 |
| Thủy Quân Lục Chiến Philippines được Quân Đặc nhiệm Hoa Kỳ hỗ trợ đang tiến vào Marawi |
 |
| Máy bay không ảnh và xạ kích bay trên bầu trời thành phố Marawi |
VietPress USA (10/6/2017): Sau khi đắc cử Tổng thống Philippines ngày
09/5/2016 và tuyên thệ nhận chức Tổng thống thứ 16 Philippines ngày 30/6/2016, ông Rodrigo Duterte ra lệnh cho Cảnh sát giết không cần xét xử bất cứ ai buôn bán và sử dụng ma túy. Cuộc chiến chống ma túy đã biến Philippines trở thành biển máu với khoảng 10.000 người bị giết cho đến nay. Tổng Thư Ký (TTK)
Liên Hiệp Quốc cũng như Tổng thống Hoa Kỳ Barack
Obama lên tiếng chỉ trích là diệt chủng, vi phạm nhân quyền.
Ông Duterte chửi tục tĩu TTK
Ban Ki-Moon bằng tiếng Phi là
"tarantado (fool - Điên)" và Duterte dọa sẽ rút tên
Philippines ra khỏi Liên Hiệp Quốc.
TT Barack Obama cũng cảnh báo
Phlippines nên tôn trọng nhân quyền và bảo vệ sinh mạng người dân thì ông
Duterte đã chửi Tổng thống Obama là
"Thằng con
của gái điếm" và ông đe dọa sẽ nhục mạ TT Obama tại diễn đàn Hội nghị ASEAN họp tại Lào. TT
Obama đã hủy bỏ cuộc gặp gỡ dành riêng cho ông
Duterte bên lề Hội nghị ASEAN tại Vạn Tượng hôm 07 và
08/9/2016.
 |
| Marawi nơi đang giao tranh |
Từ đó cuộc rạn nứt ngày càng sâu rộng hơn khi ông
Duterte tuyên bố sẽ không bao
giờ đặt chân đến Hoa Kỳ. Ông đuổi quân đội Hoa Kỳ khỏi đảo Mindanao miền nam Philippines và chấm dứt tập trận chung với Hoa Kỳ trên Biển Đông.
Duterte cũng tuyên bố sẽ đuổi hết 5 căn cứ chiến lược của Hoa Kỳ thuê trên lãnh thổ Philippines, trong đó có Vịnh Subic.
Sau khi thăm Việt Nam, chiều 18/10/2016 ông
Duterte đã đáp xuống phi
trường Bắc Kinh cùng với một phái đoàn tới 400 doanh nhân để thăm chính thức Trung Quốc trong 4 ngày sẽ chấm dứt chiều 21/10/2016.
Để làm quà cho Trung Quốc khi Tập Cận Bình đón tiếp Duterte ở Bắc Kinh, tại Thủ đô Manila, những người ủng họ Duterte đã kéo đến bao vây trước Tòa Đại sư Hoa Kỳ, đốt cờ Mỹ và hô vang
khẩu hiệu đuổi quân Mỹ ra khỏi Mindanao nói riêng và ra khỏi Philippines nói
chung.
Sự thay đổi lập trường của ông
Duterte đã làm cho Quốc Hội, các vị Tướng lãnh
trong quân đội
Philippines, dân chúng Philippines đầy lo ngại và bất mãn. Người dân
Philippines nói họ không tin
tưởng vào các quan
hệ gần gũi hơn với Trung Quốc vì cuộc tranh chấp lãnh hải giữa hai bên kéo dài đã 4 năm qua vẫn chưa xong,
xâm phạm lãnh hải ngoài khơi bờ biển phía Tây
Philippines nơi
Manila tuyên bố chủ quyền tại quần đảo Trường Sa. Trong khi đó, Trung
Quốc tuyên bố chủ quyền trên hầu hết Biển Đông, bao
gồm cả khu đặc quyền kinh tế của Philippines; kể cả trên bãi đá cạn Scarborough mà Tòa án Quốc tế đã xử cho Philippines thắng kiện ngày
12/7/2016 tức 2 tháng sau
khi Duterte lên làm Tổng thống.
Kể từ đó, quân khủng bố Hồi giáo thuộc nhóm Abu
Sayyaf đã hoạt động hùng mạnh và tấn công ngay
tại thành phố Davao quê nhà của ông
Duterte Khủng bố cho nổ bom tại chợ đêm của thành phố Davao vào đêm
02/9/2016 khi Duterte đang có mặt ở Davao, làm chết tại chỗ 12 người và bị thương ít nhất 60 người khác.
 |
| Lính Philippines đang lục xét |
Vào tối Thứ Ba
23/5/2016, phiến quân Hồi giáo đã tiến vào thành phố Marawi phía Nam
Phillipines, chiếm một thánh đường, bắt cha xứ và một số giáo dân làm con
tin; phong tỏa hầu hết các đường trong thành phố và treo cờ đen khắp nơi để lập thủ đô.
Ngày hôm sau Thứ Tư
24/5/2017, quân đội chính phủ Philippines với sự yểm trợ của xe bọc thép và trực thăng bắn Rockets đã tấn công cố chiếm lại việc kiểm soát thành phố Marawi (http://time.com/4793739/isis-philippines-marawi-siege/
); nhưng các cuộc giao tranh đã kéo dài từ đó cho đến hôm nay mà vẫn chưa thể giành được chiến thắng.
Phía phiến quân có hai nhánh khủng bố hợp lại gồm nhóm Maute
và Nhóm Abu
Sayyaf. Tình hình Marawi, hằng trăm phiến quân mang
cờ đen của Khủng bố Hồi giáo IS được dẫn dắt bởi Đô đốc tự phong là IS,
Isnilon Hapilon, cùng hai anh em theo nhóm Maute, Omar và
Abdullah, vẫn đang chiếm giữ một phần thành phố.
Các cuộc giao tranh trong mấy tuần qua đã khiến cho quân đội Philippine bị thiệt mạng trên 58 người. Ít nhất 138 quân khủng bố và 20 thường dân cũng đã bị giết, theo tin của chính quyền Philippines công bố.
Philippines có tổng dân số
81.630.000 người,
trong đó 94% là theo đạo Công giáo, còn lại là theo Hồi giáo, đạo Phật và các tôn giáo khác.
Địa lý
Philippines có trên 7.500 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó chỉ có khoảng 5.500 đảo đã được kiểm soát, có đặt tên và có người sinh sống. Số còn lại là hoang đảo, rừng rậm, sình lầy nên là nơi chứa chấp các băng đảng tội phạm, cướp biển, buôn lậu ma túy và khủng bố.
Những đảo phía nam
Philippines nằm sát với các đảo của quốc gia Hồi giáo
Indonesia nên đạo Hồi đã tràn qua
Philippines và tạo thành các phong
trào khủng bố của Hồi giáo hiện nay tại Philippines.
Lịch sử xa xưa của Philippines không có một chính quyền hay chế độ nào cai
trị; mà chỉ là những giòng tộc giàu có cai quản từng khu vực. Phía bắc là nơi mà người Trung Hoa đã tạo thành một tập hợp cho đến khi Phillippines lập thủ đô tại Manila.
Philippines có sự đa dạng về dân tộc và văn hóa. Vào thời tiền sử, người Negrito nằm trong số các cư dân đầu tiên của quần đảo, tiếp theo là các làn sóng nhập cư của người Nam Đảo. Sau đó, nhiều quốc gia khác nhau được thành lập trên quần đảo, nằm dưới quyền cai trị của những quân chủ mang tước vị Datu, Rajah, Sultan hay
Lakan. Thương mại với Trung Quốc cũng khiến cho văn minh
Trung Quốc truyền đến Philippines, cũng như xuất hiện các khu định cư của người Hán. Hồi giáo từ Indonesia lan qua
Philippines vào giai đoạn nầy.
 |
| Lễ bàn giao Vũ khí giữa Lực lượng Đặc nhiện Hoa Kỳ và Quân đội Philippines ngày 05/6/2017 |
Duterte đến thăm chính thức Bắc Kinh từ ngày
18/10/2016 đến
21/10/2016 và tuyên bố đoạn tuyệt với Hoa Kỳ để nghiêng về phía Trung
Quốc.
Duterte cho biết chấm dứt tập trận với Hải quân Hoa Kỳ và chỉ tập trận chung với Hải quân Trung
Quốc và hải quân Nga.
Thế nhưng việc đuổi quân đội Hoa Kỳ ra khỏi Philippines không phải là chuyện dễ bởi các hợp đồng lập căn cứ Hoa Kỳ trên vịnh Subic và 5 căn cứ khác trên đất liền nếu muốn đuổi thì sẽ bồi thường có thể cạn sạch ngân khố Philippines vẫn không đủ.
Trong những ngày qua, sau khi đi đôi với Trung
Quốc đã không được gì, còn bị Trung Quốc lấn chiếm thêm biển phía Tây
Philippines nên Duterte lại đòi chống Trung Quốc. Nhưng muốn trở lại thân thiện với Hoa Kỳ thì phải chấm dứt nạn giết người bừa bãi trong
chính sách chống ma túy và phải tôn trọng nhân quyền.
Sự dùng dằng như gà mắc dây thun
của
Duterte khiến cho
quân khủng bố Mautu và Abu
Sayyaf có điều kiện phát triển và nay được Khủng bố Hồi giáo chính thức yểm trợ nên phiến quân
Philippines mang cờ đen của IS lúc tấn công
Marawi thuộc quần đảo Mindanao.
Vì không còn sự lựa chọn nào khác nên TT
Rodrigo Duterte đành phải xin
Hoa Kỳ giúp chống lại phiến quân khủng bố Hồi giáo để lấy lại thành phố Marawi đang bị Mautu và Abu
Sayyaf kiểm soát. Theo
tin từ
Philippines thì vào tháng 4/2017, Duterte đã có cuộc điện thoại lâu dài và cỡi mở với TT Donald Trump và hai bên rất hợp ý nhau. Ông
Rodrigo Duterte nói trong quá khứ ông không có cảm tình với TT Barack Obama nhưng nay rất ngưỡng mộ TT Donald Trump. Nhiều báo chí gọi Duterte là
"Trump Châu Á".
Phát ngôn viên quân sự Hoa Kỳ là Đại tá Jo-Ar
Herrera cho hay Quân Đặc nhiệm Hoa Kỳ (U.S.
special forces) chỉ "giúp trang bị hỗ trợ kỹ thuật" cho quân đội Philippines chiến đấu chống phiến quân mà thôi. Một lễ trao vũ khí và huấn luyện sử dụng đã được cử hành giữa Quân Đặc nhiệm Hoa Kỳ và quân đội Philippines được cử hành ở Mindanao ngày
05/6/2017 vừa qua.
Thông tấn xã Reuters trích dẫn nguồn tin từ Tòa Đại sứ Hoa Kỳ ở Manila nói rằng quân đội Đặc nhiệm Hoa Kỳ đã có mặt tại Philippines theo yêu cầu của chính phủ Philippines.
Tin của The Atlantic hôm nay Thứ Bảy 10/6/2017 loan rằng Quân Đặc nhiệm Hoa Kỳ đã phối hợp với quân đội Philippines tấn công chống lại phiến quân để chiếm lại thành phố Marawi (https://www.theatlantic.com/news/archive/2017/06/us-philippines-militants/529920/ ).
Các vụ giao tranh lớn và ào ạt tấn công bằng hỏa lực mạnh đã bắt đầu từ rạng sáng Thứ Bảy 10/6 và Chuẩn Tướng Restituto Padilla Jr của quân đội Philippines tuyên bố rằng Quốc kỳ
Philippine sẽ lại được giương cao tại Marawi vào thứ Hai 12/6/2017. Bộ Quốc phòng
Philippines cũng cho hay trong hàng ngũ phiến quân có sự hiện diện của quân ngoại quốc gồm quốc tịch từ các nước như Ả Rập Saudi, Indonesia,
Malaysia, Yemen, Ấn Độ và
Chechnya.
Trận chiến trong
ngày Thứ Sáu hôm qua đã đầy xa phiến quân về một góc thành phố, khiến 13 hải quân
Philippines thiệt mạng; trên 100
phiến quân chết và 20 thường dân cũng bị giết. Có khoảng 1.500 dân bị mắc kẹt giữa vùng giao
tranh và các trận ác chiến xảy ra từ nhà nầy qua nhà khác. Nhiều gia đình
không có điện nước và hết thực phẩm.
Phiến quân đã bắt làm con
tin vị Linh mục và khoảng 100 giáo dân để làm bia đỡ đạn nên phe
chính phủ rất khó tấn công bằng hỏa tiễn hay trọng pháo vì sợ dân chết. Tuy thế, tin tức mới nhất đã có trên 100
phiến quân bị giết và 60 quân chính phủ Philippines tử trận. Tin tức tình báo
Philippines ước đoán có trên 200
phiến quân còn cầm cự trong thành phố Marawi thuộc đảo Mindanao.
Hạnh Dương dịch và tổng hợp.
