VietPress USA (29/7/2025): Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hôm thứ Tư 29/7 đã quyết định giữ nguyên lãi suất ngắn hạn ở mức 4,25% đến 4,5%, nhưng cuộc bỏ phiếu lần này ghi nhận sự bất đồng kép đầu tiên trong hơn 30 năm từ các thành viên trong ban điều hành Fed.
Chín thành viên của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) đã đồng ý giữ nguyên lãi suất.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Giám sát Michelle Bowman và Thống đốc Christopher Waller — cả hai đều đang được Tổng thống Trump cân nhắc đề cử thay Chủ tịch Fed Jerome Powell — đã bỏ phiếu ủng hộ giảm lãi suất, sau chiến dịch gây áp lực mạnh mẽ từ Tổng thống.
Đây là lần đầu tiên kể từ hơn 30 năm qua có hai thành viên của Hội đồng Thống đốc Fed (thường nhất trí tuyệt đối trong các cuộc bỏ phiếu) bất đồng công khai. Tất cả thành viên hội đồng này đều nằm trong FOMC, cùng với một số thành viên xoay vòng từ các ngân hàng dự trữ khu vực.
Powell đã cố gắng giảm nhẹ ý nghĩa của sự bất đồng này trong cuộc họp báo hôm thứ Tư, ca ngợi Bowman và Waller vì đã đưa ra lập luận rõ ràng và hợp lý cho quyết định của mình.
“Đây là một cuộc họp rất tốt, mọi người đã suy nghĩ kỹ và trình bày quan điểm rõ ràng,” Powell nói.
“Đa số cho rằng lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu, trong khi việc làm đã đạt mức tối đa — điều đó đòi hỏi lãi suất cần duy trì ở mức hạn chế vừa phải.”
“Nhưng chúng tôi có hai người bất đồng … bạn muốn có sự suy nghĩ độc lập, và hôm nay chúng tôi đã có điều đó.”
Cựu nhà phân tích Fed, Skanda Amarnath, viết trên mạng xã hội rằng sẽ có người “buộc tội Bowman và Waller là đảng phái, bị Trump gây áp lực”, nhưng cho rằng “họ luôn phân tích một cách phi đảng phái và xứng đáng được xem xét nghiêm túc.”
Việc giữ nguyên lãi suất lần này đúng như kỳ vọng của thị trường, với hợp đồng tương lai lãi suất cho rằng khả năng Fed giữ nguyên lên đến 96,9% ngay trước khi có quyết định.
Lạm phát bắt đầu tăng nhẹ trở lại, nhiều khả năng là hậu quả từ thuế quan trong cuộc chiến thương mại của Trump.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong tháng 6 tăng lên mức 2,7%/năm, so với 2,4% vào tháng 5.
Chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) trong tháng 5 nhích lên 2,3%, từ 2,2% trong tháng 4.
Các nhà kinh tế cho rằng điều này là do doanh nghiệp chuyển phần chi phí tăng từ thuế quan sang người tiêu dùng — đặc biệt trong các mặt hàng điện tử, nội thất và quần áo.
Powell nói rằng nếu không có thuế nhập khẩu từ Trump, Fed đã bắt đầu cắt giảm lãi suất.
“Chúng ta vẫn đang ở giai đoạn đầu để đánh giá tác động của thuế quan,” Powell nói.
“Chúng tôi biết các công ty có ý định chuyển chi phí sang người tiêu dùng, nhưng không phải lúc nào họ cũng có thể làm vậy. Chúng ta sẽ phải quan sát và học từ thực tế.”
Báo cáo việc làm tháng 6 cho thấy nền kinh tế có tăng thêm 147.000 việc làm, tỷ lệ thất nghiệp giảm còn 4,1% — tạo thêm áp lực tăng giá, ngay cả khi không tính tới yếu tố thuế.
Jerry Tempelman, cựu chuyên gia của Fed New York, nhận định:
“Lạm phát — dù đã giảm so với thời kỳ hậu đại dịch — vẫn dao động từ 2,3% đến 3,0% kể từ tháng 6 năm ngoái, cao hơn mục tiêu 2,0% của Fed.”
“Tăng trưởng việc làm hàng tháng hiện nay còn mạnh hơn mùa hè năm ngoái — thời điểm mà Fed đã nới lỏng chính sách ba lần trong năm 2024.”
Cả Bowman và Waller đều ủng hộ cắt giảm lãi suất từ trước cuộc họp tuần này:
Waller cho rằng nên giảm do thuế quan, tăng trưởng chậm và thị trường lao động đang chững lại.
“Nếu tính cả các điều chỉnh dữ liệu sắp tới, tăng trưởng việc làm trong khu vực tư gần như đang đứng yên. Rủi ro giảm sút đang gia tăng,” ông nói.
Quyết định giữ nguyên lãi suất được đưa ra trong bối cảnh Trump gây áp lực mạnh mẽ yêu cầu Fed giảm lãi suất, dù chính sách thuế của ông lại góp phần làm tăng lạm phát.
Tuần trước, Trump thậm chí đối đầu với Powell ngay trên truyền hình trực tiếp, khi cáo buộc Fed đội chi phí cải tạo cơ sở vật chất — nhưng Powell bác bỏ rằng tài liệu Trump đưa ra là dự toán cho một dự án đã hoàn tất.
Dù có căng thẳng, Powell vẫn nói ông “vô cùng vinh dự” khi được đón tiếp Tổng thống Trump tại cơ sở của Fed.
“Không thường xuyên xảy ra việc Tổng thống đến thăm Fed. Tôi rất vui khi nghe ông ấy nói nhiều lần rằng điều ông ấy mong muốn nhất là dự án được hoàn tất càng sớm càng tốt. Đó cũng là mục tiêu của chúng tôi.”
Cùng ngày, Bộ Thương mại Mỹ công bố GDP quý 2 tăng 3%, sau khi giảm 0,5% trong quý 1. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cảnh báo đây chỉ là ảo ảnh, chủ yếu do nhập khẩu giảm bất thường — hệ quả của chiến tranh thương mại.
Gregory Daco, nhà kinh tế tại EY-Parthenon viết:
“Sức mạnh này là ảo ảnh kinh tế do nhập khẩu giảm mạnh sau khi bị dồn nén vì thuế quan trong quý trước.”
“Thực chất, nếu loại bỏ yếu tố nhiễu, nền kinh tế Mỹ chỉ tăng trưởng trung bình 1,2% trong nửa đầu năm — cho thấy nhu cầu trong khu vực tư nhân vẫn yếu.”
Trump ký sắc lệnh tăng thuế đối với Brazil lên 50%
Tổng thống Trump hôm thứ Tư 29/7 đã ký một sắc lệnh hành pháp tăng thuế nhập khẩu từ Brazil lên 50%, leo thang cuộc đối đầu với nền kinh tế lớn nhất Nam Mỹ.
Sắc lệnh mà Trump ký tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia theo một đạo luật năm 1977 – đạo luật mà ông đã nhiều lần sử dụng để biện minh cho các chính sách áp thuế quy mô lớn kể từ khi nhậm chức vào tháng 1/2025. Lệnh này nâng mức thuế hiện tại đối với Brazil từ 10% lên 50%, viện dẫn các “chính sách và hành động bất thường, phi thường của Brazil đang gây hại cho các công ty Mỹ, quyền tự do ngôn luận của công dân Mỹ, chính sách đối ngoại của Mỹ và nền kinh tế Mỹ.”
Đầu tháng này, Trump đã công bố kế hoạch áp thuế 50% đối với Brazil, đặc biệt nêu rõ lý do là vụ truy tố cựu Tổng thống Jair Bolsonaro vì âm mưu giữ quyền lực sau khi thua cuộc bầu cử.
Brazil là một trong số ít quốc gia bị Mỹ áp mức thuế cao như vậy, dù Mỹ hiện đang có thặng dư thương mại với nước này – điều cho thấy rõ rằng động cơ đằng sau mức thuế này chủ yếu là chính trị.
Trump và Bolsonaro trước đây từng thể hiện sự ngưỡng mộ lẫn nhau, và những nỗ lực bám giữ quyền lực của Bolsonaro được xem là phản chiếu hành động từ chối chấp nhận thất bại bầu cử năm 2020 của Trump.
Sắc lệnh tăng thuế của Trump đối với Brazil sẽ có hiệu lực sau bảy ngày kể từ ngày ký, tức vào ngày 6/8.
Ngoài ra, Trump cũng đã đặt ra hạn chót là ngày 1/8 đối với các quốc gia chưa đàm phán các thỏa thuận thương mại riêng, nếu không sẽ phải đối mặt với mức thuế cao hơn.
Bolsonaro cùng hàng chục đồng minh đã bị truy tố vào tháng 2 liên quan đến âm mưu duy trì quyền lực sau cuộc bầu cử năm 2022 ở Brazil. Bolsonaro – người tuyên bố mình là nạn nhân của truy tố chính trị – đã ra làm chứng trong phiên tòa hồi tháng trước.
Cùng ngày thứ Tư, Bộ Tài chính Mỹ đã áp lệnh trừng phạt đối với Thẩm phán Tòa án Tối cao Liên bang Brazil Alexandre de Moraes, cáo buộc ông đã đưa ra các lệnh “bí mật kiểm duyệt những người chỉ trích chính trị của mình.”
Tổng thống đương nhiệm Brazil Luiz Inácio Lula da Silva đã phản bác lại các lời đe dọa từ Trump và khẳng định Brazil sẽ bảo vệ chủ quyền của mình.
“Không có gì phải sợ cả,” ông da Silva nói với The New York Times. “Tôi lo ngại, rõ ràng là vậy, vì chúng tôi có lợi ích kinh tế, chính trị, công nghệ. Nhưng Brazil sẽ không bao giờ đàm phán như thể là một quốc gia nhỏ đối đầu với một quốc gia lớn. Brazil sẽ đàm phán với tư cách là một quốc gia có chủ quyền.”
Trump công bố mức thuế 25% đối với Ấn Độ và các hình phạt không xác định vì mua dầu từ Nga
Theo tin của AP, Tổng thống Donald Trump hôm thứ Tư 29/7 tuyên bố Hoa Kỳ sẽ áp thuế 25% đối với hàng hóa từ Ấn Độ, cùng với một loại thuế nhập khẩu bổ sung do Ấn Độ mua dầu từ Nga.
Trump nói trên nền tảng Truth Social của mình rằng Ấn Độ “là bạn của chúng ta”, nhưng các mức thuế mà nước này áp lên hàng hóa Mỹ là “quá cao”.
Tổng thống Đảng Cộng hòa cho biết thêm rằng việc Ấn Độ mua thiết bị quân sự và dầu từ Nga đang giúp Moscow tiếp tục cuộc chiến ở Ukraine. Do đó, ông dự định áp dụng thêm một “hình phạt” bắt đầu từ thứ Sáu tới, như một phần của gói thuế quan sửa đổi mà chính quyền của ông đang triển khai với nhiều quốc gia.
Trump nói với các phóng viên hôm thứ Tư rằng hai nước vẫn đang trong quá trình đàm phán về thương mại, bất chấp các mức thuế dự kiến có hiệu lực trong vài ngày tới.
“Chúng tôi đang đàm phán với Ấn Độ,” ông nói. “Chúng ta sẽ xem điều gì sẽ xảy ra.”
Chính phủ Ấn Độ phản ứng:
Chính phủ Ấn Độ cho biết hôm thứ Tư 29/7 rằng họ đang nghiên cứu các tác động từ tuyên bố áp thuế của ông Trump.
Theo một tuyên bố từ Bộ Thương mại Ấn Độ, hai nước đã đàm phán trong vài tháng qua để hướng đến một hiệp định thương mại song phương “công bằng, cân bằng và cùng có lợi”, và New Delhi vẫn cam kết theo đuổi mục tiêu đó.
Các lệnh thuế khác:
Cũng trong ngày thứ Tư, Trump đã ký lệnh áp thuế 50% đối với đồng nhập khẩu và chính thức biện minh cho mức thuế 50% với Brazil, liên quan đến vụ truy tố hình sự cựu Tổng thống Jair Bolsonaro và cách Brazil đối xử với các công ty mạng xã hội Mỹ.
Trump cũng ký một sắc lệnh tuyên bố chính phủ đã có hệ thống để đóng lỗ hổng thuế đối với các lô hàng “de minimis” — các hàng hóa trị giá dưới 800 USD từng được miễn thuế, chủ yếu từ Trung Quốc.
Ông cũng tiết lộ đang gặp một phái đoàn thương mại từ Hàn Quốc, nước sẽ phải đối mặt với mức thuế 25% bắt đầu từ thứ Sáu. Ngoài ra, Hoa Kỳ đã đạt được thỏa thuận với Pakistan bao gồm việc phát triển trữ lượng dầu mỏ của nước này. Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đang báo cáo với Trump về các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc.
Quan điểm của Trump về thuế quan:
Tuyên bố này được đưa ra sau hàng loạt khuôn khổ thương mại đã được đàm phán với Liên minh Châu Âu (EU), Nhật Bản, Philippines và Indonesia — tất cả đều, theo Trump, sẽ mở cửa thị trường cho hàng hóa Mỹ và cho phép tăng thuế nhập khẩu.
Trump coi thuế quan là một công cụ giúp bù đắp thâm hụt ngân sách do các đợt cắt giảm thuế thu nhập gần đây và tạo thêm việc làm trong ngành sản xuất nội địa.
Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế cảnh báo rằng các chính sách thuế quan của Trump có thể làm chậm tốc độ tăng trưởng kinh tế Mỹ và gây ra áp lực lạm phát, khi chi phí tăng được chuyển sang người tiêu dùng và doanh nghiệp trong nước.
Ngoài ra, có khả năng sẽ có thêm các mức thuế đối với các đối tác thương mại có quan hệ với Nga, cũng như đối với thuốc và chip máy tính.
Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Tòa Bạch Ốc Kevin Hassett cho biết Trump và Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer sẽ công bố chi tiết mức thuế liên quan đến Nga mà Ấn Độ phải chịu vào một thời điểm khác.
Phản ứng từ Châu Âu:
Việc Trump áp mức thuế 15% đối với các đồng minh lâu năm của Mỹ ở EU cũng đã gặp phải sự phản đối, có khả năng khiến các đối tác châu Âu và Canada tìm kiếm các lựa chọn thay thế cho vai trò lãnh đạo toàn cầu của Mỹ.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát biểu rằng châu Âu “chưa đủ tầm ảnh hưởng toàn cầu” và cần đẩy nhanh chương trình nghị sự về chủ quyền và năng lực cạnh tranh.
“Muốn tự do, phải khiến người khác sợ,” ông Macron nói. “Chúng ta chưa đủ để người khác sợ. Bây giờ là lúc cấp bách hơn bao giờ hết để thúc đẩy nghị trình châu Âu.”
Quan hệ Mỹ - Ấn và những thách thức:
Washington từ lâu đã mong muốn xây dựng mối quan hệ sâu sắc hơn với New Delhi, được xem là đối trọng với Trung Quốc.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi có mối quan hệ làm việc tốt với Trump, và cả hai dự kiến sẽ tiếp tục thúc đẩy hợp tác. Trong cuộc gặp hồi tháng Hai, Trump từng tuyên bố Ấn Độ sẽ bắt đầu mua dầu và khí đốt của Mỹ.
Tuy nhiên, mức thuế mới có thể khiến mục tiêu tăng gấp đôi thương mại song phương lên 500 tỷ USD vào năm 2030 trở nên khó khăn hơn. Dù Mỹ muốn tiếp cận thị trường rộng hơn và miễn thuế gần như toàn bộ hàng hóa xuất khẩu, Ấn Độ vẫn giữ lập trường dè dặt đối với việc mở cửa các lĩnh vực như nông nghiệp và sữa — nơi phần lớn người dân Ấn Độ đang mưu sinh, theo các quan chức nước này.
Theo Cục Thống kê Mỹ, thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ với Ấn Độ trong năm ngoái là 45,8 tỷ USD — tức Mỹ nhập khẩu nhiều hơn xuất khẩu.
Ấn Độ, với dân số hơn 1,4 tỷ người, là quốc gia đông dân nhất thế giới và được xem là đối trọng địa chính trị tiềm năng với Trung Quốc. Ấn Độ và Nga có quan hệ thân thiết và New Delhi không ủng hộ các lệnh trừng phạt phương Tây đối với Moscow vì cuộc chiến ở Ukraine.
Ajay Sahai, Tổng giám đốc Liên đoàn các tổ chức xuất khẩu Ấn Độ, cho biết các mức thuế mới có thể khiến hàng hóa Ấn Độ gặp bất lợi so với Việt Nam, Bangladesh và thậm chí là Trung Quốc.
“Chúng ta lại quay về vạch xuất phát, vì Trump không nói rõ các hình phạt bổ sung ngoài thuế sẽ là gì,” ông Sahai nói. “Nhu cầu đối với hàng hóa Ấn Độ chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng.”
Trump đình chỉ miễn thuế đối với hàng nhập khẩu giá trị thấp dưới 800 USD
Tổng thống Trump đang chấm dứt một quy định miễn trừ cho phép một số lô hàng thương mại giá trị thấp được nhập khẩu vào Hoa Kỳ mà không phải chịu thuế.
Ông Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp sẽ chính thức kết thúc quy định được gọi là "miễn trừ de minimis", có hiệu lực từ ngày 29 tháng 8. Kể từ ngày đó, các mặt hàng nhập khẩu có giá trị 800 USD trở xuống và được vận chuyển bằng các phương thức không thuộc mạng lưới bưu chính quốc tế sẽ phải chịu thuế.
Quy định mới dự kiến sẽ ảnh hưởng lớn đến ngành thời trang nhanh và các nhà bán lẻ như Temu, Shein và Amazon, cũng như các công ty vận chuyển hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc với quy mô lớn dành cho người tiêu dùng Hoa Kỳ.
Tòa Bạch Ốc cho biết số lượng các lô hàng theo diện de minimis đã tăng mạnh trong những năm gần đây, với Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ xử lý hơn 4 triệu lô hàng như vậy mỗi ngày.
“Quy định miễn trừ de minimis đã bị lạm dụng, khi các đơn vị vận chuyển đã lợi dụng các biện pháp kiểm tra an ninh lỏng lẻo để đưa fentanyl bất hợp pháp, các chất opioid tổng hợp, tiền chất và dụng cụ vào Hoa Kỳ, gây chết người,” Tòa Bạch Ốc tuyên bố khi công bố quyết định này.
Chính quyền Trump cũng đã đóng lỗ hổng de minimis đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào tháng 5 vừa qua.
Chính quyền Trump đóng băng hơn 100 triệu USD tài trợ liên bang cho Đại học Duke
Chính quyền Trump đã đóng băng khoản tài trợ trị giá 108 triệu USD dành cho Đại học Duke chỉ vài ngày sau khi khởi động cuộc điều tra về cáo buộc phân biệt đối xử dựa trên chủng tộc tại trường này.
Khoản tiền bị đóng băng đến từ Viện Y tế Quốc gia (NIH) và sẽ ảnh hưởng đến Trường Y của Đại học Duke, theo một quan chức cấp cao trong chính quyền cho biết.
Tờ The Hill đã liên hệ với Đại học Duke để yêu cầu bình luận.
Động thái này diễn ra sau khi Bộ Giáo dục và Bộ Y tế & Dịch vụ Nhân sinh gửi thư tới Duke, cáo buộc trường có hành vi phân biệt đối xử dựa trên chủng tộc trong việc tuyển chọn thành viên cho tạp chí luật, cũng như trong các quy trình tuyển sinh, tuyển dụng và thăng chức.
Những cáo buộc này tương tự với các chỉ trích trước đó của các quan chức chính quyền Trump đối với những tổ chức có triển khai các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI).
Chính quyền yêu cầu nhà trường thực hiện các thay đổi về nhân sự cần thiết, chứng minh rằng họ đã cải cách chính sách và tuân thủ các chính sách đó, đồng thời thành lập một “Ủy ban về Thành tích và Quyền Dân sự.”
Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon tuyên bố:
“Tôi tự hào hợp tác với Bộ trưởng Kennedy để đảm bảo rằng Duke cam kết với sự xuất sắc, chính trực và tuân thủ pháp luật trong việc đào tạo các nhà lãnh đạo tương lai của đất nước. Nếu Duke ưu ái bất hợp pháp cho các ứng viên vào tạp chí luật hay trường y dựa trên các đặc điểm không thể thay đổi của họ, điều đó không chỉ vi phạm luật dân quyền mà còn là sự xúc phạm đến nguyên tắc thực tài trong học thuật.”
Đại học Duke là nạn nhân mới nhất trong làn sóng cắt giảm tài trợ của chính quyền Trump đối với các trường đại học.
Trường Đại học Harvard đã bị cắt khoản tài trợ liên bang trị giá 3 tỷ USD, và hiện đang kiện tụng để phục hồi khoản tiền đó.
Đại học Columbia mới đây đã được khôi phục khoản tài trợ 400 triệu USD, nhưng chỉ sau khi đồng ý cải cách sâu rộng và nộp phạt hơn 200 triệu USD.
Tỷ lệ ủng hộ công việc của Trump giảm xuống 40%: bởi
Đánh giá công việc của Tổng thống Trump đã giảm xuống 40%, mức thấp nhất trong nhiệm kỳ thứ hai của ông, theo một khảo sát mới.
Khảo sát mới nhất của Reuters/Ipsos, được thực hiện vào cuối tuần, cho thấy Trump giảm 1 điểm phần trăm so với khảo sát giữa tháng 7, khi có 41% người ủng hộ hiệu quả công việc của ông.
Chỉ số đánh giá ròng của tổng thống vẫn ở mức âm 16 điểm, với 56% không đồng ý với cách Trump xử lý công việc. Trong khảo sát trước đó, hiệu suất của ông ở mức âm 13 điểm, với 54% không đồng ý.
Trump trở lại Văn phòng Bầu dục vào tháng 1/2025 với tỷ lệ ủng hộ ròng tích cực — 47% ủng hộ, 41% không đồng ý — nhưng những con số đó nhanh chóng đảo chiều và đã ngày càng xa nhau kể từ đó.
Khảo sát mới nhất cho thấy 83% đảng Cộng hòa và 3% đảng Dân chủ ủng hộ cách Trump điều hành công việc. Khoảng một phần ba số người độc lập cũng nói rằng họ ủng hộ các hành động của ông kể từ khi nhậm chức.
Trong vài tuần gần đây, tổng thống tiếp tục chứng kiến tỷ lệ ủng hộ giảm sút trầm trọng. Trong khảo sát mới nhất của Economist/YouGov, chỉ số ủng hộ ròng của Trump là âm 15 điểm, cũng là mức thấp nhất trong nhiệm kỳ thứ hai của ông, với chỉ 40% ủng hộ.
Trong tất cả người trưởng thành, theo khảo sát Reuters/Ipsos mới nhất, 38% ủng hộ cách Trump xử lý nền kinh tế, tăng 3 điểm so với khảo sát giữa tháng 7. Về vấn đề nhập cư, tỷ lệ ủng hộ cũng tăng nhẹ, từ 41% giữa tháng 7 lên 43% trong khảo sát mới nhất.
Khảo sát cuối tuần kết thúc vào thứ Hai, ngày 28 tháng 7, với sự tham gia của 1.023 người lớn Mỹ. Sai số của khảo sát là 3 điểm phần trăm.
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
www.Vietpressusa.us
