Tại Tòa Bạch Ốc hôm nay thứ Năm 13/2, Tổng thống Donald Trump đã ký kế hoạch áp dụng “thuế quan qua lại” nhưng đã trì hoãn việc thực hiện vì chính quyền của Trump đang đàm phán với từng quốc gia một về những mức thuế chống lại Hoa Kỳ.

"Kế hoạch sẽ đảm bảo sự công bằng và cân bằng toàn diện trên toàn bộ hệ thống thương mại quốc tế", bản ghi nhớ do Trump ký có đoạn viết như thế.

 

Bộ trưởng Thương mại sắp nhậm chức Howard Lutnick cho biết hôm thứ Năm 13/2 khi đứng cạnh Trump rằng "chúng tôi sẽ trao cho Tổng thống cơ hội" để bắt đầu thực hiện chúng sớm nhất là vào ngày 02 tháng 4/2025.

 

"Thuế quan qua lại khiến thuế quan trở nên thực sự công bằng", Donald Trump đưa ra vào thứ Năm 13/2, đồng thời nói thêm rằng ông không mong đợi bất kỳ sự miễn trừ hay gạt đi những câu hỏi về việc liệu động thái này có làm tăng giá đối với người Mỹ hay không.

Động thái này có khả năng sẽ nhanh chóng tạo ra một loạt các cuộc đàm phán khi các quốc gia cố gắng đảm bảo một sự miễn trừ bất chấp những bình luận của Trump.

Đầu tiên là Ấn Độ, với Thủ tướng Narendra Modi đến thăm Tòa Bạch Ốc vào chiều nay thứ Năm 13/2 để tham dự một loạt các cuộc họp. Modi có thể cố gắng sử dụng các vấn đề như năng lượng là một phương tiện để làm giảm tác động của thuế quan Hoa Kỳ đối với quốc gia của mình.

Việc ký ban hành mức áp thuế qua lại của Donald Trump vào thứ Năm 13/2 hôm nay để tăng áp lực đối với các quốc gia sau khi Trump công bố mức thuế mới 25% đối với thép và nhôm vào đầu tuần này và áp thuế thêm 10% đối với Trung Quốc vào tuần trước vì các cáo buộc liên quan đến ma túy và di cư bất hợp pháp vào Hoa Kỳ.

Nhưng động thái áp thuế qua lại, nếu cuối cùng được thực hiện, sẽ là động thái có thể có tác động sâu rộng nhất.

Việc triển khai chậm trễ chắc chắn sẽ làm giảm tác động ngắn hạn, đặc biệt là đối với thị trường, với việc cổ phiếu tăng vào chiều thứ Năm khi rõ ràng là các mức thuế này sẽ không có hiệu lực ngay lập tức.

 

"Nó giống như hướng dẫn trước từ Fed", Ben Emons, giám đốc đầu tư của Fed Watch Advisors, nói đùa trong một lần xuất hiện trực tiếp trên Yahoo Finance vào chiều thứ Năm.

Nhưng Philip Luck, giám đốc Chương trình Kinh tế CSIS (Center for Strategic and International Studies - Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế), nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp phải thích ứng và lập kế hoạch cho những gì có thể bị ảnh hưởng và lưu ý rằng "Bạn có thể bị tác động về giá ngay cả khi bạn không áp dụng thuế đối với họ".

Các quốc gia từ Ấn Độ đến Brazil đến Hàn Quốc từ lâu đã áp dụng mức thuế trung bình cao hơn đối với nhiều loại hàng hóa khác nhau và rõ ràng sẽ ở giữa các cuộc đàm phán sắp tới.

 

Bản văn áp thuế quan qua lại của Donald Trump hôm thứ Năm 13/2 đã nêu rõ cách các rào cản phi thuế quan, chẳng hạn như Thuế Trị giá Gia tăng VAT, cũng sẽ phải tuân theo nguyên tắc có đi có lại.

"Đối với mục đích này của Chính sách Hoa Kỳ, chúng tôi sẽ coi các Quốc gia sử dụng Hệ thống VAT, vốn mang tính trừng phạt hơn nhiều so với Thuế quan, tương tự như Thuế quan", Donald Trump đã đăng trên mạng Truth Social của ông vào thứ Năm 13/2 như thế.

Vấn đề đó có thể là một trở ngại đáng kể trong quan hệ với Liên minh Châu Âu. Trong quá trình qua lại, Trump cũng gọi EU là "tàn bạo" và "khó chịu" khi giải quyết vấn đề thương mại. Từ lâu Donald Trump xem vụ áp thuế là “điều khó chịu lớn” của ông đối với Châu Âu.  Trump cho việc thực hiện áp thuế là trọng tâm từ lâu của ông nhằm sử dụng thuế quan như một phương tiện để buộc các đối tác thương mại của Hoa Kỳ phải trả giá.

Trump đã cho rằng cán cân thương mại không đồng đều và nay Trump cam kết sẽ sử dụng quyền lực của mình để cân bằng thuế quan với các quốc gia đối tác.

"Hoa Kỳ phải được đối xử công bằng và theo cách có đi có lại", Trump

 đã phổ biến quan điểm này vào năm 2017.

"Khái niệm về thương mại không có đi có lại là điều khó chịu lớn đối với ông ấy", Nazak Nikakhtar, cựu trợ lý Bộ trưởng Thương mại dưới thời Trump và hiện là đối tác luật của Wiley, cho biết trong một video xuất hiện trên Yahoo Finance tuần này. Đó là điều mà Donald Trump đã háo hức thực hiện kể từ khi nhậm chức, với thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt lưu ý vào thứ Năm 13/2 rằng "nhóm của ông ấy đã làm việc về vấn đề này trong một thời gian khá dài".

Trump cũng đã trao đổi qua lại với các phóng viên vào thứ Năm 13/2 để nhắc lại nhiều lời hứa thương mại khác của mình, bao gồm lời cam kết rằng mức thuế mới đối với các lĩnh vực từ ô tô đến dược phẩm đến chất bán dẫn cũng sẽ sớm được áp dụng.

 

THỦ TƯỚNG ẤN ĐỘ ĐẾN BẠCH ỐC GẶP TRUMP VỀ THUẾ.

Thủ tướng Ấn Độ chiều nay thứ Năm 13/2  đã đến Bạch Ốc để gặp Donald Trump về vấn đề áp thuế giữa hai quốc gia. Vấn đề thuế quan là một mục tiêu hàng đầu trong chương trình nghị sự của hội nghị thượng đỉnh giửa Donald Trump và Narendra Modi, nhưng các vấn đề khác đang diễn ra cũng được đưa ra thảo luận giữa nền kinh tế lớn thứ nhất và thứ năm của thế giới.

Cuộc thảo luận nổi bật nhất là phía Ấn Độ muốn giảm bớt mức thuế quan mới của Trump áp đặt lên năng lượng của Án Độ. Thủ tướng Narendra Modi xem nền kinh tế Hoa Kỳ là đối tượng chính nhập khẩu dầu khí của Hoa Kỳ và rõ ràng là những thay đổi trên mặt trận đó có thể được đưa ra thảo luận tùy thuộc vào diễn biến của các cuộc đàm phán thuế quan.

"Trump đã nói rất rõ rằng ông ấy xem xét nhiều vấn đề này theo hướng giao dịch", Shayak Sengupta, người đứng đầu chương trình Ấn Độ tại Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu của Đại học Columbia, cho biết.

Theo Sengupta, Thủ tướng Modi của Ấn Độ cũng có mối quan hệ cá nhân từ lâu với Donald Trump và như vậy sẽ có lợi cho Ấn Độ. Sengupta lưu ý rằng quốc gia này "chưa từng tiếp cận thuế trong nhiệm kỳ Tổng thống của Trump nhưng không lo lắng như Liên minh châu Âu".

Năm 2020, Thủ tướng Narendra Modi và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu đã đến để phát biểu tuyên bố chung tại Hyderabad House, vào ngày 25/2/2020 tại New Delhi.

Lúc đó, Thủ tướng Modi cũng đã bắt đầu thảo luận về việc cắt giảm một số mức thuế đối với nhiều mặt hàng mang tính biểu tượng hơn của Hoa Kỳ như xe máy Harley-Davidson trước chuyến thăm tuần này.

Nhưng liệu Trump có sẵn sàng bỏ qua thâm hụt thương mại sâu sắc giữa hai nước hay không... vì Tổng thống cũng sẽ trình bày kế hoạch của mình về các mức thuế quan “có đi có lại” vào hôm nay khi Modi đến Bạch Ốc lúc 4 giờ chiều giờ Miền Đông. Trump tuyên bố “Hôm nay là ngày quan trọng nhất: Thuế quan Đối xứng ban hành”.

Các cuộc đàm phán giữa Trump và Modi sẽ tiếp tục trong suốt bữa tối và một loạt các vấn đề thương mại bổ sung sẽ được đưa ra thảo luận.

Trước đó, theo tin của Tòa Bạch Ốc, vào ngày 27/1/2025, Donald Trump và Modi đã có cuộc điện đàm về việc Ấn Độ mua thêm thiết bị an ninh do Mỹ sản xuất để "tiến tới mối quan hệ thương mại song phương công bằng".  

Các chuyên gia dự đoán, một vấn đề quan trọng khác giữa hai nước có thể là các rào cản thương mại phi thuế quan mà Hoa Kỳ có thể thực hiện hiệu quả hơn bằng cách sử dụng năng lực quản lý hoặc đơn giản là tiền để trợ cấp cho các ngành công nghiệp bị ảnh hưởng.

Hiện nay thâm hụt thương mại giữa Hoa Kỳ và Ấn Độ đã gia tăng nhanh chóng và gần đây đã lên tới 45 tỷ đô la, trong đó Ấn Độ cũng áp dụng một số mức thuế cao nhất thế giới. Donald Trump và các trợ lý của ông khó chịu về sự thâm thủng thương mại nầy. Trump tuyên bố hôm qua thứ Tư rằng: "Thế giới đã lợi dụng Hoa Kỳ trong nhiều năm. Chúng tôi sẽ áp dụng thuế quan qua lại, tức là bất cứ mức thuế nào họ áp, chúng tôi đều áp lại rất đơn giản". Nhưng trường hợp của Ấn Độ có lẽ không đơn giản như vậy. Quốc gia này nhập khẩu năng lượng từ Hoa Kỳ và dựa vào nhiều nguồn dầu mỏ và khí đốt tự nhiên khác để thúc đẩy nền kinh tế, trong khi Tổng thống Trump cũng rất quan tâm đến việc tăng xuất khẩu năng lượng của Hoa Kỳ.

Ấn Độ đang nhập khẩu một lượng lớn năng lượng từ Nga với giá rẻ hơn năng lượng của Hoa Kỳ, nhưng chi phí tăng thêm do một số loại năng lượng nhập khẩu từ Hoa Kỳ dang tăng có thể - theo quan điểm của Ấn Độ - được bù đắp hơn bằng cách tránh thuế quan mới của Trump.

Và năng lượng đã chứng minh là một vấn đề có thể khiến Trump phải thay đổi nên lệnh áp thuế qua lại nầy sẽ có ảnh hưởng thực hiện vào ngày 02/4/2025 để Trump chờ xem phản ứng của các quốc gia áp thuế chống lại Hoa Kỳ như thế nào, trong đó có Ấn Độ là nước đông dân nhất thế giới là 1 tỷ 429 triệu người, trong khi dân số Trung Quốc nay là 1 tỷ 411 triệu người!

 

HẠNH DƯƠNG

Tổng hợp.