VietPress USA (10-5-2016): Theo Bách khoa Tự điển Wikipedia, Họ Xương Rồng (danh pháp
khoa học: Cactaceae) thường là các loài cây mọng nước hai lá mầm và có hoa. Họ
Cactaceae có từ 24 đến 220 chi, tùy theo nguồn (90 chi phổ biến nhất), trong đó
có từ 1.500 đến 1.800 loài. Những cây xương rồng được biết đến như là có nguồn
gốc từ châu Mỹ, nhất là ở những vùng sa mạc. Cũng có một số loại biểu sinh
trong rừng nhiệt đới, những loại đó mọc trên những cành cây, vì ở đó mưa rơi xuống
đất nhanh, cho nên ở đó thường xuyên bị khô. Cây xương rồng có gai và thân để
chứa nước dự trữ.
Xương rồng gần như là loại thực vật ở châu Mỹ, ngoại trừ duy
nhất là Rhipsalis baccifera, sinh trưởng chủ yếu ở vùng nhiệt đới, chủ yếu ở
châu Phi, Madagascar và Sri Lanka cũng như ở vùng nhiệt đới châu Mỹ. Loài này
được cho là mới định cư gần đây ở các lục địa ngoài châu Mỹ (trong vài nghìn
năm gần đây), có thể là do các loài chim di cư mang theo dưới dạng hạt không
tiêu hóa được. Nhiều loài xương rồng khác đã thích hợp với môi trường sống mới
trên các phần khác nhau của thế giới do sự đem theo của con người.
 |
Hình hoa xương rồng chụp cận cảnh (Echinopsis spachiana) cho thấy hoa này có rất nhiều nhị |
 |
Họ Xương Rồng Pereskioideae |
Xương rồng là một loài thực vật mọng nước, có nhiều dạng
phát triển: thành cây lớn, thành bụi hoặc phủ sát mặt đất. Đa số các loài xương
rồng đều mọc và phát triển từ đất, nhưng cũng có rất nhiều loài kí sinh trên
các loài cây khác để phát triển. Phần lớn xương rồng, trừ nhánh Pereskioideae
phân loại dưới-họ, có lá tiêu biến rất đáng kể. Cánh hoa phân bố
đồng đều và đồng tâm, hoa đa phần là lưỡng tính, nở vào cả sáng và tối tuỳ theo
loài. Hình dạng thay đổi từ dạng-phễu qua dạng-chuông và tới dạng-tròn-phẳng,
kích thước trong khoảng từ 0,2 đến 15–30 cm. Phần lớn có đài hoa (từ 5-50 cái
hoặc hơn), thay đổi dạng từ ngoài vào trong, từ lá bắc đến cánh hoa. Số lượng
nhị rất lớn, từ 50 đến 1.500 (hiếm khi ít hơn). Gần như tất cả các loài xương rồng
có vị đắng, thi thoảng bên trong còn có nhựa đục. Một trái xương rồng chứa khoảng
3.000 hạt, mỗi hạt dài 0,4-12mm.
 |
Cây xương rồng "Gối bông của mẹ chồng" ("mother-in-law's cushion", Echinocactus grusonii) |
Trung bình, một cây xương rồng sống rất lâu, tới hơn 300
năm, và cũng có loài chỉ sống 25 năm. Loài xương rồng Saguaro (Carnegiea
gigantea) có thể cao tới 15m (kỉ lục đo được là 17m67, trong khi đó 10 năm đầu
nó chỉ cao 10 cm. Cây xương rồng "Gối bông của mẹ chồng"
("mother-in-law's cushion", Echinocactus grusonii) nhỏ nhất ở quần đảo
Canaria cao 2m50 và đường kính là 1m, cho bông mỗi 6 năm. Đường kính hoa xương
rồng khoảng 5–30 cm màu sắc rất sặc sỡ, lộng lẫy.
Hạnh Dương
www.Vietpressusa.com