Sắc lệnh mới nhất của Trump chỉ đạo chính phủ liên bang thực hiện "sáng kiến ​​tối ưu hóa lực lượng lao động" do Bộ Hiệu quả Chính phủ DOGE của Elon Musk tạo ra, hiện đang lùng sục từ Bộ này sang Bộ khác để cắt nhân sự, cắt giảm chi tiêu và cắt giảm các chương trình đang thực hiện.

"Việc cắt giảm chi tiêu liên bang không phải là tùy chọn, mà là điều cần thiết", Elon Musk đội chiếc mũ MAGA màu đen và cõng chú bé con trai Musk tên là X, phát biểu khi đứng cạnh Donald Trump, đang ngồi im lặng sau Bàn Resolute. Elon Musk gọi bộ máy hành chính liên bang là "nhánh chính phủ thứ tư, không được bầu cử và vi hiến" phải bị cắt giảm hay giải thể.

Có nhiều cách Elon Musk đang làm để phá bỏ chính quyền liên bang Hoa Kỳ. Musk nói rằng: "Người dân đã bỏ phiếu cho cải cách chính quyền lớn và đó là những gì người dân sẽ nhận được". Musk nói nhằm đáp lại những người chỉ trích gọi sự tham gia của DOGE là một vụ thâu tóm thù địch và quả quyết "Đó chính là bản chất của nền dân chủ".

Tổng giám đốc điều hành Tesla và SpaceX Elon Musk có vẻ huênh hoang thích thú khi tham gia cùng Tổng thống Donald Trump trong lễ ký sắc lệnh hành pháp tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng vào ngày Thứ Ba 11/2/2025.

Sắc lệnh của Trump ghi rõ: "Người đứng đầu các cơ quan phải nhanh chóng tiến hành chuẩn bị để bắt đầu cắt giảm biên chế trên diện rộng, phù hợp với luật hiện hành".  Lệnh nêu rõ rằng "tất cả các văn phòng thực hiện các chức năng không được quy định bởi luật định hoặc luật khác" phải được ưu tiên cắt giảm.

Elon Musk cam kết sẽ minh bạch "điều chỉnh" lực lượng lao động chính phủ.

Donald Trump đã không ký lệnh khi các phóng viên báo chí có mặt bên trong Phòng Bầu dục nhưng chỉ ký sau khi giới Truyền thông Báo chí bị hộ tống ra bên ngoài, Tòa Bạch Ốc xác nhận.

"Chúng tôi đã phát hiện ra hàng tỷ đô la lạm dụng, bất tài và tham nhũng", Trump nói về nỗ lực của DOGE do Elon Musk thành lập và chỉ đạo nhằm tìm ra khoản chi tiêu lãng phí, mà cả Trump và Musk đều liên tục gọi là "gian lận" trong cuộc trao đổi kéo dài hơn 30 phút với các phóng viên.

 

Sự xuất hiện chung của họ đánh dấu lần đầu tiên vị tỷ phú CEO của SpaceX trả lời các câu hỏi của phóng viên ở nơi công cộng kể từ khi ông nắm quyền trong nhiệm kỳ thứ hai của Trump. Musk đã trả lời một số câu hỏi của các phóng viên, bảo vệ trách nhiệm giải trình của DOGE và khẳng định ông sẽ không tham gia vào công việc có khả năng gây ra xung đột lợi ích. Thông qua SpaceX, Elon Musk thu về hàng tỷ đô la trong các hợp đồng với Ngũ Giác Đài (Bộ Quốc phòng) và cơ quan NASA Hoa Kỳ.

"Tất cả các hành động của chúng tôi đều hoàn toàn công khai" nhưng nói thêm rằng cũng có những người chỉ trích.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu khi Elon Musk cõng con trai X trên vai tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng ở Washington, D.C., Hoa Kỳ, ngày 11/2/2025. Sắc lệnh mới được đưa ra sau khi chính quyền Trump đã đề nghị cho nghỉ việc gần như toàn bộ 2,3 triệu nhân viên liên bang trong nỗ lực cắt giảm mạnh lực lượng lao động liên bang bằng cách làm áp lực để họ tự xin nghỉ việc và được trả 8 tháng lương gọi là “Buyout”. Nhưng lời đề nghị này hiện đang bị Tòa án hoãn lại sau khi một Thẩm phán liên bang ở Massachusetts gia hạn lệnh tạm dừng vào thứ Hai 11/2 hôm nay để nghe lập luận từ cả hai bên trong một vụ kiện do các công đoàn viên chức liên bang đệ trình.

Người đứng đầu các cơ quan được lệnh "phối hợp và tham vấn với DOGE để thu hẹp quy mô lực lượng lao động liên bang và hạn chế kế hoạch cho nghỉ việc được trả lương đền bù đối với các vị trí thiết yếu". Bạch Ốc cho biết trong bản tóm tắt về sắc lệnh này của Trump.

Chính quyền Trump đã ra tín hiệu về việc cho nghỉ phép và sa thải nếu không đủ số lượng nhân viên liên bang đồng ý ký giấy nghỉ việc được bồi thường 8 tháng lương. Hiện đã có hơn 60.000 nhân viên liên bang ký tên chấp nhận nghỉ việc được trả 8 tháng lương vì Trump và Musk dọa rằng nếu họ không ký tên xin nghỉ việc thì họ cũng không chắc sẽ được làm việc và khi đó họ bị đuổi việc mà không được trả khoản tiền bồi thường nào! Trump và Elon Musk dự kiến sẽ có ít nhất là 5% đến 10% tổng số nhân viên Liên bang sẽ ký tên theo kế hoạch nầy trước khi kỳ hạn chót vào ngày 06/2/2025, nhưng trong ngày kỳ hạn đó đã bị một Thẩm phán Liên bang ra lệnh tạm ngưng.

Elon Musk hôm nay tuyên bố: "Chúng tôi sẽ cố gắng sắp xếp lại bộ máy hành chính liên bang. Cần phải có nhiều người làm việc với chính quyền liên bang, nhưng không nhiều như hiện tại".

Trong khi Donald Trump và Elon Musk họp tại Tòa Bạch Ốc công bố ký sắc lệnh giảm tối đa nhân viên chính phủ Liên bang, thì Thẩm phán Tòa án Quận Hoa Kỳ George O’Toole đã gia hạn vô thời hạn lệnh cấm tạm thời và ra lệnh cấm thực hiện các vụ sa thải viên chức Liên bang theo cách có trả tiền 8 tháng lương mà Trump và Elon Musk gọi là “mua lại”.

Theo án lệnh của Thẩm phán George O’Toole, các cơ quan liên bang được hướng dẫn không được sa thải quá 1 người trong 4 nhân viên hiện đang làm việc tại các cơ quan chính phủ Liên bang.

Lệnh Tòa cũng giao cho Văn phòng Quản lý Nhân sự Hoa Kỳ nhiệm vụ tạo ra các quy tắc mới để đảm bảo những người được tuyển dụng trong tương lai phải tuân theo các tiêu chuẩn ứng xử bổ sung. Những điều này bao gồm các yêu cầu về quyền công dân Hoa Kỳ và việc tuân thủ nộp tờ khai thuế liên bang đúng hạn.

Trong khi sắc lệnh hành pháp của Donald Trump chỉ để lại một vài lĩnh vực của chính phủ liên bang không bị ảnh hưởng, bao gồm các vị trí liên quan đến thực thi pháp luật, an ninh quốc gia và thực thi nhập cư.

DOGE tập trung vào việc loại bỏ chi tiêu lãng phí của chính phủ và tinh giản hiệu quả và hoạt động, và dự kiến ​​sẽ ảnh hưởng đến chính sách của Bạch Ốc về các vấn đề ngân sách. Nhóm này được giao nhiệm vụ cắt giảm 2 nghìn tỷ đô la từ ngân sách của chính phủ liên bang thông qua các nỗ lực cắt giảm chi tiêu, các chương trình của chính phủ và lực lượng lao động liên bang.

Chính quyền Trump ra lệnh lập danh sách những nhân viên có hiệu suất thấp trên toàn bộ lực lượng lao động liên bang để cắt giảm.

Được Musk và các trợ lý DOGE của mình hướng dẫn, Trump đã dành ba tuần đầu tiên của mình để giải thể chính phủ liên bang, bao gồm cả việc đóng cửa Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ USAID và thực hiện các bước để làm tương tự đối với Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng. Trump cũng đã thảo luận về việc cố gắng xóa bỏ Bộ Giáo dục.

Các thẩm phán liên bang đã dừng các yếu tố của việc đóng cửa USAID và chặn nhóm của Musk truy cập vào hệ thống thanh toán của Bộ Tài chính và Ngân Khố Quốc gia Hoa Kỳ.

Trump hứa sẽ cung cấp cho cử tri những gì họ muốn – giải quyết "tất cả những điều khủng khiếp đang diễn ra" và nói với các phóng viên rằng ông hy vọng hệ thống Tòa án sẽ hợp tác với ông và Elon Musk.

"Tôi hy vọng hệ thống tòa án sẽ cho phép chúng tôi làm những gì chúng tôi phải làm", Trump nói, ông cũng cho biết ông sẽ luôn tuân thủ phán quyết của Tòa án nhưng sẽ sẵn sàng kháng cáo.

Elon Musk quyết giải thể các cơ quan sau đây gồm đóng cửa Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) đang hoạt động cung cấp viện trợ cho các quốc gia nghèo đói và hỗ trợ phát triển.

 

Nhóm được Donald Trump ca ngợi thiên tài của DOGE gồm 6 giám sát viên là các sinh viên học sinh có tên tuổi như sau:  Kliger 25 tuổi, Shaotran 22 tuổi, Coristine 19 tuổi, Farritor 23 tuổi, Killian 24 tuổi, Bobba 21 tuổi. Nhóm này do Musk tuyển dụng, đi đến các Bộ và cơ quan đầu não của chính phủ Liên bang hoạnh họe tịch thu hồ sơ mật và đuổi các viên chức chính phủ Liên bang.

Elon Musk nói Cơ quan USAID rằng "Nó được điều hành bởi một nhóm những kẻ điên cuồng cực đoan và chúng tôi sẽ đuổi chúng ra" và Donald Trump đã lặp lại như thế khi nói với các phóng viên vào ngày 02/2.

"Tôi nghĩ thực tế là họ đang trở nên giàu có hơn bằng chi phí của người nộp thuế", Musk nói, phát biểu mà không đưa ra bằng chứng về nhân viên tại USAID, một trong những cơ quan chính phủ mà ông đã đóng cửa. "Đó là sự thật trung thực của nó."

Khi Tổng thống Donald Trump theo dõi từ chỗ ngồi của mình tại Bàn Resolute, Musk — người đứng cách đó vài feet, mặc một chiếc áo khoác dài màu đen và đi cùng cậu con trai bốn tuổi tên X — đã phủ nhận rằng các giao dịch kinh doanh rộng rãi của ông với chính phủ là xung đột lợi ích trong vai trò lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ của ông.

 

Và ông đã gạt bỏ những câu hỏi về thẩm quyền mà ông đang sử dụng để phá hủy toàn bộ các cơ quan chính phủ, thay vào đó nói rằng cuộc bầu cử của Trump vào tháng 11 năm ngoái là đủ để thực hiện ý nguyện của cử tri.

"Người dân đã bỏ phiếu cho cải cách chính phủ lớn và đó là những gì người dân sẽ nhận được", ông nói. "Đó là tất cả những gì dân chủ hướng đến".

Nói dài dòng, Musk đã đưa ra một đánh giá gay gắt về bộ máy quan liêu liên bang, mà ông mô tả là đầy rẫy những "kẻ lừa đảo" không được bầu chọn nhận hối lộ, một số người trong số họ mà ông tuyên bố đã trở thành triệu phú thông qua sự lừa dối.

 

Sự xuất hiện vào thứ Ba hôm nay 11/2 tại phòng Bầu dục để Bạch Ốc cho thấy Elon Musk đang làm việc theo chỉ đạo của Tổng thống, chứ không phải là một nhà điều hành bất hảo trong chính phủ.

Tuy nhiên, sự xuất hiện này chủ yếu là của riêng Musk, vì Donald Trump chỉ ngồi hầu như im lặng và lắng nghe Musk nói mà thôi. Vào những thời điểm khác nhau, Trump đã xen vào để yêu cầu Musk giải thích thêm về một số sự lãng phí mà ông tuyên bố đang tìm thấy trong chính phủ.

"Ông ấy (Elon Musk) là một người thành đạt, đó là lý do tại sao chúng tôi muốn ông ấy làm điều này", Trump nói. "Chúng tôi không muốn một người không thành công làm điều này".

Musk, người đã thừa nhận rằng ông đã bỏ phiếu cho Joe Biden bốn năm trước, đã trở thành một trong những nhà tài trợ lớn nhất cho quỹ tranh cử của Donald Trump vào năm ngoái. Ông đã chi hơn một phần tư tỷ đôla trong những tháng cuối cùng của cuộc đua năm 2024 để hỗ trợ ứng cử viên Donald Trump và đổi lại nay Trump phong cho Elon Musk nhiều quyền lực và quyền lợi trong các hợp đồng béo bở hằng chục tỷ đôla với chính phủ Hoa Kỳ.

Cả hai người đều ca ngợi những nỗ lực mạnh mẽ của nhau trong viêc thu hẹp quy mô và tái lập chính phủ Liên bang với luận cứ rằng cử tri Mỹ đã bầu Trump vào Bạch Ốc để cải cách hoạt động của Washington. Trump đã sa thải các cơ quan giám sát của chính phủ hoặc Tổng Thanh tra tại các cơ quan trên khắp Hoa Kỳ để không còn ai giám sát chính quyền của Trump nữa.

 

Vào giữa phiên họp của Phòng Bầu dục, con trai của Musk đã trèo lên vai cha mình và bắt đầu nghịch tóc ông, khiến Musk phải tháo chiếc mũ đen "Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại" của mình ra.

Musk đưa ra rất ít bằng chứng cho những tuyên bố khác nhau của mình, bao gồm cả những cáo buộc chung chung về gian lận và lãng phí. Và ông thẳng thắn thừa nhận rằng đôi khi ông sẽ đưa ra những tuyên bố cuối cùng là không đúng sự thật.

Musk nói: "Một số điều tôi nói sẽ không đúng và cần phải được sửa chữa. Vì vậy, không ai có thể đánh bại một nghìn người". Musk nói thêm: "Ý tôi là, bất kỳ ai biết rằng, chúng tôi sẽ mắc lỗi, nhưng chúng tôi sẽ hành động nhanh chóng để sửa chữa mọi lỗi lầm".

Musk ví việc giám sát như một “giải phẩu trực tràng” nhưng sẽ không nộp báo cáo tài chính công khai. Musk muốn nhấn mạnh niềm tin của mình rằng "minh bạch là thứ tạo dựng lòng tin" và khẳng định rằng mọi nỗ lực của nhóm ông đều được công khai trên các tài khoản mạng xã hội và trang web của DOGE.

Musk yêu cầu mọi người phải nộp bản kê khai tài chánh, nhưng Musk và Donald Trump sẽ được miễn trừ theo một

quan chức Bạch Ốc cho biết là Elon Musk sẽ không cần phải nộp báo cáo tài chính công khai để tránh sự giám sát của công chúng đối với các xung đột tiềm ẩn của mình. Các công ty khác nhau của Musk có hàng tỷ đô la trong các hợp đồng của chính phủ Hoa Kỳ mà Musk đang là người lãnh đạo siêu quyền lực.

"Là một nhân viên chính phủ đặc biệt không được trả lương và không phải là viên chức ủy ban, ông ấy sẽ nộp báo cáo công bố tài chính bí mật theo thông lệ", một quan chức Bạch Ốc nói với CNN.

Và vào thứ Ba, một nhóm giám sát đã đệ đơn kiện để lấy hồ sơ từ DOGE, tuyên bố rằng họ được cấu trúc để giữ bí mật thông tin liên lạc của mình.

Donald Trump, ngồi sau bàn làm việc, đã gợi ý trong Phòng Bầu dục rằng ông sẽ can thiệp nếu chính quyền của ông tin rằng có sự thiếu minh bạch hoặc xung đột lợi ích đối với Elon Musk.

"Chúng tôi sẽ không để ông ấy làm vậy", Trump nói về Elon Musk.

Khi tuyết rơi bên ngoài Phòng Bầu dục, đó là một cảnh tượng đẹp. Trump lặng lẽ quan sát trong vài phút khi Musk chỉ huy căn phòng, chưa đầy một tuần sau khi trang bìa Tạp chí TIME mô tả Musk đứng sau Bàn Resolute như thể muốn ám chỉ rằng ông, chứ không phải Trump, là người chịu trách nhiệm về nước Mỹ vĩ đại.

Musk, một doanh nhân sinh ra ở Nam Phi, không thể ra tranh cử làm tổng thống Mỹ vì luật không cho phép. Nhưng ông đã đảm nhận một trong những vị trí không được bầu cao nhất trong chính phủ, ngay cả khi ông nắm giữ hàng tỷ đô la hợp đồng của chính phủ và có quyền sinh sát với hằng triệu viên chức chính phủ Liên bang Hoa Kỳ. Ôi nước Mỹ bây giờ lạ thật!.

 

HẠNH DƯƠNG

Tổng hợp.