo John Silvia, Giám đốc điều hành Dynamic Economic Strategy.
“Một nền kinh tế kém hiệu quả hơn thì cần ít lao động hơn,” Silvia nói. “Chưa hết, giá cả tăng vì thuế quan cao khiến đồng lương thực tế của người lao động giảm. Nền kinh tế đã kém năng suất hơn và doanh nghiệp không thể trả mức lương thực tế như trước. Hành động đều có hậu quả.”
Nhiều nhà kinh tế cảnh báo nguy cơ nền kinh tế Mỹ sẽ bị xói mòn dần và suy sụp.
“Giống như có cát mịn lọt vào bánh răng máy, làm mọi thứ chậm lại,” Brad Jensen, giáo sư tại Đại học Georgetown, nhận định.
Trump quảng bá thuế quan như một cách giảm thâm hụt thương mại lâu năm của Mỹ. Nhưng các nhà nhập khẩu đã tìm cách né thuế bằng cách tăng nhập hàng trước khi thuế có hiệu lực. Kết quả là thâm hụt thương mại 582,7 tỷ USD trong nửa đầu năm nay cao hơn 38% so với năm 2024. Tổng chi tiêu xây dựng giảm 2,9% so với cùng kỳ năm trước.
Tác động kinh tế không chỉ giới hạn ở Mỹ.
Tại Đức — quốc gia xuất khẩu 10% hàng hóa sang Mỹ — sản lượng công nghiệp giảm 1,9% trong tháng 6 khi các đợt thuế trước đó của Trump bắt đầu có hiệu lực. “Thuế quan mới rõ ràng sẽ đè nặng lên tăng trưởng kinh tế,” Carsten Brzeski, Giám đốc kinh tế vĩ mô toàn cầu của ngân hàng ING, cho biết.
Ấn Độ và Thụy Sĩ thất vọng.
Quá trình chuẩn bị cho ngày áp thuế thứ Năm 07/8 phản ánh phong cách thiếu nhất quán của Trump: áp dụng, thu hồi, trì hoãn, tăng, áp bằng thư hoặc đàm phán lại.
Hôm thứ Tư, Trump tuyên bố áp thêm thuế 25% đối với Ấn Độ vì nước này mua dầu Nga, nâng tổng mức thuế nhập khẩu lên 50%.
Một nhóm xuất khẩu hàng đầu của Ấn Độ cho biết động thái này sẽ ảnh hưởng tới gần 55% lượng hàng xuất khẩu sang Mỹ, khiến họ mất khách hàng lâu năm.
“Không thể hấp thụ chi phí tăng đột ngột này. Biên lợi nhuận vốn đã mỏng,” S.C. Ralhan, Chủ tịch Liên đoàn Tổ chức Xuất khẩu Ấn Độ, nói.
Tại Thụy Sĩ, Hội đồng Liên bang dự kiến họp hôm thứ Năm sau khi Tổng thống Karin Keller-Sutter và các quan chức khác trở về từ chuyến đi khẩn cấp tới Washington nhằm tránh thuế 39% của Mỹ đối với hàng hóa Thụy Sĩ — nhưng thất bại.
Thuế nhập khẩu vẫn sẽ áp dụng cho dược phẩm, và Trump tuyên bố áp thuế 100% với chip máy tính. Điều này có thể khiến kinh tế Mỹ rơi vào trạng thái “đình trệ chờ đợi” tác động.
Thị trường chứng khoán vẫn vững
Việc Trump sử dụng đạo luật năm 1977 để tuyên bố tình trạng khẩn cấp kinh tế nhằm áp thuế đang bị kiện. Ngay cả những người từng làm việc với Trump trong nhiệm kỳ đầu cũng hoài nghi, như Paul Ryan, cựu Chủ tịch Hạ viện, Dân biểu Cộng hòa Wisconsin.
“Chẳng có lý do gì cho việc này ngoài việc tổng thống muốn tăng thuế theo ý thích và quan điểm của mình,” Ryan nói với CNBC hôm thứ Tư.
Trump nhận thức được rủi ro tòa án có thể hủy bỏ thuế quan. Trên Truth Social, ông viết: “ĐIỀU DUY NHẤT CÓ THỂ NGĂN CẢN SỰ VĨ ĐẠI CỦA NƯỚC MỸ LÀ MỘT TÒA ÁN CỰC TẢ MUỐN THẤY ĐẤT NƯỚC CHÚNG TA THẤT BẠI!”
Thị trường chứng khoán vẫn ổn định giữa “cơn bão” thuế quan, với chỉ số S&P 500 tăng hơn 25% so với mức thấp hồi tháng 4. Sự phục hồi này, cộng với giảm thuế thu nhập từ gói thuế và chi tiêu mà Trump ký ngày 4/7, khiến Tòa Bạch Ốc tin rằng tăng trưởng sẽ tăng tốc trong những tháng tới.
Trên thị trường tài chính toàn cầu, các chỉ số chứng khoán ở hầu hết châu Âu và châu Á tăng, trong khi phố Wall giảm nhẹ.
Nhưng Brzeski của ING cảnh báo: “Dù thị trường tài chính dường như đã tê liệt trước các thông báo thuế quan, đừng quên rằng tác động bất lợi của chúng lên nền kinh tế sẽ dần dần bộc lộ.”
Trump kỳ vọng một cú bùng nổ kinh tế. Cử tri Mỹ và phần còn lại của thế giới thì chờ đợi trong lo lắng.
“Chỉ có một người có thể thản nhiên trước sự bất ổn mà ông ấy tạo ra, đó là Donald Trump,” Rachel West, nghiên cứu viên cấp cao tại The Century Foundation — từng làm việc về chính sách lao động trong Tòa Bạch Ốc thời Biden — nhận xét. “Phần còn lại của người Mỹ thì đã phải trả giá cho sự bất ổn đó.”
Thủ tướng Ấn Độ Modi chia sẻ “cuộc gọi tốt” với “người bạn” Putin sau thuế quan của Trump
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi vào thứ Sáu 08/8 cho biết ông đã có “một cuộc trò chuyện rất tốt và chi tiết với người bạn, Tổng thống Putin,” trong bối cảnh Tổng thống Trump đã tăng cường đe dọa áp thuế trong tuần này đối với New Delhi vì việc mua dầu của Nga.
Modi, trong một bài đăng trên mạng xã hội X, cũng nói rằng ông đã cảm ơn tổng thống Nga về những cập nhật mới nhất về chiến tranh ở Ukraine.
“Chúng tôi cũng đã xem xét tiến triển trong chương trình nghị sự song phương, và khẳng định lại cam kết làm sâu sắc hơn nữa Quan hệ Đối tác Chiến lược Đặc biệt và Đặc quyền giữa Ấn Độ và Nga. Tôi mong được đón tiếp Tổng thống Putin tại Ấn Độ vào cuối năm nay,” nhà lãnh đạo Ấn Độ cho biết.
Vào thứ Tư, Trump thông báo ông sẽ tăng thuế quan lên 25% đối với Ấn Độ vì việc mua dầu Nga, nâng tổng mức thuế mà ông áp đặt lên New Delhi lên 50%. Mức tăng 25% này là trên mức thuế “đáp trả” 25% mà Trump đã công bố tuần trước và dự kiến có hiệu lực vào thứ Năm.
Ấn Độ vẫn kiên định, gây căng thẳng trong quan hệ với Mỹ, một đồng minh then chốt chống lại Trung Quốc, cũng như trong mối quan hệ cá nhân gần gũi giữa Trump và Modi.
Trump nói về Ấn Độ trong một cuộc phỏng vấn với CNBC vào thứ Ba:
“Họ đang mua dầu Nga, họ đang tiếp nhiên liệu cho máy chiến tranh. Và nếu họ làm vậy, tôi sẽ không vui.”
Ấn Độ đã đáp trả bằng cáo buộc sự đạo đức giả của Mỹ; các chính quyền Mỹ trước đây đã khuyến khích thương mại năng lượng Ấn Độ-Nga nhằm ổn định thị trường toàn cầu, và cả Mỹ lẫn châu Âu vẫn tiếp tục chi hàng tỷ đô la cho năng lượng và hàng hóa Nga.
Ấn Độ cũng cho rằng năng lượng Nga rất quan trọng để đảm bảo nguồn cung trong nước ổn định.
Trong bối cảnh này, việc nhắm mục tiêu vào Ấn Độ là không chính đáng và phi lý,” một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho biết trong tuyên bố hôm thứ Hai, đáp lại các đe dọa thuế quan của Trump.
“Như bất kỳ nền kinh tế lớn nào, Ấn Độ sẽ thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích quốc gia và an ninh kinh tế của mình,” tuyên bố cho biết thêm.
Mức thuế tăng thêm với Ấn Độ sẽ có hiệu lực vào cuối tháng này.
Tuy nhiên, Trump cũng đã đe dọa áp dụng “thuế quan thứ cấp” 100% rộng hơn đối với các quốc gia có giao dịch với Nga.
Một quan chức cấp cao Mỹ cho biết tuần này rằng các biện pháp trừng phạt bổ sung dự kiến sẽ được công bố vào thứ Sáu, mặc dù Trump đã nêu ý tưởng gặp trực tiếp Putin nếu ông sẵn sàng chấm dứt chiến tranh.
Đặc phái viên đặc biệt của Trump, Steve Witkoff, đã trở về từ các cuộc đàm phán với Putin ở Moscow tuần này với khuôn khổ đề xuất ngừng bắn, theo Ngoại trưởng Marco Rubio. Tính đến giữa tuần, Rubio cho biết Nga và Ukraine vẫn còn quá khác biệt để tổ chức cuộc gặp.
Tuy nhiên, cả quan chức Mỹ và Nga đều gợi ý rằng một hội nghị thượng đỉnh trực tiếp có thể diễn ra ngay trong tuần tới.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm thứ Tư nói rằng Nga có vẻ sẵn sàng đồng ý ngừng bắn hơn trước đây.
“Nga giờ dường như có xu hướng hơn về việc ngừng bắn — áp lực đang có hiệu quả,” Zelensky phát biểu trong bài diễn văn. “Nhưng điều quan trọng là đảm bảo họ không lừa dối ai về các chi tiết — không phải chúng ta, cũng không phải Mỹ.”
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
Hạnh Dương
www.Vietpressusa.us
