 |
Quân Đặc Nhiệm Mỹ tại Syria |
VietPress USA (14-11-2017): Mỹ- Nga đồng ý thỏa thuận về các điều khoản cho việc phân chia sự ảnh hưởng tại Syria sau chiến tranh, tuy nhiên đã tạo điều kiện cho sự hiện diện Quân sự của Iran trong khu vực.
 |
Ảnh: Bản đồ Phân chia tầm ảnh hưởng của Mỹ Và Nga Tại Syria sau nhiều năm nội chiến đẫm máu nhằm triệt Hạ nhà độc tài của là Syria al Assad |
Giờ đây ngoại trưởng Nga phủ nhận rằng đất nước ông làm việc để yêu cầu các lực lượng Iran rút khỏi Syria. Tổng thống Mỹ Trump và Tổng thống Nga Putin đã đồng ý về một bản đồ phân vùng cho Syria mà sẽ cho phép Iran thiết lập một sự hiện diện quân chỉ cách biên giới Israel 3 dặm.
Sau khi các Tổng thống Hoa Kỳ và Nga đồng ý phê chuẩn thỏa thuận chấm dứt leo thang sự căng thẳng được ký tại Amman hồi tuần này, dự thảo đầu tiên của "bản đồ vùng đệm", định nghĩa lực lượng nào sẽ được phép hoạt động ở Syria, đã được công bố - và các quan chức chính phủ ở Jerusalem cũng có liên quan.
 |
Quân đội Đặc Nhiệm Mỹ tại Syria |
Bản đồ được viết bằng tiếng Anh và tiếng Nga vạch ra sự triển khai đầy đủ các lực lượng ở Syria sau sáu năm nội chiến đẫm máu. Bản đồ phân vùng chia đất nước thành một số khu vực dựa trên các lực lượng quân sự của các bên hiện đang kiểm soát từng khu vực.
Theo các điều khoản của thỏa thuận, các vùng đệm đánh dấu màu trắng trên bản đồ sẽ được vỏn vẹn 3 dặm từ biên giới với Israel. Mặc dù thỏa thuận nói rằng các lực lượng quân đội nước ngoài sẽ bị cấm đi vào vùng đệm, nhưng nó đã không xác định được lực lượng nào sẽ được phép vào khu vực và trong điều kiện nào.
Thỏa thuận này sẽ cho phép quân nổi dậy Syria ở lại các khu vực được đánh dấu màu xám ngoài vùng đệm phía Cao nguyên Golan thuộc Syria - không may gần biên giới với Israel. Đây thực chất có nghĩa là Iran và Hezbollah sẽ được thiết lập một sự hiện diện quân sự rộng rãi chưa từng có và không bị ảnh hưởng miễn là chỉ cách biên giới Israel một vài dặm- và tất cả điều này được sắp đặt từ phía Nga-Mỹ.
Hãng tin RIA của Nga cho hay Moscow khẳng định họ chưa bao giờ hứa hẹn rằng các lực lượng ủng hộ Iran ở Syria sẽ rút lui và trích lời Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói sự hiện diện của Iran tại Syria là "hợp pháp".
 |
Ảnh: Quân đội giải Phóng Hồi giáo Iran, Quốc gia cựu thù với cả Mỹ và Israel luôn nổ lực tìm ra những sáng kiến để đánh bại Hoa Kỳ và người Do thái. |
Cả hai vị tổng thống Putin và Trump cũng đồng ý rằng họ sẽ chịu trách nhiệm
thi hành thỏa thuận từ trụ sở chính tại Amman, thủ đô của Jordan. Về
phần mình, Israel đã nhận thức được rằng thỏa thuận đã được viết, nhưng
không tham gia soạn thảo hoặc các điều khoản của nó.
Một
nguồn tin từ Văn phòng Thủ tướng Israel đã hồi đáp những tin đồn về
thỏa thuận này và nói rằng "ngày hôm qua, Thủ tướng Netanyahu đã nhắc
lại quan điểm của Israel đối với bạn bè của chúng tôi ở Moscow và ông
cũng nói với Tổng thống Putin rằng Israel sẽ tiếp tục đảm bảo an ninh
lợi ích của mình trong mọi trường hợp và trong bất kỳ tình huống nào. "
Cơ quan an ninh Israel không chỉ quan tâm đến khoảng cách vật lý của các lực lượng dân quân Iran từ biên giới của họ và sự có mặt của các lực lượng Cảnh vệ Cách mạng ở một nước láng giềng mà còn mở ra một tầm nhìn mới về sự ảnh hưởng của Tehran trong khu vực.
Cũng cần nhắc lại tình hình Syria ngày càng phức tạp kể từ tháng 7/2017 sau khi TT Donald Trump vừa nhậm chức được nửa năm, lúc đó một vị Tướng Tư lệnh Quân đội Mỹ tại Syria từng cho biết rằng: "Dựa trên pháp lý, quân đội Nga có thể sẽ hất cảng lực lượng Đặc Nhiệm Mỹ ra khỏi Syria".
 |
Tướng Raymond Thomas |
Phát biểu trong một hội nghị an ninh tại Viện Aspen, Tướng Tư lệnh Đặc nhiệm Mỹ, ông Raymond Thomas nói rằng, Nga đã thiết lập một chỗ đứng đáng tin cậy hơn Mỹ ở Syria và Moscow có thể sử dụng sức ảnh hưởng này để trục xuất các lực lượng Mỹ khỏi Syria. Ông nói thêm, trong khi chủ nghĩa chống khủng bố vẫn là ưu tiên hàng đầu của các lực lượng do ông chỉ huy, nhưng luật pháp quốc tế có thể ngăn cản Hoa Kỳ duy trì sự hiện diện lâu dài tại Syria.
Nga cũng tham gia vào cuộc chiến chống lại nhóm chiến binh của lực lượng khủng bô Quốc gia Hồi giáo (ISIS) và những người theo chủ nghĩa khủng bố khác ở Syria; nhưng theo yêu cầu của Tổng thống Syria Bashar al-Assad, điều mà Tướng Raymond Thomas nói có thể cho phép Moscow tạo ra một trường hợp vững chắc cho Mỹ phải ra đi khỏi Syria nơi mà sự can thiệp của Mỹ được tuyên bố là bất hợp pháp bởi chính phủ al-Assad.
"Đây là câu hỏi hóc búa: Chúng ta đang hoạt động ở một đất nước có chủ quyền Syria, mà người Nga có khả năng quân sự hùng mạnh đang tích cực hậu thuẫn cho họ và đã không mời các lực lượng khác đến Syria. Chúng tôi từng gặp một ngày tồi tệ khi người Nga nói rằng,"Tại sao vẫn còn ở lại Syria hả anh bạn Mỹ ?, " Thomas nói.
"Nếu người Nga chơi ván bài đó, chúng tôi có thể muốn ở lại nhưng cũng không có khả năng để làm điều đó", ông nói thêm.

Ảnh: Các Binh sĩ Nga đang di chuyển trên một chiếc xe bọc thép, tuần tra một con đường ở Aleppo, Syria, tháng 2 năm 2017. Khi quân đội chính phủ Syria tái chiếm thành công Tỉnh Aleppo đã được coi là bước ngoặt trong cuộc chiến chống lại Hồi giáo IS.
Cả Hoa Kỳ và người Nga đang cùng chiến đấu chống Hồi giáo IS ở Syria nhưng họ ủng hộ các phe phái có quan điểm chính trị khác nhau về tương lai của Syria. Mỹ ủng hộ Lực lượng Dân chủ Syria, và Tướng Thomas nói: Lực Lượng Đặc Nhiệm đã giúp củng cố Tổ chức Bảo vệ Nhân dân Quốc gia người Kurd (YPG).
Tướng Raymond Thomas cũng khẳng định rằng CIA đã cắt đứt mối quan hệ với các nhóm nổi loạn Syria khác từng nổ lực lật đổ chế độ Assad từ năm 2011. Nga và Iran ủng hộ quân đội chính phủ Syria và các đồng minh của họ, những thế lực này đã bác bỏ những khát vọng của các nhóm người Kurd.
 |
Quân Đặc Nhiệm Mỹ tại Syria |
al-Assad, cùng với đối tác Putin, đã liên tục yêu cầu Mỹ và các quốc gia có quan điểm phản đối chính phủ Syria nên tôn trọng chủ quyền quốc gia Syria. Trong khi Tổng thống Donald Trump dường như tuân thủ quan điểm này nhiều hơn người tiền nhiệm của ông khi trước đó Trump từng áp dụng cách tiếp cận hung hăng hơn hồi tháng 4 lúc ra lệnh phát động cuộc tấn công bằng 51 Hỏa tiễn Tomahawk vào một căn cứ không quân Syria vì Mỹ cáo buộc nguồn gốc của vũ khí hóa học nhắm vào thường dân Syria. Lúc đó Tổng thống Syria al-Assad và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã phủ nhận những cáo buộc này, và tính hợp pháp của cuộc tấn công đã đặt ra trong những câu hỏi giữa các chuyên gia.
Hoa Kỳ lập luận rằng họ không có ý định nhắm mục tiêu vào các lực lượng chính phủ; nhưng buộc phải làm vậy trong một số trường hợp, lập luận cho rằng nhằm tự vệ trong "khu vực giải phóng đơn phương". Hệ thống phòng thủ của Mỹ cũng bắn hạ các máy bay chiến đấu hỗ trợ al-Assad ở miền Nam và máy bay quân sự Syria ở phía Bắc nên đã gặp phải sự giận dữ của Nga, khiến Nga lên tiếng sẽ nhắm bắn các máy bay Mỹ và liên quân nếu lọt vào vùng cấm.

Ảnh: Một quân Đặc Nhiệm Mỹ đang cầm súng đứng cạnh giữ một chiếc xe chở trang thiết bị.
Tướng Raymond Thomas đã ám chỉ đến sự kiện này và các vấn đề phức tạp khác giữa phe chính phủ và các lực lượng do Mỹ hậu thuẫn, gọi là "close calls" mà cuối cùng có thể dẫn đến việc Nga sẽ đặt câu hỏi về sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Syria khi phe khủng bố Quốc gia Hồi giáo ISIS bị đánh bại.
Hai cường quốc Nga - Mỹ đã theo đuổi một cuộc gặp gỡ không thoải mái trong vài tuần gần đây và đã đàm phán một lệnh ngưng bắn giữa quân đội chính phủ và phe nổi dậy ở vùng tây nam Syria.
Tuy nhiên, khi Lực lượng Dân chủ Syria và phe chính phủ đánh bại Hòi giáo ISIS rút khỏi lãnh thổ và quanh thành phố Raqqa, đã thiết lập sự hiện diện của mỗi phe dọc theo các tuyến đường.
Thế Anh.