Sự thay đổi lập trường của Washington cho thấy chính sách lật ngược của Hoa Kỳ dưới quyền lãnh đạo của Donald Trump về cuộc xâm lược của Nga, đánh dấu một sự chia rẽ lớn với châu Âu và trùng với nỗ lực của chính quyền Trump nhằm hàn gắn quan hệ với Moscow.

Hoa Kỳ đã bỏ phiếu cùng với Nga, Triều Tiên, Iran và 14 quốc gia thân thiện với Moscow khác vào thứ Hai hôm nay 24/2 chống lại một Nghị quyết của Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc (LHQ) lên án hành động xâm lược của Nga ở Ukraine và kêu gọi Nga phải lập tức trả lại lãnh thổ cho Ukraine. Nghị quyết đã được thông qua với số phiếu áp đảo tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, mặc dù Trump cho vận động ráo riết để chống lại.

Tổng thống Zelensky của Ukraine đã được thông báo trước rằng Hoa Kỳ sẽ bỏ phiếu chống lại Nghị quyết của Ukraine tại LHQ và yêu cầu của Hoa Kỳ rằng chính phủ Zelensky phải rút đề xuất của mình khỏi hội nghị của Đại Hội đồng LHQ. Đến tận sáng Thứ Hai 24/2, chính quyền Trump cũng gây sức ép với các quốc gia khác, bao gồm cả thông điệp do Ngoại trưởng Marco Rubio gửi đến tất cả các đại sứ quán các quốc gia tại Hoa Kỳ, để yêu cầu bỏ phiếu chống lại nghị quyết hoặc bỏ phiếu trắng.

Qua vận động nầy, một số các quốc gia như Haiti, Belarus, Burkina Faso, Burundi, Cộng hòa Trung Phi, Guinea Xích Đạo, Eritrea, Hungary, Israel, Mali, Quần đảo Marshall, Nicaragua, Niger và Sudan đã theo Trump bỏ phiếu chống lại Nghị quyết của LHQ lên án Nga xâm lược.

65 quốc gia khác đã bỏ phiếu trắng, bao gồm Trung Quốc, các quốc gia vùng Vịnh Ba Tư, Paraguay, Argentina, Brazil, Yemen, Việt Nam và phần lớn châu Phi.

Thứ trưởng Ngoại giao Ukraine Mariana Betsa phát biểu vào thứ Hai trong cuộc họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York để kỷ niệm ba năm ngày Nga xâm lược Ukraine, đã nói rằng Hoa Kỳ có toàn quyền đứng về phía Nga nhưng không nên nói ngược rằng cuộc chiến đẩm máu 3 năm nay trên lãnh thổ Ukraine là do Ukraine phát động chiến tranh tấn công Nga trước!

 

Phái đoàn Hoa Kỳ cũng đã bỏ phiếu trắng cho nghị quyết cạnh tranh của riêng mình, chỉ đơn giản kêu gọi chấm dứt chiến tranh, sau khi các sửa đổi do châu Âu bảo trợ đưa ngôn ngữ chống Nga vào nghị quyết đã được 193 các quốc gia thành viên LHQ thông qua với tỷ lệ chênh lệch lớn. Nghị quyết sửa đổi của Hoa Kỳ chỉ kêu gọi chấm dứt chiến tranh chứ không lên án Nga cũng đã được LHQ duyệt qua.

Các cuộc bỏ phiếu, được thực hiện vào đúng ngày kỷ niệm ba năm Nga xâm lược Ukraine, là sự phản ánh đáng kinh ngạc về sự chia rẽ sâu sắc giữa chính quyền Trump và các đồng minh lớn của họ về việc ủng hộ Ukraine và không chấp thuận việc Tổng thống Donald Trump đơn phương tiếp cận Điện Kremlin để giải quyết chiến tranh theo các điều khoản có lợi cho Nga.

 

Trump đã đổ lỗi cho Ukraine gây ra chiến tranh, gọi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky là "kẻ độc tài", Trump đã nói chuyện trực tiếp với Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc bình thường hóa quan hệ Washington-Moscow và ngụ ý rằng các lệnh trừng phạt kinh tế mạnh mẽ của Hoa Kỳ đối với Nga liên quan đến Ukraine có thể được dỡ bỏ.

 

Một viên chức Bộ Ngoại giao của Trump, phát biểu với điều kiện giấu tên về hoạt động ngoại giao đang diễn ra nhanh chóng vào thứ Hai 24/2, cho biết Hoa Kỳ sẽ tái giới thiệu nghị quyết của mình tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc gồm 15 thành viên vào cuối thứ Hai hôm nay 24/2 và sẽ phủ quyết mọi nỗ lực sửa đổi nghị quyết. Các nghị quyết của Đại hội đồng LHQ không mang tính ràng buộc nhưng phản ánh quan điểm của thế giới, trong khi các cuộc bỏ phiếu của Hội đồng Bảo an, đòi hỏi 5 thành viên thường trực ủng hộ và không có quyền phủ quyết nào của các thành viên thường trực nầy gồm — Hoa Kỳ, Nga, Trung Quốc, Anh và Pháp — có hiệu lực của luật pháp quốc tế.

Các cuộc bỏ phiếu của Liên Hợp Quốc diễn ra khi Trump gặp Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại Bạch Ốc hôm nay Thứ Hai 24/2 để đàm phán song phương và họp trực tuyến với Nhóm Bảy quốc gia công nghiệp phát triển G-7, đồng thời chuẩn bị cho chuyến thăm của Thủ tướng Anh Keir Starmer vào thứ Năm 27/2 sắp tới. Cả Anh và Pháp đều bỏ phiếu cho nghị quyết do Ukraine đệ trình và các sửa đổi do Pháp bảo trợ đối với biện pháp của Hoa Kỳ tại Đại hội đồng LHQ.

Chính quyền Trump đã phản đối việc diễn đạt trong một tuyên bố về Ukraine mà G-7 — bao gồm Hoa Kỳ, Canada, Pháp, Đức, Ý, Anh và Nhật Bản — đã chuẩn bị ban hành trong tuần này. Trong một bài đăng trên mạng xã hội sau cuộc họp trực tuyến hôm thứ Hai, Trump gọi Thủ tướng Canada Justin Trudeau, chủ tịch G-7, là "Thống đốc" Trudeau, ám chỉ đến lời kêu gọi liên tục của Trump về việc Canada nên trở thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ và lặp lại lập luận của mình rằng cuộc chiến ở Ukraine "sẽ không bao giờ bắt đầu nếu tôi là Tổng thống".

Trump cũng bày tỏ hy vọng về một thỏa thuận với Kyiv về cái mà ông gọi là "Thỏa thuận quan trọng về Khoáng sản quan trọng và Đất hiếm", trong đó ông đã yêu cầu Ukraine ký chuyển nhượng quyền đối với 50 phần trăm tài sản khoáng sản của Ukraine để "thu hồi" số tiền mà Hoa Kỳ đã viện trợ cho quốc phòng của Ukraine trong những năm qua. Trump cho biết ông đang "thảo luận nghiêm túc" với Putin về việc chấm dứt chiến tranh và "cũng như các giao dịch phát triển kinh tế lớn sẽ diễn ra giữa Hoa Kỳ và Nga. Các cuộc đàm phán đang diễn ra rất tốt", Trump nói như vậy.

 

Khi được các phóng viên hỏi trước cuộc họp tại Phòng Bầu dục với Tổng thống Pháp Macron về lý do tại sao Hoa Kỳ phản đối nghị quyết do Ukraine bảo trợ lên án Nga, Trump cho biết: "Tôi không muốn giải thích ngay bây giờ, nhưng điều đó khá hiển nhiên".

 

Đại sứ Hoa Kỳ của Trump tại Liên Hợp Quốc, Dorothy Camille Shea, đã nói với Đại Hội đồng LHQ rằng "nhiều nghị quyết ... đã không ngăn chặn được chiến tranh" và kêu gọi ủng hộ biện pháp chưa sửa đổi của Hoa Kỳ. Bà gọi đó là "một tuyên bố đơn giản ... hướng về tương lai, không phải quá khứ, tập trung vào một ý tưởng đơn giản là chấm dứt chiến tranh".

 

Trong bài phát biểu tại Đại hội đồng LHQ trước khi bỏ phiếu, Đại sứ Nga Vasily Nebenzya đã nhắc lại lập luận của Putin rằng cuộc chiến là để đáp trả các nỗ lực của phương Tây nhằm mở rộng ảnh hưởng và kiểm soát lãnh thổ của chính họ bằng cái giá phải trả của Nga, và của Ukraine là vi phạm nhân quyền đối với nhóm thiểu số nói tiếng Nga.

 

Sau khi hoàn tất bỏ phiếu, Nebenzya đã bày tỏ sự đánh giá cao của Nga đối với những nỗ lực của Hoa Kỳ và nói rằng, "Tôi nghĩ rằng hôm nay các đồng nghiệp Hoa Kỳ đã tự mình thấy rằng con đường dẫn đến hòa bình ở Ukraine sẽ không dễ dàng, và sẽ có nhiều người cố gắng đảm bảo rằng hòa bình không đến trong thời gian dài nhất có thể".

 

"Chúng tôi đã nói với họ rằng chúng tôi sẽ không đầu hàng", một quan chức Ukraine cho biết, phát biểu với điều kiện giấu tên về các cuộc thảo luận ngoại giao nhạy cảm. "Đây thực sự là một bất ngờ khó chịu, nhưng chúng tôi không có quyền phán xét, mà là chính người Mỹ nên xem xét lại việc Trump nay thỏa hiệp với Putin". Vị quan chức này lưu ý rằng Haiti nằm trong số các quốc gia liên kết với Hoa Kỳ và bỏ phiếu chống lại nghị quyết. Nếu Washington gây sức ép như vậy với Ukraine, vị quan chức này cho biết, "họ sẽ làm gì với Haiti?"

 

Đa số hai phần ba cần thiết đã đạt được khi toàn bộ Tây Âu — ngoại trừ Hungary — và Úc bỏ phiếu cho nghị quyết lên án Nga xâm lược Ukraine; trong khi Donald Trump hoàn toàn nói ngược lại là Ukraine tấn cống xâm lược Nga trước!

 

Richard Gowan, một chuyên gia của Liên Hợp Quốc tại Nhóm Khủng hoảng Quốc tế, cho biết sự chia rẽ giữa Hoa Kỳ và châu Âu đánh dấu "sự chia rẽ lớn nhất giữa các cường quốc phương Tây tại Liên Hợp Quốc kể từ Chiến tranh Iraq — và có lẽ còn cơ bản hơn nữa".

Cũng trong chiều thứ Hai 24/2/2025, trong khi LHQ thông qua Nghị quyết lên án Nga xâm lược Ukraine thì Donald Trump và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã họp hội nghị thượng đỉnh song phong tại Phòng Bầu dục Tòa Bạch Ốc.

Hai nhà lãnh đạo cũng tham gia một cuộc gọi với các nhà lãnh đạo hội nghị thượng đỉnh G7.

 

Chuyến thăm Bạch Ốc của Tổng thống Pháp Macron hôm nay diễn ra vào đúng kỷ niệm ba năm ngày Nga xâm lược toàn diện Ukraine. Các nhà lãnh đạo châu Âu đang nhanh chóng cố gắng giành lại vai trò trung tâm cho chính họ và cho Ukraine sau khi họ bị Donald Trump loại khỏi các cuộc đàm phán giữa Hoa Kỳ và Nga về việc chấm dứt chiến tranh Ukraine!

Donald Trump nói rằng Ukraine "có thể" lấy lại một số vùng đất do Nga chiếm đóng, nhưng cho biết đó không phải là "điều dễ dàng" khi Trump nói với các phóng viên báo chí khi họ hỏi liệu Ukraine có thể lấy lại vùng đất mà họ đã mất trong ba năm chiến tranh hay không? “Tôi nói thế, đúng vậy, có lẽ là một số điều”, Trump nói tại Phòng Bầu dục với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngồi cạnh.

“Tôi hy vọng là vậy”, Donald Trump nói thêm, trước khi nói “đó sẽ là điều chúng ta sẽ nói đến”, ám chỉ Macron.

 

Trong ba năm kể từ khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện, Ukraine đã mất quyền kiểm soát khoảng 11% lãnh thổ của mình, theo phân tích dữ liệu của CNN từ Viện Nghiên cứu Chiến tranh, một tổ chức giám sát xung đột có trụ sở tại Hoa Kỳ.

 

Trump cũng cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ chấp nhận quân đội châu Âu làm lực lượng gìn giữ hòa bình tại Ukraine.

“Đúng vậy, ông ấy sẽ chấp nhận điều đó. Tôi đã hỏi ông ấy câu hỏi đó”, Trump nói tại Phòng Bầu dục.

Trump đòi hỏi Ukraine phải trả lại cho Hoa Kỳ số tiền 500 Tỷ Đôla tiền Mỹ viện trợ vũ khí lâu nay bằng cách chia các khoáng sản đất hiếm và những quặng mõ khác của Ukraine cho Hoa Kỳ. Tổng thống Zelensky không đồng ý đòi hỏi nầy của Trump nên đã bị Donald Trump miệt thị bằng những lời lẻ rất khiếm nhã như gọi Zelensky là “thằng hề”, “ngu dốt”, “độc tài”. Trump cho biết nếu khi Ukraine thỏa thuận các đòi hỏi của Hoa Kỳ thì quân đội Hoa Kỳ sẽ vào Ukraine để đảm bảo rằng “mọi thứ được tuân thủ đúng đắn”.

“Quân đội có thể vào Ukraine với tư cách là người gìn giữ hòa bình, vì vậy khi thỏa thuận được thực hiện, họ có thể giám sát rằng mọi thứ được tuân thủ đúng đắn. Tôi không nghĩ rằng điều đó sẽ là vấn đề”, Trump nói.

 

HẠNH DƯƠNG

Tổng hợp.