VietPress USA (25/8/2016):  Một nghiên cứu mới vừa tìm thấy một Hệ Sao có hành tinh vận hành theo quỹ đạo khoảng cách đến mặt trời (Vùng Godilock) của nó rất giống với trái đất trong thái dương hệ của chúng ta.

Các nhà thiên văn đã khám phá ra thế giới rất giống với kích thước hành tinh của chúng ta và xoay quanh ngôi sao của nó là Proxima Centauri, cách Hệ mặt trời của chúng ta 4,2 năm ánh sáng. Thậm chí còn thú vị hơn, các thành viên nhóm nghiên cứu cho biết, hành tinh này, được gọi là Proxima b, nó nằm trong "habitable zone" (vùng có khả năng sinh sống được) của ngôi sao - đó là phạm vi khoảng cách với mặt trời (không quá nóng, cũng không quá lạnh ) nên tại đó nước ở dạng lỏng có thể ổn định trên bề mặt của hành tinh này. "Chúng tôi hy vọng những phát hiện này truyền cảm hứng cho các thế hệ tương lai để tiếp tục tìm kiếm các ngôi sao khác nữa", tác giả chính của khám phá trên là ông Guillem Anglada-Escude, giảng viên vật lý và thiên văn học tại Đại học Queen Mary University of London, cho biết trong một tuyên bố.

Một hành trình tìm kiếm lâu dài

Việc phát hiện ra Proxima b là cả một quá trình làm việc từ rất lâu trước đó. Các nhà thiên văn đã săn tìm một cách chuyên sâu cho các hành tinh xung quanh ngôi sao Proxima Centauri hơn 15 năm qua.  Họ đã sử dụng các công cụ thiết bị hỗ trợ tử ngoại quang phổ Ultraviolet Visual Echelle Spectrograph (UVES) và thiết bị High Accuracy Radial velocity Planet Searcher (HARPS), cả hai thiết bị này đều được cài đặt trên kính thiên văn ở Đài thiên văn nam Châu Âu tại Chile.

UVES, HARPS và các công cụ giống như vậy cho phép các nhà nghiên cứu phát hiện những rung động nhỏ trong chuyển động của một ngôi sao gây ra bởi lực hấp dẫn của các hành tinh quay xung quanh. Các nhà thiên văn phát hiện thấy dấu của một dao động như vậy trở lại trong năm 2013, nhưng các tín hiệu là không thuyết phục, Anglada-Escude nói; do đó, ông và một số nhà nghiên cứu khác đã phát động một chiến dịch để thúc đẩy tìm ra hành tinh. Họ gọi nỗ lực này là chấm đỏ nhợt nhạt Pale Red Dot, giống với mô tả nổi tiếng của Carl Sagan về trái đất là Chấm xanh nhợt nhạt Pale blue dot. Thực tế Proxima Centauri là một ngôi sao mờ nhỏ được biết đến như một ngôi sao lùn đỏ. (các nhà khoa học đang quan sát về sự tồn tại của một hành tinh mà cái bóng của nó chỉ hiển thị một chấm nhỏ màu đen lướt qua ngôi sao đỏ Proxima Centauri, nếu có bóng đen nhỏ bay lướt qua nghĩa là có tồn tại một hành tinh ở hệ sao đó. Tuy nhiên cái bóng nó quá nhỏ để quan sát được, tương tự như một con muỗi bay ngang qua ánh sáng của ngọn đèn dầu )

Nhóm nghiên cứu Pale Red Dot đã tập trung trên thiết bị HARPS để tìm kíếm Proxima Centauri mỗi đêm tính từng ngày từ đầu tháng 01/2016 đến ngày 31/3/2016. Sau khi họ kết hợp dữ liệu mới này với thiết bị khác là UVES được quan sát từ năm 2000 đến năm 2008 và quan sát của HARPS từ năm 2005 đến đầu năm 2014, các tín hiệu của một hành tinh đã đến thông qua âm thanh to và rõ ràng.

"Kết luận: "Chúng tôi đã tìm thấy một hành tinh xoay quanh Proxima Centauri," Anglada-Escude cho biết hôm thứ Ba 23/8/2016 trong một cuộc họp báo.

Bằng cách nào đó mà hành tinh Proxima b vẫn không bị phát hiện từ rất lâu, trong một thời đại mà các nhà thiên văn đang tìm kiếm những hành tinh cách xa Trái đất hàng ngàn năm ánh sáng?.

"Quá trình lấy mẫu không đồng đều và thưa thớt, kết hợp với sự thay đổi lâu dài của ngôi sao, dường như đây là những lý do vì sao các tín hiệu có thể chưa được xác nhận rõ ràng với các dữ liệu trước năm 2016, chứ không phải là tổng số lượng dữ liệu tích lũy", các nhà khoa học viết trong bản nghiên cứu mới, được công bố trực tuyến ngày hôm nay 24/8/2016 trên tạp chí Nature.

Ngẫu nhiên, nhóm nghiên cứu cũng phát hiện những dấu hiệu có thể có của một hành tinh bổ sung trong hệ sao Proxima Centauri, trong đó sẽ có một chu kỳ quỹ đạo từ 60 đến 500 ngày. Nhưng tín hiệu thứ hai là yếu hơn nhiều và có thể nó được tạo ra bởi các hoạt động của ngôi sao, các nhà nghiên cứu cho biết.

Một thế giới giống như Trái Đất?

Các dữ liệu từ thiết bị HARPS và UVES chỉ ra rằng hành tinh Proxima b lớn hơn khoảng 1,3 lần so với Trái đất, điều này cho thấy hành tinh này là một thế giới đá, các nhà nghiên cứu cho biết.

Proxima b nằm cánh ngôi sao chủ của nó 4,7 triệu dặm (7,5 triệu km) và hoàn thành một quỹ đạo mỗi 11,2 ngày. Kết quả là, có khả năng nó luôn luôn có một mặt hướng về ngôi sao chủ của nó, giống như mặt trăng luôn có một mặt hướng đến trái đất.

Để so sánh, Trái đất quay xung quanh mặt trời cách khoảng 93 triệu dặm (150 triệu km). Nhưng quỹ đạo tương đối chặt chẽ của Proxima b đặt nó ngay ở giữa các vùng có khả năng sinh sống, vì sao lùn đỏ mát mẻ hơn rất nhiều và mờ hơn so với mặt trời, các thành viên nhóm nghiên cứu cho biết. Không có nhiều thông tin khác được biết về Proxima b; do đó, nó không rõ ràng như thế nào hiếu khách hành tinh có thể có sự sống. Không có nhiều thứ khác để biết về Proxima b, do đó, vẫn chưa rõ ràng rằng liệu hành tinh này có sự sống hay không ?.

Sao Proxima Centauri đã cháy hết thời kỳ bùng phát phát mạnh mẽ của nó, và do đó hành tinh Proxima b đã trải nghiệm một liều bức xạ tia X năng lượng cao hơn nhiều hơn so với Trái đất,

"những hạt Năng Lượng gắn liền với sự bùng phát từ ngôi sao của nó có thể làm xói mòn bầu khí quyển hoặc cản trở sự phát triển của các hình thức đời sống nguyên thủy," Hatzes viết. "Chúng tôi cũng không biết liệu hành tinh có từ trường giống như Trái đất, có thể bảo vệ nó khỏi các bức xạ nguy hiểm từ ngôi sao."

 Anglada-Escude và các đồng nghiệp của ông cho biết "Nhưng Tia X cao thông lượng không phải là một chỉ điểm " kết thúc cho sự sống".

"Điều này không loại trừ sự tồn tại của một bầu không khí, hoặc [mặt] nước", đồng tác giả Ansgar Reiners, một giáo sư tại trường đại học của Viện Vật lý thiên văn Göttingen ở Đức, cho biết trong cuộc họp báo hôm thứ Ba. Reiners nói thêm, Bằng cách nào đó những diễn biến của sao Proxima Centauri trong quá khứ xa xôi là phù hợp hơn để tồn tại sự sống tiềm năng cho hành tinh mới được phát hiện so với mức độ bức xạ hiện nay của nó.

Hành tinh đã từng được xem là không thích hợp cho cuộc sống vì nó quá nóng ở bên mặt ho71ng về ngôi sao, và lạnh lẽo ở mặt tối. Nhưng nghiên cứu mới đây cho thấy thế giới như thế thực sự có thể sinh sống được; gió trong khí quyển của chúng có thể phân phối nhiệt, làm điều hòa các cực nhiệt.

Và nếu Proxima b là có khả năng sinh sống được, hình thức sự sống sẽ có một thời gian dài để có được một chỗ đứng ở đó: sao Lùn Đỏ cháy đến hàng nghìn tỷ năm, trái ngược với những ngôi sao như mặt trời của chúng ta sẽ chết chỉ sau 10 tỷ năm hoặc lâu hơn.

"Proxima Centauri sẽ tồn tại gấp vài trăm hoặc hàng ngàn lần còn hơn mặt trời," Hatzes đã viết trong tác phẩm của ông tựa đề "News and Views". "Bất kỳ sự sống nào trên hành tinh này vẫn có thể được phát triển lâu dài thậm chí ngay sau khi mặt trời của chúng ta đã chết."

Mặt trời là 4,6 tỉ năm tuổi. Proxima Centauri được cho là lớn hơn một chút - có lẽ là 4,9 tỷ năm hoặc lâu hơn, các thành viên nhóm nghiên cứu cho biết.

Neo Anderson.

www.vietpressusa.com