VỤ LOS ANGELES LAN RỘNG 1.500 BIỂU TÌNH CHỐNG TRUMP NGÀY THỨ BẢY TRÙNG VỚI DIỄN BINH

Một hội đồng Tòa phúc thẩm hôm thứ Tư 11/6 đã xem xét nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm phản đối bản án 34 tội hình sự liên quan đến vụ chi tiền bịt miệng tại tòa án liên bang, đồng thời thừa nhận vụ truy tố đặc biệt này, cùng với phán quyết gần đây của Tòa án Tối cao về quyền miễn trừ của tổng thống, đã mở ra một tiền lệ pháp lý hoàn toàn mới.

Ba thẩm phán của Tòa phúc thẩm Liên bang khu vực 2 đang cân nhắc có nên mở đường cho Trump tìm cách hủy bỏ bản án 34 tội danh làm sai lệch hồ sơ kinh doanh bằng cách chuyển vụ án sang tòa án liên bang thay vì tòa án bang New York.

Nỗ lực này của Trump trước đó đã bị bác bỏ, nhưng ông nay dựa vào phán quyết mới của Tòa án Tối cao để khởi động lại quá trình.

"Rõ ràng chúng ta đang đối diện với một vụ án rất lớn, đã tạo ra một thế giới hoàn toàn mới về quyền miễn trừ tổng thống," Thẩm phán Myrna Pérez, người được bổ nhiệm bởi cựu Tổng thống Biden, nói. "Và hiện tại, ranh giới của quyền này vẫn chưa rõ ràng."

Trump lập luận rằng ông có quyền được xét xử tại tòa liên bang để chứng minh rằng phán quyết có tội từ bồi thẩm đoàn phải bị hủy bỏ dựa trên phán quyết mới của Tòa án Tối cao, vốn trao quyền miễn trừ hình sự rộng rãi cho các cựu tổng thống.

 

Các luật sư của Trump thừa nhận rằng Trump không được miễn trừ đối với 34 cáo buộc phạm tội hình sự, nhưng cho rằng các công tố viên đã đưa vào bằng chứng không hợp lệ trong phiên tòa, chẳng hạn như lời khai của một trợ lý Tòa Bạch Ốc và các bài đăng mạng xã hội của Trump.

“Công tố viên nắm giữ chìa khóa,” luật sư Jeffrey Wall của Trump nói. “Họ không nhất thiết phải đưa những bằng chứng này vào.”

Wall lập luận rằng các quan chức liên bang thường bị truy tố vì những hành động không liên quan đến công việc của họ, nhưng nếu bằng chứng đưa ra lại liên quan đến việc thực hiện công vụ, thì điều đó kích hoạt lợi ích liên bang rõ ràng.

Hiện tại, hội đồng phúc thẩm không được kỳ vọng sẽ đưa ra phán quyết dứt khoát về việc quyền miễn trừ áp dụng như thế nào. Ở giai đoạn này, Trump chỉ cần chứng minh rằng lập luận của mình là "hợp lý" – tức có cơ sở để xem xét.

Tuy nhiên, sau phiên điều trần, vẫn chưa rõ liệu hội đồng có cho rằng lập luận của ông đủ điều kiện theo tiêu chuẩn thấp hơn này hay không.

Thẩm phán Susan Carney, được bổ nhiệm bởi cựu Tổng thống Obama, hỏi:

“Đã từng có vụ nào mà quyền miễn trừ liên quan đến bằng chứng, được cho là thuộc về liên bang, từng là cơ sở để chuyển vụ án chưa?”

Wall thừa nhận điều đó “rất hiếm khi xảy ra”.

Nhưng ông lập luận rằng “mục tiêu” của việc chuyển vụ án cho tòa liên bang là vì các quan chức liên bang có quyền được xét xử tại tòa liên bang. Và nếu điều này đúng với quan chức thông thường, thì càng phải đúng với tổng thống – người đang bị xét xử trong một vụ án “độc nhất vô nhị”.

 

Trump còn phải vượt qua các trở ngại khác để thành công.

Ông phải chứng minh vụ truy tố liên quan đến một hành vi “dưới danh nghĩa tổng thống”, điều này gây tranh cãi vì 34 cáo buộc đều liên quan đến các khoản chi trả bịt miệng trước khi ông nhậm chức.

“Tại sao không xem xét hành vi bị truy tố và liệu những cáo buộc đó có liên quan đến hành vi chính thức hay không?” Thẩm phán Pérez chất vấn Wall.

Ngoài ra, luật liên bang yêu cầu Trump phải chứng minh có “lý do chính đáng” để theo đuổi nỗ lực chuyển tòa này, bởi ông khởi kiện sau khi phiên tòa đã kết thúc. Trump nhấn mạnh rằng phán quyết của Tòa án Tối cao chỉ xuất hiện sau khi ông đã bị kết án.

Luật sư Steven Wu, trưởng nhóm kháng cáo của Văn phòng Biện lý Manhattan, lập luận rằng Trump đã chờ hai tháng sau phán quyết của Tòa án Tối cao mới đưa ra nỗ lực mới.

“Điều này càng khiến vấn đề trở nên rối rắm hơn khi họ đã nộp đầy đủ tài liệu lên tòa án bang – không chỉ là miễn trừ, mà còn là yêu cầu thay đổi thẩm phán và hoãn thi hành án,” Wu nói. “Họ cố tình tìm kiếm sự cứu trợ từ tòa án bang trước, rồi mới quay lại tòa liên bang.”

Thẩm phán Raymond Lohier (cũng do Obama bổ nhiệm) hỏi rằng, ngay cả khi hội đồng đồng ý rằng phán quyết miễn trừ cho phép chuyển vụ án, liệu sự chậm trễ này có khiến ông không có lý do chính đáng.

“Đúng vậy,” Wu trả lời.

 

Nỗ lực này là lần thứ hai Trump tìm cách chuyển vụ án. Ông từng từ bỏ nỗ lực đầu tiên sau khi một thẩm phán liên bang bác bỏ rằng vụ chi tiền bịt miệng liên quan đủ đến vai trò tổng thống.

Lần này, nỗ lực của Trump được Bộ Tư pháp hậu thuẫn, khi cơ quan này đệ trình một văn bản hỗ trợ lên tòa án sau khi Trump trở lại Tòa Bạch Ốc.

Dù không có hướng đi rõ ràng từ phiên điều trần, cả ba thẩm phán đều thừa nhận tính đặc biệt của vụ việc.

“Tôi nghĩ ông sẽ đồng ý rằng đây là một vụ án cực kỳ bất thường,” Lohier nói với Wu. “Ông có đồng ý không?”

“Ở một số khía cạnh thì có, nhưng ở một số khía cạnh khác thì không,” Wu trả lời. “Và tôi xin nói thế này: vâng, đây là một vụ án hình sự bất thường. Bị cáo là người đặc biệt.”

“Nhưng việc một bị cáo hình sự, sau khi bị kết án, viện dẫn một phán quyết mới từ tòa án để kháng cáo – và cho rằng có sai sót trong quá trình xét xử – thì lại là điều rất phổ biến.”

 

Trong khi đó, các binh sĩ Vệ binh Quốc gia đã tạm thời giam giữ dân thường trong các cuộc biểu tình tại Los Angeles nhằm phản đối các cuộc truy quét nhập cư, theo lời vị chỉ huy phụ trách hôm nay thứ Tư 11/6 cho biết. Tuy nhiên, những người bị giữ đã nhanh chóng được bàn giao cho lực lượng thực thi pháp luật.

Thiếu tướng Scott Sherman, trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Associated Press và một cơ quan báo chí khác, cho biết đã có khoảng 500 binh sĩ Vệ binh Quốc gia được huấn luyện để hỗ trợ các đặc vụ trong các chiến dịch nhập cư. Các bức ảnh cho thấy binh sĩ Vệ binh đang bảo vệ an ninh cho các đặc vụ cũng đã được cơ quan nhập cư công bố.

Mặc dù tình hình ở Los Angeles đã lắng dịu, Sherman cảnh báo rằng tình hình có thể leo thang.

“Chúng tôi dự đoán sẽ có sự gia tăng,” ông nói, và cho biết hiện nay các cuộc biểu tình đang được thảo luận trên toàn quốc. “Tôi tập trung vào những gì đang diễn ra ở Los Angeles, nhưng chúng tôi rất lo ngại.”

Sherman là chỉ huy của Lực lượng Đặc nhiệm 51, chịu trách nhiệm giám sát hơn 4.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia và 700 Thủy quân lục chiến được triển khai đến Los Angeles để đảm bảo an ninh trong các cuộc biểu tình.

Ông cho biết các vụ tạm giữ dân thường chỉ diễn ra trong vài ngày gần đây, và gần đây ít xảy ra hơn khi tình hình đã bớt căng thẳng. Các binh sĩ không tham gia trực tiếp vào việc bắt giữ hay các hoạt động thực thi pháp luật; thay vào đó, họ sẽ thả người ngay khi cảnh sát đến kiểm soát hoặc còng tay người đó.

Tất cả các binh sĩ được triển khai đến nơi biểu tình đều phải trải qua vài ngày huấn luyện về kiểm soát bạo động, và những người hỗ trợ truy quét nhập cư còn phải trải qua đào tạo pháp lý, huấn luyện chuyên sâu và tập dượt với các đặc vụ thực thi.

 

Thị trưởng Los Angeles, bà Karen Bass, tuyên bố các cuộc truy quét của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) tại thành phố này là hành động “trả thù chính trị” nhắm vào cư dân ở một thành phố chủ yếu nghiêng về Đảng Dân chủ.

“Người dân Los Angeles chỉ đang cố sống cuộc sống của mình—đi làm, chăm sóc gia đình—trong khi phải đối mặt với mối đe dọa thường trực từ các đợt trấn áp nhập cư bất ngờ,” bà Bass viết trên mạng xã hội X.

“Nỗi sợ hãi này làm tê liệt cả cộng đồng. Chúng ta từng thấy rồi: trẻ con quá sợ hãi không dám đến trường, các gia đình bị chia cắt không báo trước. Đừng giả vờ rằng đây là vì an toàn công cộng. Đây là sự trả thù chính trị—rõ ràng và đơn giản.”

Trong khi đó, Tom Homan, người đứng đầu chính sách biên giới dưới chính quyền Trump, cho biết hôm thứ Ba 10/6 rằng các cuộc biểu tình ở Los Angeles đang khiến việc thực hiện các cuộc truy quét của ICE trở nên “khó khăn” và “nguy hiểm” hơn.

Một số người biểu tình đã đốt xe, ném đá và các vật thể khác vào cảnh sát, và vẽ bậy lên các tòa nhà liên bang trong suốt 5 ngày biểu tình từ ngày thứ Sáu 06/6. Đảng Dân chủ nói rằng những hành động bạo lực riêng lẻ này không thể biện minh cho phản ứng mạnh tay từ chính quyền Trump.

Tổng thống Trump và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã điều động 4.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia và 700  lính Thủy quân lục chiến đến trấn áp dân nhập cư tại Los Angeles, nói rằng đó là biện pháp cần thiết để bảo vệ các nhân viên nhập cư liên bang đang thực thi nhiệm vụ tại thành phố.

 

Thống đốc California Gavin Newsom (Dân chủ) cũng đã công khai chỉ trích Trump và Hegseth. Trong một bài phát biểu truyền hình vào tối thứ Ba, Newsom cảnh báo rằng sự lạm quyền của Trump sẽ không chỉ dừng lại ở California.

“Đây là chuyện của tất cả chúng ta. Là chuyện của bạn. California có thể là nơi đầu tiên, nhưng rõ ràng sẽ không phải nơi cuối cùng. Các bang khác sẽ là mục tiêu tiếp theo. Nền dân chủ sẽ là mục tiêu tiếp theo. Nền dân chủ đang bị tấn công ngay trước mắt chúng ta. Khoảnh khắc mà chúng ta từng lo sợ đã đến,” Newsom nói.

Các cuộc biểu tình chống lại chiến dịch trấn áp nhập cư của chính quyền Trump đã lan rộng sang nhiều thành phố lớn khác trong tuần này.

Phong trào “No Kings” đang lên kế hoạch cho khoảng 1.500 cuộc biểu tình trên toàn quốc vào thứ Bảy 14/6, nhằm phản đối nhiều chính sách của Trump, trùng với thời điểm diễn binh tại Washington, D.C vào ngày sinh nhật của Trump!

 

Quân đội tại Los Angeles có thể tạm giữ người, tướng Mỹ xác nhận

Một vị tướng của Quân đội Hoa Kỳ cho biết hôm thứ Tư rằng các binh sĩ được giao nhiệm vụ đảm bảo an ninh tại Los Angeles sẽ có quyền tạm thời giam giữ người cho đến khi cơ quan thực thi pháp luật đến bắt giữ họ.

Chuẩn tướng Scott Sherman cho các phóng viên biết rằng 700 lính Thủy quân lục chiến và 4.000 lính Vệ binh Quốc gia, được lệnh đến “Thành phố của các thiên thần” nhằm đối phó với các cuộc biểu tình phản đối các cuộc truy quét nhập cư của chính quyền, sẽ không bắt người mà chỉ giữ người lại chờ cảnh sát đến xử lý.

Ông Sherman cho biết Thủy quân lục chiến sẽ không có mặt trên đường phố vào thứ Tư, và khẳng định họ đang tham gia huấn luyện về kiểm soát bạo loạn dân sự và các quy tắc sử dụng vũ lực.

“Về quy tắc giao chiến, chúng tôi chỉ có mặt để bảo vệ các cơ sở liên bang, các cơ quan và nhân viên của họ, để họ có thể làm việc. Chúng tôi chỉ hỗ trợ họ và bảo vệ họ,” vị tướng nói.

Ông Sherman cũng khẳng định rằng binh sĩ sẽ không mang đạn thật trong vũ khí khi hoạt động tại Los Angeles.

“Họ đã được huấn luyện sử dụng vũ khí để bảo vệ bản thân, điều đó vẫn tiếp tục. Nhưng đây là nhiệm vụ kiểm soát đám đông, một việc mà chúng tôi không thường làm,” ông nói thêm.

Các cuộc biểu tình tại Los Angeles đã gia tăng căng thẳng sau khi một số người biểu tình phá hoại tòa nhà liên bang và đốt xe, và hiện đã lan sang nhiều thành phố khác trên khắp nước Mỹ.

Thị trưởng Los Angeles Karen Bass (Đảng Dân chủ) đã ban hành lệnh giới nghiêm trong phạm vi 1 dặm vuông ở trung tâm thành phố từ 8 giờ tối đến 6 giờ sáng, bắt đầu từ thứ Ba. Trong ngày hôm đó, cảnh sát Los Angeles đã bắt giữ gần 200 người biểu tình.

“Nếu bạn không sống hoặc làm việc ở trung tâm L.A., hãy tránh khu vực này. Những ai vi phạm lệnh giới nghiêm sẽ bị cảnh sát bắt giữ và truy tố,” Thị trưởng Bass tuyên bố trong buổi họp báo hôm thứ Ba.

 

HẠNH DƯƠNG

Tổng hợp.