VietPress USA (13/12/2016): Với sự yêm trở bằng bộ binh, pháo binh và không kích mạnh mẽ của Nga và Iran, hôm nay 13/12 quân chính phủ của Tổng thống độc tài Bashar al-Assad đã chiến thắng hoàn toàn quân dân ly khai tại miền Đông thành phố Aleppo của Syria, két thúc cuộc chiến tương tàn và đẩm máu nhất tại Syria hơn bốn năm kể từ năm 2012 đến nay.
Đại sứ Nga tại Liên Hiệp
Quốc Vitaly Churkin tuyên bố quân đội Syria tái thiết lập quyền kiểm soát
các khu vực cuối cùng do dân quân kháng chiến đối lập nắm giữ tại phía Đông thành phố Aleppo. Một thỏa thuận chấm dứt chiến tranh vùng Đông Aleppo đã được ký kết giữa Nga, chính phủ Syria của TT Bashar al-Assad, Iran và đại diện Quân dân đối lập đã được thực hiện để các chiến
binh dối lập kháng chiến rút đi. Thỏa thuận nầy cho phép thường dân cũng được rút ra khỏi vùng giao tranh Đông Aleppo.
Sau khi chấm dứt lệnh ngừng chiến 48 giờ, quân chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad đã được không quân Nga yểm trợ tấn công ráo riết đã dồn ép quân kháng chiến vào ngõ cụt.
Từ hôm qua cho đến hôm nay, các phóng viên báo chí, truyền thông có mặt tại hiện trường cho biết không xảy ra ném bom hay
giao tranh trong 24 giờ cuối cùng và dân chúng bồng bế nhau lũ lượt chạy ra khỏi vùng giao tranh bằng mọi phương tiện và chạy bộ.
Ông Rubert Colville, Cao Ủy Liên Hiệp Quốc về Nhân quyền cho biết nhận được những bằng chứng đáng tin
cậy về việc lực lượng quân chính phủ Bashar al-Assad và quân Nga đã giết chết ít nhất 82 người dân kể cả phụ nữ và trẻ em bằng cách bắn họ trong nhà ở hay trên đường. Liên Hiệp Quốc và Mỹ tuyên bố chính phủ Syria và các đồng
minh Nga và Iran phải chịu trách nhiệm trước bất kỳ tội ác chống lại thường dân
trong thành phố. Nga phủ nhận nói các cáo buộc là không đúng sự thật.
Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Vitaly Churkin nói tại phiên họp khẩn của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc: "Theo thông tin mới nhất mà chúng tôi mới nhận được, các
hoạt động giao tranh ở đông Aleppo đã hết".
Ông Churkin nói: "Quân nổi dậy được rút đi
trong vòng vài giờ. Còn thường dân có thể chọn ở lại hoặc đi đến những nơi an
toàn. Các chương trình nhân đạo có thể giúp họ. Không ai làm hại thường
dân cả".
Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Ký cho hay đàm phán giữa quân nỗi dậy và đại diện quân đội Nga đã thỏa thuận vụ ngừng bắn và Thổ Nhĩ Kỳ đã giúp thu xếp hành lang ngưng bắn để cho quân đối kháng đi về khu vực gần Idlib, Syria.
Thổ Nhĩ Kỳ xác nhận rằng nước nầy đã giúp hình thành hành lang cứu trợ nhân đạo trong máy tuần qua tại Aleppo và đã nổ lực nhất trong những ngày nầy.
Phòng viên BBC về Quốc phòng là Jonathan Marcus nhận định rằng việc quân Chính phủ al-Assad giành được vùng Đông Aleppo và chiém được pháo đài của quân nổi dậy là một chiến thắng của cính quyền Bashar al-Assad hiện đang kiểm soát hầu hết lãnh thổ của Syria với sự hỗ trợ tích cực của Nga.
Tin giờ chót cho hay có ít nhất trên 100.000 người dân Đông Aleppo đã ra khỏi vùng giao tranh; nhưng không nói rõ có bao nhiêu quân kháng chiến được di tản ra khỏi căn cứ địa của họ và họ có được mang theo vũ khí hay không.
Ký giả Karam al-Masri là cư dân của Aleppo cho CNN hay rằng dân chúng vùng Đông Aleppo nhận được tin ngưng chiến và di tản qua các tin nhắn trên điện thoại cầm tay.
Những thường dân Syria cứng đầu đã bắt đầu rời Bustan al-Qasr vùng phụ cận vào sáng Thứ Ba. Trong khi nhóm Hồi giáo đối kháng là Ahrar al-Sham cho CNN hay rằng lệnh ngừng bắn để rút quân từ lúc 6:00AM (tức 11PM ET ngày Thứ Ba). Nhóm dân chúng được di tản sớm nhất là nhóm di tản 70 chiến sĩ bị thương và gia đình của ho gồm chung 150 người.
Trước khi có cuộc nội chiến, Aleppo là thành phố đẹp, trung tâm thương mại và văn hóa lớn nhất của Syria. Nay sau hơn 4 năm nội chiến kể từ sau cuộc cách mạng Mùa Xuân Ả-Rập (Arab Spring) thì Aleppo trở thành đống tro tàn và niều nơi bình địa.
Việc giành được thành phố Aleppo không chỉ là thắng lợi cho phe chính phủ Bashar al-Assad mà còn là chiến thắng mang tầm chiến lược của Nga và Iran. Aleppo có thể không quan trọng lắm trong bàn cờ chiến lược của
Moscow. Nhưng thất bại của phe đối lập có thể đem lại cơ hội đảo ngược thời vận
của Tổng thống Bashar al-Assad. Trước khi Nga can thiệp, Tổng thống Assad đang trong tình trạng
khó khăn.
Tuy thế, sau khi chấm dứt cuộc chiến Aleppo, không chắc TT Bashar al-Assad có thể giữ được quyền điều hành đất nước Syria lâu dài..
Hạnh Dương dịch và tổng hợp